Zorgen over bereikbare ziekenhuiszorg: "Drie uur reizen voor een behandeling van vijf minuten"

Dorien van de Wint is voor de behandeling van haar spataderen aangewezen op de kliniek in Alkmaar of Heerhugowaard sinds het Gemini ziekenhuis is opgegaan in de Noordwest Ziekenhuisgroep. "Als je ouder bent of je kunt niet goed lopen dan heb je toch echt een probleem. Dan kun je moeilijk heen en weer, en dat voor een onderzoekje van vijf minuten, ja dat vind ik een slechte zaak."

Dorien is aangewezen op het openbaar vervoer. Als zij naar het ziekenhuis in Alkmaar moet is ze lang onderweg, anderhalf uur heen en anderhalf uur terug. Gelukkig kan ze ook naar Heerhugowaard, dat scheelt in reistijd. Maar ook dat is nog een hele onderneming in vergelijking met vroeger, toen ze in het Gemini ziekenhuis in haar woonplaats Den Helder terecht kon. Ze kon toen gewoon op de fiets of met de zorgtaxi, dan was ze vijf minuten onderweg.

Verbetering van de kwaliteit

Volgens het ziekenhuis is ervoor gekozen de spataderbehandeling over te brengen naar Alkmaar om de kwaliteit van deze zorg te verhogen. 'Deze ingreep komt verhoudingsgewijs minder vaak voor in Den Helder en daardoor hebben we ruimte om aandoeningen die veel voorkomen in Den Helder te behandelen', schrijft het de Noordwest Ziekenhuisgroep in een reactie.

Wouter van der Horst van de NVZ, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen zegt het erg vervelend te vinden voor mevrouw van de Wint dat ze nu zo lang moet reizen voor haar behandeling. Maar hij tekent daarbij aan dat de concentratie van bepaalde behandelingen niet perse een slechte ontwikkeling is. Hij legt uit dat het in het belang is van de veiligheid en vaardigheid van artsen om behandelingen vaker te doen. En dat gebeurt als je bepaalde behandelingen op één plek concentreert. Daarnaast is er natuurlijk ook het economisch motief. Een faciliteit in de lucht te houden die maar weinig gebruikt wordt is geldverspilling, aldus Van der Horst.

Vooral ouderen zijn de dupe

Renate Evers van de ANBO, de Algemene Ouderen Bond herkent het verhaal van Dorien van de Wint. "Wij krijgen veel telefoontjes van leden die zich zorgen maken over de bereikbaarheid van goede zorg", zegt Evers. Volgens de woordvoerder van de ANBO is het in principe logisch dat bepaalde dure specialistische behandelingen niet in ieder ziekenhuis worden uitgevoerd. De bond pleit er echter wel voor dat bepaalde typen laagdrempelige zorg, zoals bijvoorbeeld spataderbehandelingen, in de buurt beschikbaar blijven. Verder vindt de bond dat ziekenhuizen beter bereikbaar zouden moeten zijn. "Daar zou de provincie een rol kunnen spelen, die gaat over het streekvervoer", zegt Renate Evers.

Zorg mijden

Als goede ziekenhuiszorg moeilijker bereikbaar wordt ligt het gevaar op de loer dat mensen een behandeling uitstellen of er misschien zelfs van afzien, met alle gevaarlijke gevolgen van dien. Als het ziekenhuis te ver weg is hebben ze geen zin een dagdeel op te offeren om met de bus naar een afspraak met de dokter te gaan.

Dorien van de Wint weet er alles van. Ze had eigenlijk twee jaar geleden al aan haar aderprobleem geholpen moeten worden. Maar omdat er toen corona heerste zag ze ervan af. Ze heeft een kwetsbare gezondheid en durfde in die tijd niet met de trein. "Nu krijg ik er zoveel last van, nu moet ik wel", zegt Van de Wint, die beaamt dat zorg mijden gevaar kan opleveren: "Als je niets doet aan spataderen kan dat uitdraaien op een trombosebeen."

Mobiele patiënt of mobiele dokter 

Volgens de ANBO moeten we ook af van het idee dat de patiënt altijd naar de dokter komt. "Je kunt je voorstellen dat een specialist eens in de zoveel tijd spreekuur heeft op een meer afgelegen locatie", zegt Renate Evers. "Het komt voor dat specialisten eens in de week of eens in de twee weken patiënten zien in bijvoorbeeld een gezondheidscentrum. Dat gebeurt nu al maar dat moet in de toekomst veel vaker normaal worden."