Ouderwets druk op Koningsdag, gaat dat wel goed? 'Noord-Hollandse jongeren zijn berucht'

Wat maakt het zo lastig om de drukte in goede banen te leiden tijdens Koningsdag? Met name de drukke plekken zonder hekwerk of kaartverkoop van tevoren, weet Syan Schaap. "Dat in combinatie met een flinke hoeveelheid alcohol en uitbundig publiek, maakt het in sommige steden echt wel een uitdaging." Schaap is directeur en oprichter van het Event Safety Institute. Hij adviseert vaak gemeenten en veiligheidsregio’s over evenementenbeleid en Crowd Management.

Anti-regels

Schaap verwacht dat zo'n 80 procent van de Koningsdagvierders zich net zo zal gedragen als voor de pandemie. De overige 20 procent valt op te delen in drie verschillende groepen: "Mensen die het altijd al lastig vinden om zicht gedragen, mensen die extra voorzichtig zullen zijn omdat ze nog kwetsbaar zijn en dan is er nog een nieuwe derde groep", legt Schaap uit. "Deze mensen zijn heel erg anti-regels geworden door corona en alle protesten daaromheen."

Deze nieuwe groep is na twee jaar aan diverse corona demonstraties veel prominenter geworden. "Dat zul je ook terugzien op evenementen", vermoedt Schaap. Deze groep wil zich bijvoorbeeld niet laten fouilleren of luisteren naar de politie. "Maar in de massa zullen dat individuen zijn." 

Hotspots

De hotspots zullen vooral liggen in Amsterdam, Alkmaar en Haarlem, vermoedt Schaap. "In Alkmaar gaat bijvoorbeeld het Oranje Koningsdag festival niet door. Dus wat gaan die jongeren nu doen? Daar moet je allemaal rekening mee houden."

Normaliter dienen de organisatoren van de festivals ruim van tevoren de vergunningsaanvragen in. Dat geeft al een beeld van de eventuele drukke hotspots. Maar de onzekerheid of Koningsdag dit jaar überhaupt door kon gaan, zorgde ervoor dat veel vergunning pas later werden verleend. "Dat brengt risico’s met je mee, want dan heb je nu nog niet een goed beeld van tevoren", licht Schaap toe.

Dronken jongeren zijn wel het lastigste om te managen vertelt Schaap. "En Noord-Hollandse jongeren zijn helemaal berucht qua indrinken en het gedrag wat ze vertonen."

Wat als het mis gaat?

In de drukke steden zullen de risico's vooral liggen bij de pleinen/feesten zonder kaartverkoop en de stations. "Als er geen kaartverkoop is, is het eigenlijk heel moeilijk te reguleren hoeveel mensen er op zo’n plein zijn", weet Eric Kant. Kant is eigenaar van het bedrijf Phase01, gespecialiseerd in crowd management. Verder moet je volgens Kant ook altijd rekening houden met een aanslag, snel opkomend noodweer of leeglopende festivals waarvan de bezoekers massaal het centrum in komen. "Maar er kan ook zomaar een frietkraam in de fik vliegen op een druk plein."

De gemeente moet ruim van tevoren al maatregelen treffen en een managementplan opstellen. "Je moet preventief te werk gaan, 90 procent zit in de voorbereiding", vertelt Kant. Een knap staaltje crowd management bestaat volgens Kant uit drie aspecten. Design, informatie en management. "Design: hoe ziet mijn terrein eruit en hoeveel mensen kunnen zich er maximaal op begeven. Informatie: Hoe kan je effectief communiceren met het publiek. Management: Hoe gaan wij de bezoekersstromen en de maximale bezoekersaantallen actief managen."

De voorbereiding kan nog zo goed in elkaar zitten, de kans dat het een keer mis gaat blijft altijd aanwezig. "En dan is het belangrijk om duidelijk te communiceren met het publiek", vertelt Schaap. "Maar om dat effectief te doen, is het handig om al vroeg een band op te bouwen met het publiek." Als je als gemeente al de hele dag aanwezig bent door middel van citymarketing, led-schermen of hosts, dan zal het publiek ook beter luisteren als het mis gaat. 

Expert Kant heeft er wel alle vertrouwen in dat het goed komt deze Koningsdag, maar heeft nog wel een advies voor alle gemeentes: "neem nou geen risico, en neem een expert in de hand."