Zorgen om kinderen door hoge werkdruk kinderopvangmedewerkers: 'Personeel valt om'

Bij kinderopvangcentra Hero in Haarlem ervaren ze ook een hoge werkdruk vertelt pedagogisch medewerker en kaderlid van de FNV, Maaike Beun: "De werkdruk is op dit moment erg hoog. Er is nu iemand bij ons op vakantie en eigenlijk is dit niet mogelijk, omdat er geen vervanging is. Van de vijf jaar dat ik bij deze locatie sta, hebben we 1,5 jaar met een volledig team gedraaid. Voor de rest staat er continu een vacature open in de hoop dat er iemand bij ons wil komen werken."

Door de hoge werkdruk is het niet aantrekkelijk om in de kinderopvang te werken. Waarom de werkdruk zo hoog is, is volgens Beun een combinatie van een aantal dingen. Zo is er te weinig personeel en daarnaast krijgen medewerkers ook veel administratieve en huishoudelijke taken op hun bordje. "Je wordt als personeel als pionnetje heen en weer gezet. Zo wordt je bijvoorbeeld van een buitenschoolse opvang opeens geplaatst naar een kinderdagverblijf, want gaten op kinderdagverblijf zijn ‘belangrijker’ om op te vullen."

Het lijken volgens Beun allemaal hele kleine dingen, maar het kost ze veel tijd. "En die tijd wil ik gewoon aan de kinderen aandacht geven en dat verdienen de kinderen ook."

Kindratio niet altijd nageleefd

Veel medewerkers bij de kinderopvangen geven dus aan te weinig collega’s te hebben om het werk mee te doen. Ook zegt 7 op de 10 dat het aantal kinderen op een groep te hoog is. Dit duidt mogelijk op een te hoge beroepskracht/kindratio (BKR). Van Leiden: "Diverse respondenten noemden de overschrijding van de BKR als gevolg van de hoge werkdruk. Om te onderzoeken of het hier om incidenten gaat of dat er sprake is van een trend, is de FNV vorige week een meldpunt gestart. De wettelijke grens van het aantal kinderen per groep is er namelijk niet voor niets. Als je je daar niet aan houdt, wordt de werkdruk voor de medewerkers nog hoger."   

Volgens Beun is de verandering van het BKR onder andere de oorzaak waarom de werkdruk bij de pedagogisch medewerkers sinds 2019 veranderd is. "De BKR is veranderd in 2019 voor de Buitenschoolse opvang, en in 2015 heeft de kinderopvang een terugloop van kinderen gehad, waardoor er geen vaste contracten werden aangeboden aan pedagogisch medewerkers. Doordat er een terugloop was, was het niet meer aantrekkelijk om de opleiding te gaan doen."

Aandacht voor de kinderen

De hoge werkdruk gaat volgens de FNV ten koste van de hoeveelheid gerichte aandacht voor de kinderen, waaronder de educatieve en sociale ontwikkeling. Ook maken oververmoeide medewerkers sneller fouten, wat ten koste van de kwaliteit van de opvang gaat. "Dit is ook de reden waarom wij dit onderwerp tijdens de afgelopen cao-onderhandelingen zo hoog op de agenda hebben gezet en er zelfs medewerkers voor hebben gestaakt", zegt Van Leiden.

Pedagogisch medewerker Beun voegt hieraan toe: "De hoge werkdruk gaat ervoor zorgen dat personeel die jaren met hart en ziel voor een organisatie hebben gewerkt er toch voor gaan kiezen de kinderopvang te verlaten. Ik merk nu al dat er personeel letterlijk omvalt aan de werkdruk."

Pedagogisch medewerkers hebben volgens Bein een hart voor de kinderen, zo willen ze met alle liefde een dagje extra komen werken. "Ook al denken ze achteraf: 'dat had ik beter niet kunnen doen, want nu ben ik nog vermoeider dan dat ik eigenlijk al was'. Pedagogisch medewerkers moeten meer voor zichzelf op gaan komen en NEE durven te zeggen tegen hun werkgever." 

In juli en september staakten kinderopvangmedewerkers voor het eerst in 20 jaar met als hoofdreden goede afspraken over verlaging van de werkdruk af te dwingen. Negen op de tien ondervraagde medewerkers die staakten, vinden dat werkgevers hier betere afspraken over moeten maken in de cao.

Pedagogisch medewerker Maaike Beun ziet als oplossing dat haar beroepskracht/kindratio in ieder geval weer terug gaat naar 1 medewerker op 10 kinderen. Daarnaast moet de groepshulp weer terugkomen. "Zodat wij ons niet meer hoeven bezig te houden met afwas en eten klaar zetten, waar je op een grote buitenschoolse opvang als die van mij de hele dag mee in de weer kan zijn."

Maar ook meer waardering en een luisterend oor voor de medewerkers in kinderdagverblijven zal enorm helpen. "Als wij als pedagogisch medewerkers aangeven dat een situatie echt niet kan in een groep, dan moet daar naar geluisterd worden. Kinderen moeten weer op de eerste plaats komen en niet geld verdienen."