Vissers chippen meervallen voor onderzoek babyboom Westeinderplassen: "Stoere beesten"

Waar sommige vissers misschien blij zijn met het grote aantal joekels in de plassen, maken  anderen zich zorgen over wat de explosieve stijging van meervallen voor andere vissoorten betekent. En dus moet in kaart gebracht worden hoe groot de babyboom daadwerkelijk is.

"Vissen vangen, voorzien van een merkje, en later hopelijk weer vangen", vertelt Emiel Derks van sportvisserij Nederland hoe de onderzoeksopzet er in grote lijnen uit ziet. "Zodat we uit de verhouding tussen gemerkte en niet gemerkte meervallen een schatting kunnen maken van het totale bestand."  

Uit zo'n zelfde onderzoek in 2012 en 2013 bleek dat er zo'n 1.700 meervallen in de Westeinderplassen zwommen, en de populatie in leeftijd evenwichtig verdeeld was. De grootste volwassen exemplaren die destijds werden gevangen, waren 1,50 meter lang.

Bijvangst

Zoals gezegd: er zijn sterke aanwijzingen dat het er veel meer meervallen zijn dan een decennium geleden. Theo Rekelhof is een van de lokale vissers die een steentje bijdraagt aan het vervolgonderzoek. "We varen nu naar een fuik die in het water staat om paling te vangen, maar als bijvangst heb ik ook meervallen."  

Die bijvangst is sinds 1991 - toen Rekelhof zijn visserscarrière begon - alleen maar groter geworden. "Toen was het nog zoals mijn vader en mijn oom visten, dat was vier à vijf meervallen per jaar." De afgelopen jaren haalt hij ze inmiddels bijna dagelijks uit zijn fuiken, maar dat niet alleen. "Ik heb ook al een lijn opgehaald, en daar zaten ook nogal wat meervallen aan."

Gek op meerval

Waarom de populatie zo is gegroeid, is vooralsnog speculeren. Rekelhof vermoedt dat de meerval-babyboom in de Westeinderplassen te maken heeft met 'illegale uitzetting'. Hij is dan ook niet louter positief over de vissen. "Dat is het probleem met de meervallen", zegt hij terwijl hij een gewonde paling uit z'n fuik haalt. 

"Hij is gebeten door een meerval", gaat hij verder. "Meervallen zijn gek op paling." Wel vindt Rekelhoff de 'stoere beesten fantastisch mooi'. "Ik zou er best eens een paar willen oogsten, want ze zijn hartstikke lekker."  

Derks van Sportvisserij Nederland bevestigt dat de populatie kan zijn gegroeid door uitzetting, maar dat een eventuele explosie geen probleem hoeft te zijn. "Uiteindelijk bepaalt het hele watersysteem - het huis van de vis - hoeveel het aankan." De zogeheten rietzudden - langs de oever van de plassen maken de plassen in ieder geval een aantrekkelijke plek, want op zulke beschutte plekken overwintert de meerval graag. 

Voor het onderzoek worden gevangen meervallen even verdoofd en vervolgens gemeten,  gewogen en gechipt. "Deze is 1,35 meter", zegt Derks. Dat is geen record, 'maar wel een van de grootste die we hebben gevangen." 

Genetische (on)zuiverheid

Behalve de stand wordt ook de genetische (on)zuiverheid van de populatie meervallen in de Westeinderplassen onderzocht. Tijdens het vorige onderzoek bleek namelijk dat ze genetisch afwijken van meervallen in bijvoorbeeld de grote rivieren. In 2024 hoopt het Hoogheemraadschap antwoord te kunnen geven op de vraag of dat nog steeds zo is, of dat er inmiddels genetische vermenging heeft plaatsgevonden. 

Het is nadrukkelijk niet de bedoeling dat sportvissers die aan het onderzoek willen bijdragen op de Westeinderplassen op meerval gaan vissen. Vissers die sinds 2018 in het gebied van Rijnland, maar buiten de Westeinderplassen, een of meerdere meervallen hebben gevangen, wordt gevraagd daarvan hier een foto, het gewicht, de vangstlocatie en de datum te delen.