Amstelveen

Het programma bij het Amstelveense oorlogsmonument 'Aan hen die vielen' in het Broersepark begint om 19.30 uur met muziek van het Harmonie-orkest. Vervolgens spreken burgemeester Tjapko Poppens en Bettine Siertsema, universitair docent, en onder andere auteur van het boek Diamantkinderen.

Siertsema's boek gaat over de ambitie van de nazi's om zelf de Amsterdamse diamantindustrie te runnen. De levens van joden met kennis van zaken werd daarom lang gespaard. Maar toen het nazi-plan faalde, werden (de families en het personeel) van joodse diamantairs alsnog naar concentratiekampen gestuurd. Tientallen 'diamantkinderen' uit die gezinnen overleefden dankzij de inspanning van de Pools-Joodse zuster Luba. 

Getuigenissen Holocaust

Over dat boek spreekt Siertsema later vandaag tijdens een openbaar toegankelijke serie lezingen voor Open Joodse Huizen in De Burcht aan de Henri Polaklaan, het gebouw van de vakbond van de diamantindustrie. Voor haar toespraak tijdens de Amstelveense herdenking, put ze uit haar boek 'Eerste Nederlandse getuigenissen van de Holocaust'. 

"Dat boek gaat over de jaren na de oorlog, toen de eerste autobiografische berichten over de Holocaust verschenen", vertelt ze aan NH Nieuws. "Daar citeer ik een klein stukje uit." Vergeleken met langere lezingen is een korte toespraak voor Siertsema een veel grotere uitdaging. "Het is verschrikkelijk moeilijk om in vijf minuten iets steekhoudends te zeggen."  

'Wrang'

In die vijf minuten zal ze ook aan Oekraïne refereren, vertelt ze. "Inzoomen gaat te ver, maar ik zal wel ingaan op hoe wrang het is dat we nu oorlogsslachtoffers van 77 jaar geleden herdenken, terwijl er nu in Europa een oorlog woedt."  

Behalve naar verwachting honderden Amstelveners zullen enkele vertegenwoordigers van de Oekraïense vluchtelingengemeenschap in Amstelveen naar haar toespraak luisteren. Zij zullen ook een krans bij het monument leggen.   

Aalsmeer

In aanloop naar de twee minuten in de raadzaal van het gemeentehuis zal kinderburgemeester Anne van Duijn de ceremonie openen. Scholieren van de Oosteinderschool dragen vervolgens gedichten voor. 

Ook in de Aalsmeerse ceremonie passeert Oekraïne de revue. Auteur Marianne Knecht vertelt een verhaal over haar Oekraïense moeder tijdens de Tweede Oorlog, dat volgens de gemeente 'op een ongelofelijke manier parallel loopt met de actualiteit'. 

Na de twee minuten stilte volgen niet alleen twee coupletten van het Wilhelmus, maar klinkt ook het Oekraïense volkslied 'om de verbondenheid met de vluchtelingen uit het door oorlog geteisterde land uit te drukken'.

Tekst gaat door onder het Oekraïense volkslied

Na afloop van de ceremonie zal aanwezigen worden gevraagd een zogeheten happy stone van De Kunstploeg mee te nemen. Het is de bedoeling dat de stenen met een beetje menselijke hulp door de openbare ruimte gaan 'zwerven' en daarmee vrijheid symboliseren.

Uithoorn 

Na twee zonder, kunnen Uithoornaars vanavond weer meelopen in de stille tocht van het Oranjepark naar het Stiltemonument bij de Thamerkerk. Onderweg passeren deelnemers ook de plaquette ter nagedachtenis aan de slachtoffers die via het Spoorhuis naar de interneringskampen werden gebracht. 

Bij het Stiltemonument houdt burgemeester Pieter Heiligers een toespraak, die wordt gevolgd door een 'speciaal gedicht' van dorpsdichter Peter Borghaerts. Na de twee minuten stilte kunnen belangstellenden het gratis toegankelijke herdenkingsconcert in de Thamerkerk bijwonen.  

Ouder-Amstel

De herdenkingsdienst in de Amstelkerk aan de Kerkstraat begint om 19.15 uur. Daar zullen kinderen gedichten voordragen. Om 19.50 uur lopen de aanwezigen in een stille tocht naar het monument naast het gemeentehuis. Locoburgemeester Barbara de Reijke legt daar namens de gemeente een krans. Na de twee minuten stilte zal de voorzitter van het Oranjecomité, Wijnand Slokker, een gedicht voordragen.