Actievoerders Greenpeace verlaten Tata-terrein 'met opgeheven hoofd' via de hoofdingang

Greenpeace besluit om rond 17.00 uur de actie te beëindigen. Tot een confrontatie met de politie komt het niet, terwijl burgemeester Frank Dales gisteren de demonstranten nog had verboden om het terrein te betreden. 

De dag, die uiteindelijk gemoedelijker verloopt dan gedacht, begint rond 11.00 uur. De activisten, allemaal gehuld in een rode overall, vertrekken vanuit het beeldenpark 'Een Zee van Staal' richting de staalfabriek. Met in hun hand een spandoek roepen ze door de duinen: "What do we want? Climate Justice! When do we want it? Now!' 

Tijdens de mars richting het terrein is de sfeer uitgelaten. De activisten zijn niet gespannen, maar wel gefocust. "This is what democracy looks like", roepen ze terwijl ze richting de staalfabriek wandelen.

De groep is opgesplitst in drie kleine groepen. Bijna niemand lijkt te weten wat er gaat gebeuren. Tot ineens een paar mensen uit de voorhoede het hek van het terrein open schroeft. Onder luid gejoel stromen de activisten het terrein op. Het eindstation is Kooksfabriek 2. 

De activisten komen uit het hele land en zijn van alle leeftijden. Van jonge jongeren tot gepensioneerde leraar Albert Koot uit de Bijlmer. "Tata is smeerlapperij", zegt hij. "Die kooksfabriek moet dicht."

Greenpeace maakte afgelopen weken vaker duidelijk dat Tata Steel niet dicht hoeft, maar dat de meest vervuilende onderdelen zo snel mogelijk moeten sluit. Met name Kooksfabriek 2, waar de activisten vandaag verzamelen, is berucht. Eerder deze week stelde de Omgevingsdienst die fabriek nog onder verscherpt toezicht, omdat die niet aan de milieueisen voldoet. 

Vies

Bij aankomst wordt dat beeld alleen maar bevestigd. Het is er vies. De grond zit vol met zwarte smurrie en overal ligt een laagje roet op. "Dystopisch om hier te zijn", zegt een demonstrant. "Ik had er geen beeld bij hoe het echt was. En het is nog erger dan ik dacht." 

De middag verloopt rustig, ook omdat niet helemaal duidelijk is wat er precies gaat gebeuren. Het grootste deel van de groep blijft rond de kooksfabriek. Losse groepjes fietsen over het terrein. Acties lijken vooral spontaan te gebeuren, zoals de bezetting van een weg, en van een toren. 

Bloedheet

Langs het hek verzamelen omstanders om de activisten steun te betuigen. Ze delen water en eten uit. Het is nodig, want het is bloedheet op het terrein. De werknemers van Tata kijken toe, en geven een paar actievoerders zelfs een rondleiding over het terrein en brengen waterflesjes. Tot een vooraf gevreesde confrontatie komt het niet. 

Het vrolijke hoogtepunt wordt verzorgd door de punkband Hang Youth. De band geeft een spontaan optreden vanaf de andere kant van het hek. Zij zingen onder andere het lied 'Tata Steel', met als tekst: "Er worden mensen vermoord in Velsen-Noord."

Rond vijf uur neemt Greenpeace het besluit om vrijwillig te vertrekken. Het punt is gemaakt, zegt Faiz Oulahsen, hoofd Klimaat en Energie bij Greenpeace. "We zijn heel blij dat het zo kon. We kwamen het terrein van de grote vervuiler op aan de achterzijde en vertrokken via de voordeur. De nul arrestaties is ook een pluim voor de burgemeester, dat hij het recht op protest hoog in het vaandel heeft."

Ook de CEO van Tata Steel, Hans van der Berg, is opgelucht dat de actie zonder incidenten is verlopen. Hij is met name trots op zijn medewerkers, die de hele dag 'beheerst en correct' hebben gehandeld. "Daardoor hebben de demonstranten hun zorg kunnen uiten.”