De tol van het boerenleven: Amstelveense melkveehouder Bart worstelt met depressie

De taboer-campagne is een initiatief van de agrarische organisaties LTO en ZOB. Al jaren zijn er zorgen om het aantal zelfmoorden onder boeren. Per jaar stappen tussen de 20 en 30 mensen in de agrarische sector uit het leven. Die zelfmoorden zijn nog maar het topje van de ijsberg, vreest Esther Reinders van LTO Noord. "Zelfmoorden worden geturfd, mentale problemen niet."

"We zien dat boeren het moeilijk hebben", zegt Reinders. Daar liggen volgens haar verschillende oorzaken aan ten grondslag. Momenteel heerst veel onzekerheid of je boer kunt blijven, je kunt te maken krijgen met de vogelgriep of andere dierenziektes, en ook een gebeurtenis als een stalbrand maakt het bestaan onzeker. Bovendien is veel te doen omtrent de regelgeving voor boeren, wat druk met zich mee brengt vanuit de maatschappij. 

Melkveehouder Bart Wesselingh vertelt openhartig over zijn mentale depressie - al vraagt ie zich hardop af wat een depressie eigenlijk is. Zelf maakt hij het onderwerp bespreekbaar onder collega's door er lessen over te geven. "Ik zet mijn mentale depressie om in iets positiefs. Je kan het als last zien, maar je kan het ook als uitdaging zien", vertelt de boer.

'Weggezet als crimineel'

Het knaagt aan Wesselingh dat vanuit de maatschappij een verkeerd beeld heerst over boeren, want zo ervaart hij dat. Het beroep is zijn passie. Dieren en de natuur gaan hem aan het hart. Hij probeert duurzaam te boeren, onder meer door veel met restproducten te werken. "Maar je wordt weggezet als crimineel."

Hij legt zijn gevoel uit aan de hand van een voorbeeld met de aanpak van ganzenoverlast. "Als ik aanspraak wil maken op een schadevergoeding van de overheid, moet ik vanuit de wetgeving eerst aantonen dat ik het probleem aanpak. Ik moet de ganzen afschieten. Als mensen een jager op mijn erf zien ben ik een dierenbeul. Het is daartussen heel lastig kiezen, die tweestrijd maakt me kapot."

Eenzaamheid

Het boeren leven is erg eenzaam, ziet Reinders. Dat is volgens haar een veelvoorkomende oorzaak van depressies. "Een boer staat vaak alleen op het land. Ze hebben dan alle tijd om te piekeren. Werk en privé is erg verheven. Er is veel aandacht voor de economische kant van boeren, maar voor de mentale kant is van oudsher minder aandacht."

De toegevoegde waarde van Taboer is volgens Reinders dat de hulplijn beheerd wordt door mensen uit de sector zelf. Zij snappen het reilen en zeilen van het boerenleven beter dan de gemiddelde huisarts of psycholoog, denkt Reinders. De hulplijn werkt op twee manieren: enerzijds kan gebeld worden puur voor een luisterend oor, anderzijds kunnen mensen in gesprek met ervaringsdeskundigen.

Taboe doorbreken

Wesselingh vindt Taboer een goed initiatief en denkt dat het uitkomst kan bieden voor collega's. Hij kent verhalen van andere boeren die ook met mentale problemen kampen, maar erover praten is moeilijk. "Je wil er niet te lang bij stilstaan, soms is het ook een taboe erover te praten. Juist dat taboe kan doorbroken worden door de campagne", besluit hij.