Slurpers en sluipverbruikers: zo vermijd je hoge kosten en bespaar je energie

Met de verdubbeling van gas- en energieprijzen proberen veel Noord-Hollanders waar mogelijk te bezuinigen. Meer dan de helft van de energierekening bestaat uit verwarmingskosten. Warm water beslaat zo’n 13 procent van de energierekening, alle apparaten en lampen in huis zo'n 37 procent. Hier valt dus een en ander te besparen, stelt energieadviseur Sander Toering van Duurzaam Bouwloket, gevestigd in Alkmaar. 

Een rondje door het huis met energieadviseur Sander Toering van Duurzaam Bouwloket, laat zien dat veel huishoudelijke apparaten stiekeme stroomvreters zijn, die flinke happen uit de energierekening nemen. "Niet iedereen heeft de middelen voor grote investeringen die het huis verduurzamen. Gedrag is in dit verhaal vaak een ondergeschoven kindje, maar met een aanpassing in gedrag valt veel energiewinst te behalen - en het is helemaal gratis."

Cv-ketel

De grootste energieslurper in huis is de cv-ketel. Als het huis op gas wordt verwarmd, bedraagt het verbruik zo'n tachtig procent van het totaal, zegt Toering. "De cv-ketel draait op gas en daar willen we vanaf. Alternatieven zijn het warmtenet (afhankelijk van de gemeente) of een warmtepomp. Dit is een vrij dure investering en zinloos zonder goede isolatie van de woning. Is je cv-ketel kapot en je huis slecht geïsoleerd? Kies dan voor een energiezuinig model, zodat je nog 12 tot 15 jaar tijdwinst hebt om je woning te isoleren. Zuinige hr-ketels zijn de nieuwe standaard geworden. Met een hybride warmtepomp of zonneboiler kun je een volgende stap zetten. De zonneboiler bespaart ongeveer vijftig procent op je kosten voor warm water. Hoe meer warm water je thuis verbruikt, hoe interessanter een zonneboiler is."

Een huishouden van vier personen met een hr-combiketel als naverwarmer bespaart met een zonneboiler zo'n 180 m3 gas. Dat is 180 euro per jaar aan gaskosten. 

Cv-leidingen die door onverwarmde ruimtes lopen (zoals de kruipruimte en de zolder), verliezen ook warmte. Buisisolatie met 20 millimeter dik kunststofschuim bespaart op jaarbasis drie m3 gas per meter verwarmingsleiding die je isoleert. Er zijn kant-en-klare buizen van kunststofschuim te koop die je makkelijk om de leiding schuift. Ze zijn er voor verschillende leidingdiktes en kosten ongeveer 1 euro per meter en leveren het dubbele per jaar op in besparing.

Met het enkel verwarmen van de gebruikte ruimtes in een gemiddelde woning bespaar je tot zo'n 550 euro per jaar. Niet thuis? Zet de thermostaat op 15 graden (of 18 graden bij vloerverwarming), daarmee bespaar je 200 euro per jaar. Draai je de verwarming een uur voor het slapen gaan ook op 15 graden? Dan bespaar je nog eens 260 euro per jaar.

Wie de thermostaat standaard een graad lager zet, bespaart daarbovenop nog 200 euro per jaar extra. "De meeste warmte in de woning verlies je door het dak, zo'n dertig procent van de opgewekte warmte. Veel mensen beseffen bovendien niet dat er veel warmte verloren gaat door het ventileren van de woning. Als je de hele dag je raam open hebt staan, verlies je ontzettend veel warmte. Niet thuis? Doe alles dicht. Je hoeft de lucht niet te verversen als je niet aanwezig bent."

Elektrische kachel

Vooral elektrische kachels zonder thermostaat kunnen veel stroom verbruiken. Ze blijven namelijk de hele tijd dat ze aanstaan op vol vermogen werken. Kachels met thermostaat gebruiken een lager vermogen of gaan uit als de ruimte de gewenste temperatuur heeft.

Stel dat je een elektrische kachel (1000 watt) zonder thermostaat 500 uur per jaar gebruikt, dan is het verbruik 500 kWh (110 euro). Bij 100 uur per jaar is dat 100 kWh (20 euro). Een veel zuinigere optie is een infraroodpaneel. 

