Bommenwerper en bemanning uit Tweede Wereldoorlog worden in mei geborgen

De Vickers Wellington-bommenwerper was in de nacht van 22 op 23 juni 1941 op de terugweg van een bombardement op Bremen. Het Britse vliegtuig werd bemand door zes mannen uit voormalig Tsjecho-Slowakije. "We kennen de namen van de slachtoffers", zegt burgemeester Rian van Dam van de gemeente Hollands Kroon. "We moeten de stoffelijke resten die we straks vinden heel nauwkeurig gaan identificeren."

Explosieven

De operatie wordt al maanden voorbereid en maakt onderdeel uit van het Nationaal Programma Berging Vliegtuigwrakken waarbij het Rijk de kosten van de berging betaalt. De bommenwerper bij Niedorp is het vijfde toestel dat geborgen zal worden. "Het is belangrijk om stil te staan dat het zoveel jaar geleden is dat mensen zijn omgekomen voor onze vrijheid, maar ook uit respect richting de nabestaanden", zegt burgemeester Van Dam.

De berging zal worden uitgevoerd door een team van Defensie met ondersteuning van een gecertificeerde civieltechnische aannemer. Het team van Defensie bestaat uit personeel van de bergingsdienst van de koninklijke luchtmacht, de bergings- en identificatiedienst van de landmacht en de Explosieven Opruimingsdienst Defensie.

Er is al vooronderzoek gedaan op de locatie. Er zijn daarbij sporen van menselijke resten aangetroffen. De kans op zware explosieven is niet heel groot. "Ze waren op de terugweg dus ze hadden hun bommen al geworpen", zegt Van Dam. "Maar je weet het nooit helemaal zeker, er kan altijd nog wat aan boord gelegen hebben zoals munitie. Dat wordt tijdens de opgraving onderzocht."

Bemanning

De crew had al een groot avontuur achter de rug voor ze via de Royal Air Force werden ingezet bij de bommenwerpers. Na de Duitse bezetting van Tsjecho-Slowakije, vluchtten ze - net als veel landgenoten - via de Zwarte Zee richting de Middellandse Zee naar Frankrijk en belandden uiteindelijk in Engeland.

Tekst gaat verder onder de foto

Van de bemanning van deze Wellington-bommenwerper overleefde alleen gezagvoerder Vilem Bufka de noodlottige nacht. Hij werd door de Duitsers gevangengenomen en bleef tot het einde van de oorlog opgesloten in krijgsgevangenkamp Stalag Luft III. Hij overleed in 1967, kort nadat hij een boek over zijn geschiedenis had geschreven.

Berging

Het project in polder Kostverloren zal rond 10 mei beginnen. Na de eerste voorbereidingen en het afschermen van het gebied zal op 25 mei de berging echt beginnen. De verwachting is dat het werk vier weken zal duren. "Het is een enorm project waar we al een tijd mee bezig zijn", vertelt burgemeester Van Dam. "Defensie, de Tsjechische ambassade en nabestaanden zijn erbij betrokken. En je moet heel zorgvuldig te werk gaan"

Alhoewel het een nationaal gefinancierd project is, moet de gemeente na overleg met een grondeigenaar formeel toestemming geven voor de berging. Burgemeester Rian van Dam heeft vandaag het verzoek daarvoor naar de gemeenteraad gestuurd. Die moet de toestemming uiteindelijk verlenen.