Erik Schaap heeft het levensverhaal van de Zaanse verrader Franci de Munck-Siffels opgeschreven. "Ik ben hier wel een jaar of zeven mee bezig geweest", vertelt Schaap aan NH Radio. "Ik denk dat Franci één van de grootste verraders van Nederland was."
"Het was een dochter van een communistisch raadslid in Zaandam", legt schrijver Erik Schaap uit. Franci werd in 1939 verliefd op Dingemans, een oud Spanje-strijder. "Ze zijn in hetzelfde jaar getrouwd."
Franci had een goed leven. Schaap: "En toen brak de oorlog uit en ging alles mis." De toen 23-jarige gaat in het verzet en neemt een onderduiker in haar huis. Haar eigen man moet onderduiken vanwege zijn werkzaamheden in Spanje.
'Minimaal 150 mensen'
Tijdens de oorlog komt Franci ergens achter. "Ze ontdekt dat haar man een buitenechtelijke relatie heeft met haar oudere zus. Ze is woedend." En hoewel ze zelf ook wel eens een scheve schaats rijdt, verraadt ze haar man bij de Duitsers. "Hij wordt opgepakt, maar overleeft het wel."
Het is het begin van het einde, want de Duitsers denken dat Franci meer weet. Van hen moet ze mensen verraden. "Als toen al duidelijk was geworden wat zij had gedaan, dan was zij onmiddellijk geliquideerd", licht Schaap toe op de radio.
"Het speelt zich af in een half jaar tijd en ze heeft minimaal 150 mensen verraden." Schaap is benieuwd waarom ze dit deed. Hij denkt door het 'communistische nest' waar ze vandaan kwam en omdat ze van geld hield, 'want het was makkelijk geld verdienen.'
Zus van Franci
Tijdens het jarenlange onderzoek kijkt Schaaps vaak in het archief en spreekt met verschillende mensen. Zo ook haar nog in leven zijnde zus. "Dat is wel heel bijzonder, dan kom je dicht bij het verhaal." Door de gesprekken slaapt zij slecht en ze wil er dan ook vrij snel mee stoppen. Schaap heeft daar alle begrip voor: "Ze wist niet of ze het ging lezen."
Ook spreekt hij met de broer van de man van Franci. "Hij was blij dat het boek er was", vertelt Schaap. De inmiddels 93-jarige zette er wel een beetje tempo achter: "Hij belde op en zei: 'Schiet je wel een beetje op, want straks kan ik het niet meer lezen.'"
Met Franci loopt het niet goed af. "Het werd te gevaarlijk voor haar in de Zaanstreek, dus ze week uit naar Alkmaar." En hoewel niemand het wilde doen, besluit het verzet haar te vermoorden. Ze wordt doodgeslagen, maar dit gaat mis. "Uiteindelijk krijgt ze een kogel door haar hoofd."
Uitgebracht
Voor Schaap is het na zeven jaar nu echt klaar. Iedereen kan het boek De Verraadster nu lezen, dus ook de broer van Franci's man.
💬 Wil je niets missen uit Zaanstreek-Waterland?
- Blijf op de hoogte via nhnieuws.nl/zaanstreek-waterland
- Mail ons jouw tips, verhalen, foto’s en filmpjes naar [email protected]
Taalfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]