AMSTERDAM - De afgelopen tijd is de oproep om racisme verplicht te behandelen op scholen steeds luider geworden. Joan Windzak en Jillian Emanuels zijn de scholen alvast een stapje voor en hebben het heft in eigen handen genomen, met een kinderboekenwinkel in Amsterdam waarin elk kind zich kan herkennen in de boeken en met een blog voor ouders. De twee bieden zo tools om het gesprek thuis al aan te gaan.
Joan miste in Nederland boeken waarin zij zichzelf en andere kinderen met verschillende achtergronden en culturen in herkende. Haar privé-verzameling groeide uit tot de gespecialiseerde boekwinkel EduCulture die ze nu al paar jaar heeft in Amsterdam-Oost.
Ook pedagogisch adviseur Jillian voelt zich verantwoordelijk en informeert ouders via haar blog onder de naam De Instant Pedagoog. In haar blog schrijft zij over het opvoeden van kinderen met kennis over ras, huidskleur en racisme.
"'Waarom waren deze boeken er niet toen ik klein was?' is de vraag die ik het meest gesteld krijg"
"Ik heb het altijd al belangrijk gevonden dat kindjes zichzelf herkennen in de boeken, maar ook de vriendjes en vriendinnetjes waarmee ze spelen moeten dat zijn", zegt Joan. Kinderboeken geven kinderen een breder beeld van de verschillende mensen in de wereld. Het uitverkochte boek Julian is a Mermaid opent bijvoorbeeld niet alleen de wereld van kinderen, maar ook van ouders. In het boek wordt een donkere jongen geaccepteerd door zijn oma als hij zegt dat hij graag een zeemeermin wilt zijn.
Inclusiviteit
Veel ouders hebben boeken als deze gemist in hun eigen jeugd, vertelt Joan. Ze vindt het goed dat racisme op school steeds vaker behandeld wordt, maar de inclusie benadrukken is nog belangrijker. Als het onderwijs inclusiviteit en gelijkheid in alles meenement, dan hoeft racisme straks geen vak apart te worden voor de kinderen.
"In feite kan je een kind vanaf 0 al wapenen tegen racisme", zegt Jillian. Het gaat er volgens Jillian om dat jij als ouder het voorbeeld geeft. "Het verschil in reactie op een wit of zwart persoon op straat kunnen kinderen als baby al mee krijgen. Kinderen luisteren niet naar wat je zegt, maar doen wat jij doet. En kijken kunnen ze al als ze heel jong zijn."
Tekst gaat door onder video
200630_KINDERBOEKEN_V2 - NH Nieuws
In haar blog beschrijft Jillian een situatie waarbij een kind bij haar in de groep vergeleken werd met een aap. In eerste instantie hoopte zij dat het meisje van zich af kon bijten, maar aan de andere kant moeten we ook zorgen dat kinderen weten dat ze dit soort kwetsende uitspraken niet mogen doen, vertelt ze.
Schoolsysteem
Ook op school nemen kinderen het gedrag van leerkrachten over. Het is volgens Jillian belangrijk dat leerkrachten zich bewust zijn van hun eigen vooroordelen en dat zij geleerd hebben hoe zij daarover heen kunnen stappen.
Het schoolsysteem kan volgens Joan nog veel inclusiever. Een goed begin is de volledige geschiedenis weergeven, maar ook het beeldgebruik in andere boeken is belangrijk. "De tekst, beeldvorming en het kleurgebruik zijn bepalend voor de inclusiviteit die kinderen voelen." De kritische hoofdvraag die er volgens Joan steeds gesteld moet worden is: "Welke rol hebben mensen van kleur in de boeken?"
Download de app
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.