Renovatie historische Wilhelminasluis in Zaandam na jaren bíjna klaar

De oude schutsluis wordt vervangen door een moderne, grotere sluis zodat er in de toekomst meer en grotere boten gebruik van kunnen maken. "De sluis was al meer dan 100 jaar oud en die was aan een grote onderhoudsbeurt toe", vertelt Rik Panman, projectleider bij Provincie Noord-Holland. "Tegelijkertijd hebben we het ook aangegrepen om de sluis een upgrade te geven."

Economische impuls

Terwijl de sluis voorheen in bezit was van het waterschap, is de Provincie sinds 2010 de eigenaar, mede vanwege de economische impuls die de Provincie de regio wilde geven. "Er zitten hier veel grote bedrijven die afhankelijk zijn van de sluis voor de bevoorrading. Dus het economische belang is groot."

Tekst gaat door onder video

Waar nu de sluis ligt, lag vroeger de dam, waar de historie van Zaandam ook is begonnen en waar in de Middeleeuwen een stad ontwikkelde. "Deze sluis is zo bijzonder omdat we hier staan in het hart van het hart van Zaandam", vertelt gemeentelijk archeoloog Piet Kleij.

"Zaandam ontwikkelde zich in de zeventiende eeuw tot hét scheepsvaartgebied van heel Europa. Er werden aan de lopende band schepen gebouwd en zo werd Zaandam ook het eerste grote industriegebied van Europa." 

Schatkamer

Tijdens werkzaamheden blijkt de bodem van de Wilhelminasluis een archeologische schatkamer te zijn. "Toen er gebaggerd werd, kwamen er honderdduizenden vondsten uit. Van Middeleeuwse scherven, waarvan we hopen iets meer te weten te komen over het ontstaan van Zaandam, tot prachtig aardewerk uit de zeventiende en achttiende eeuw." Wat er met de vondsten gaat gebeuren, is nog niet duidelijk. Eerst moet het materiaal goed uitgezocht worden, maar Piet Kleij hoopt dat er verschillende tentoonstellingen zullen komen. 

Nog een paar weken en dan wordt de sluis opgeleverd. En dan is de sluis weer klaar voor de komende 100 jaar. En ook de aannemer kijkt dan terug op een unieke klus. "De sluis is echt een complex werk. Je bent aan het bouwen op een plek waar al een sluis was", legt aannemer Adriaan Ballemans uit. 

Het grootste gedeelte van de tijd is de sluis in gebruik gebleven, wat ook voor uitdagingen zorgde. "Je werkt binnenstedelijk en dat betekent dat je met heel veel zaken rekening moet houden. We zijn op oude, houten funderingen gestuit, dat waren obstakels voor ons, maar dat hebben we gelukkig kunnen oplossen. Ook moesten we rekening houden met de mensen die hier wonen."