Grote televisie

Vooral het formaat van het televisiescherm zorgt voor stroomverbruik. Verder hangt het stroomverbruik af van het type scherm, het contrast en de helderheid. Een groot plasmascherm verbruikt 490 kWh per jaar aan stroom (110 euro), terwijl een kleinere led-televisie jaarlijks slechts 160 kWh (35 euro) verbruikt. "Heb je een wat ouder apparaat? Zet het uit als je het niet gebruikt, en laat het ook niet stand-by staan. Trek de stekker uit het stopcontact of gebruik een stekkerdoos met schakelaar."

Oude koelkast of vriezer

Oude koelkasten of vriezers gebruiken aanzienlijk meer energie dan de nieuwere modellen. Een koelvriescombinatie ouder dan 15 jaar verbruikt ongeveer 380 kWh per jaar, dat is zo'n tachtig euro per jaar. Ter vergelijking: een nieuwe koelvriescombi met (het nieuwe) energielabel C verbruikt nog maar zo'n 145 kWh, ofwel dertig euro. 

Ledlampen

Gloeilampen zijn ook grote stroomverbruikers. "Kies voor energiezuinige ledlampen, zo bespaar je al gauw tientallen euro's per jaar op stroom. Laat je verlichting ook niet onnodig aan staan, ook al maak je gebruik van ledlicht."

Thuistap

De thuistap (of beertender) gebruikt niet veel stroom als je deze alleen af en toe aan hebt staan, voor een feestje bijvoorbeeld. Maar als de tap voortdurend aanstaat, loopt het stroomverbruik al gauw enorm op. Bij sommige modellen tot meer dan 500 kWh ofwel op 120 euro extra kosten per jaar. Dat is vergelijkbaar met het elektriciteitsverbruik van drie moderne koelkasten.

Oude pomp vloerverwarming

Heb je vloerverwarming met een wat oudere pomp, kijk dan of er een pompschakelaar tussen de pomp en het stopcontact zit. "Zonder schakelaar draait de pomp continu, mét schakelaar alleen als het nodig is. Een oude pomp zonder schakelaar gebruikt zo'n 700 kWh per jaar (150 euro), terwijl diezelfde pomp mét schakelaar maar zo’n 130 kWh per jaar gebruikt (30 euro). Dat scheelt 120 euro per jaar. "Een pompschakelaar kost rond de zestig euro. Dat bedrag heb je binnen een jaar terugverdiend. De schakelaar is makkelijk zelf te plaatsen, ben je niet zo heel handig, dan kun je een cv-monteur inschakelen. Zo'n schakelaar gaat tientallen jaren mee en je hebt het in minder dan een jaar terugverdiend."

Waterbed

De hoeveelheid elektriciteit die nodig is om het water op temperatuur te houden varieert tussen verschillende typen waterbedden, maar is gemiddeld zo'n 750 kWh (170 euro). Voor waterbeddeneigenaars is het vaak de grootste energieverbruiker in huis.

Tuinvijverpomp

De vermogens van vijverpompen lopen sterk uiteen en is afhankelijk van de capaciteit. Een gemiddelde vijverpomp heeft een vermogen van 20 watt. Als zo'n pomp continu aan blijft staan, verbruikt hij 180 kWh per jaar (40 euro). Bij zwaardere vijverpompen kan het vermogen oplopen tot meer dan 200 watt. Als de pomp voortdurend aanstaat, kost dat 400 euro per jaar extra, ofwel 1.800 kWh.

Tropisch aquarium

Hoeveel elektriciteit een gemiddeld tropisch aquarium thuis vraagt, hangt erg af van de inhoud van de bak, de watertemperatuur, het soort verlichting en de vraag of het aquarium is afgedekt. Een flink tropisch aquarium met pomp kan 1.000 kWh per jaar verbruiken (220 euro).

Wie dus klein begint, kan al een groot verschil maken, besluit de energieadviseur. "Als we alle kleine maatregelen bij elkaar optellen, kunnen we al zo veel energie besparen. Laten we beginnen door de energie in de woning ook in de woning te houden. De meest duurzame vorm van energie is nog altijd de vorm die we niet hoeven op te wekken."