Je hoort het steeds minder in het dagelijks leven, toch vindt een meerderheid het belangrijk dat het Westfries dialect gesproken blijft worden. Dat blijkt uit onderzoek waaraan 516 Westfriese NH Nieuws-panelleden meededen. "Ik ken nou ienmaal niet aars", reageert Beitske uit de gemeente Medemblik.
NH Nieuws-panel over het Westfries dialect - NH Nieuws
De week van de West-Friese taal
In de week van de West-Friese taal besteedt NH Nieuws/WEEFF veel aandacht aan het dialect in West-Friesland. De taal is een stuk van de identiteit van de regio, maar staat ook onder druk. Is er toekomst voor het West-Fries, wie spreken het nog en wat zien we er nog van terug in het straatbeeld?
"As ik ABN mot spreke, mot ik teveul nadenke", vervolgt ze in het Westfries. En Anja uit de gemeente Koggenland zegt: "Het is mijn 'moedertaal'. In het Westfries kun je iets uitdrukken wat je in geen enkel andere taal kan."
Van de ondervraagden spreekt bijna een derde (29 procent) nog dagelijks Westfries en dertien procent minimaal één keer per week. Dat laatste geldt zelfs voor voormalig Medemblikker Jan Koster die in Frankrijk woont. "Ik woon daar al vijf jaar jaar, maar in mijn hart is West-Friesland nog dichtbij."
Meer dan de helft (53 procent) vindt het ook belangrijk dat het Westfries gesproken blijft worden en 28 procent in redelijke mate. "Wat is Westfriesland zonder het Westfries", aldus panellid Tom Wester uit Koggenland.
'Afschuwelijk plat boers gepraat'
Wie de reacties bekijkt zou niet gelijk denken dat het Westfries dialect steeds meer uit het straatbeeld verdwijnt. Maar dat komt ook omdat op onze oproep om mee te doen aan het onderzoek veel werd gereageerd door liefhebbers van het dialect.
Toch geeft 55 procent bijna of helemaal nooit Westfries te spreken. Zo zegt Madelon uit Opmeer: "Afschuwelijk plat boers gepraat. Om je dood te schamen." Een gevoel wat Marja uit Hoorn wel begrijpt. "In een liedje is het wel leuk maar het irriteert me als iemand tegen mij in het Westfries gaat praten."
"Ik doe elke week un kerkviering en oindig aloid met un westfries gedichcie"
Het is niet dat er niks aan gedaan wordt. Zo zijn er verschillende cultuurbewakers die het dialect proberen levend te houden. Zoals de 'Stichting ter Bevordering van het Creatief Gebruik van het Westfriese dialect' waar ze verhalen en liedjes schrijven. Of de band Oôs Joôs die in het Westfries zingt.
Veel deelnemers vinden het belangrijk dat dit gebeurt. Ria Botman uit de gemeente Stede Broec draagt zelf haar steentje bij, zo laat ze weten. "Ik doe elke week un kerkviering in verzorginshuis 't Rigtershof en oindig altoid met un westfries gedicchie, vinde de mense skoftig."
Tekst gaat verder onder de graphics
Geen les Westfries op school
Het is duidelijk dat het dialect met name steeds minder door jongeren gesproken wordt. Dus is dan het invoeren van Westfriese les op de basisschool een goed idee? Zelfs de meest fanatieke Westfriezen voelen hier weinig voor.
De meerderheid van de ondervraagden (52 procent) vindt het niks. "Ze spreken amper knap Nederlands", verwoordt Hans uit de gemeente Koggenland het gevoel. Bijna een derde (30 procent) staat er in redelijke mate achter. Bijvoorbeeld door het als keuzevak aan te bieden of er een kortlopend project van te maken.
18 procent vindt het nog een goed idee. Zo zegt Loes Bouwes uit de gemeente Dijk en Waard: "Ik ben zelf 21 en mijn vrienden spreken amper Westfries. Ik heb zelf ook geen Westfries op school gehad en dat vind ik echt een gemis!"
Verantwoording
Onder de leden van het NH Nieuws-panel, woonachtig binnen de Westfriese Omringdijk, hielden we een enquête over hoe ze aankijken tegen het Westfriese dialect. In totaal deden 516 mensen mee aan het onderzoek.
Wil je ook meepraten over allerlei onderwerpen in Noord-Holland? Geef je dan hier op voor het NH Nieuws-panel. Je wordt dan ongeveer eens per maand uitgenodigd voor onze enquêtes.
Dit is een bericht van de gemeenschappelijke Westfriese nieuwsredactie
Meer nieuws uit West-Friesland?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit West-Friesland. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws
📧 Stuur ons jouw tips op via [email protected] of app ons via 06-23405405
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]