Niet iedereen blij met energiebesparende vouchers: "Matig tot slecht doordacht"

Binnen West-Friesland zijn subsidiebedragen voor het verduurzamen van een woning per gemeente verschillend. Op 18 januari startten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland bijvoorbeeld een voucheractie onder haar huurders, waarmee ze een bijdrage willen leveren aan een verlaging van de energierekening. Sinds 25 maart zijn de woningeigenaren aan de beurt.

Hiervoor hebben de gemeenten drie ton gekregen vanuit het Rijk. Huurders en woningeigenaren kunnen een voucher van 70 euro aanvragen via 'Winst uit je woning', een energieloket voor particulieren op het gebied van energiebesparing. 

Door de hoge inflatie en energieprijzen, maar ook door de oorlog in Oekraïne, lijkt de actie aan te slaan. Zo’n 1.900 huurders hebben al een voucher ingewisseld en de energiecoaches hebben al ruim 110 huisbezoeken afgelegd. Ook woningeigenaren gaan hiermee flink aan de haal, ziet woordvoerder Karen Span. "Sinds de start op maandag zijn er al 200 vouchers omgewisseld. De cijfers liegen er niet om: het verduurzamen van woningen leeft."

Een dubbel gevoel

Energieadviseur Dave Bakker uit Grootebroek vindt het goed om te zien dat zowel de gemeenten als West-Friezen steeds meer bezig zijn met het thema verduurzamen. Wel heeft hij twijfels bij deze actie. “Het is een beetje kort door de bocht. Wat kan je nou kopen voor een bedrag van 70 euro? Een paar windstoppers wellicht, maar dat is het ook wel." 

Hij had liever gezien dat het bedrag efficiënter werd ingezet. "Minimaliseer het aantal vouchers. Vergroot het bedrag dat wordt gespendeerd, dat zorgt namelijk voor meer impact. Nu proberen ze héél veel mensen blij te maken met eigenlijk niets."

Want een ventilator voor op een radiator zet geen zoden aan de dijk. Ook vallen de kosten veel hoger uit dan de waardebon. "Iedereen kan wel zijn steentje bijdragen. Maar daar zit het pijnpunt juist, met alleen die ‘kleine beetjes’ komen we er niet. Er is veel meer nodig om het klimaatprobleem op te lossen."

Wat werkt wel?

Maar wat werkt dan wel? Als voorbeeld noemt hij de cv-ketel. "Probeer eens thuis te kijken op welke temperatuur die staat ingesteld. Vaak ligt dat op 80 tot 85 graden. Probeer dat nou eens terug te brengen naar een graad of 60, dat in combinatie met het waterzijdig inregelen van het systeem. Dan kun je 8 tot 10 procent besparen."

Ook vraagt Bakker zich af of het gehele bedrag niet beter naar mensen kan gaan met écht een kleine beurs. "Juist in gezinnen met minder geld kan zo’n klein bedrag mogelijk wel een groot verschil maken", denkt Bakker. "Al met al een prachtig initiatief, echter hadden ze een wat betere criteria kunnen hanteren voor wie er in aanmerking komt."

Alle beetjes helpen

Ruud Appelman, beleidsmedewerker Duurzaamheid bij de SED-gemeenten, denkt daar anders over. Zo'n 220 gemeenten in Nederland maken momenteel gebruik van deze subsidieregeling. Daar horen regels bij, zoals een maximum bedrag voor een waardebon. Een gemeente moet zich hieraan houden. "Als gemeenten willen we graag iets betekenen voor de inwoners met een huurwoning. Zij hebben het vaak niet breed genoeg om zelf grote aanpassingen aan hun woning te doen", legt hij uit.

Ook hadden ze nog géén 'speciale' subsidie voor haar huurders. "Deze subsidie, en de daar bijbehorende actie, boden ons de kans om een gebaar te maken naar onze huurders en later ook de woningeigenaren."

Appelman begrijpt de kritiek van Bakker, dat deze actie niet hét verschil maakt. "Maar óók voor verduurzaming geldt: alle beetjes helpen. Dat zien we ook aan de hoeveelheid inwoners die gebruikmaken van de voucher en de positieve reacties die we daarop krijgen."