De organisatie van de grote protestmars tegen het regeringsbeleid, komende zondag in Amsterdam, wil een kort geding aanspannen tegen de weigering om de Britse complotdenker David Icke tot Nederland toe te laten. Icke zou een toespraak houden op de bijeenkomst van de organisatie Samen voor Nederland, maar gisteren werd hem de toegang tot Nederland geweigerd.
Samen voor Nederland zegt dat het erg kort dag is om nog een rechtszaak te beginnen. Er wordt nu met advocaten overlegd om te kijken wat nog mogelijk is. Samen voor Nederland is een samenwerkingsverband waarbij onder meer Forum voor Democratie, Viruswaarheid, Gele Hesjes Nederland en Nederland in Verzet zijn aangesloten.
David Icke kreeg gisteren een brief van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), waarin staat dat hij gedurende twee jaar het Schengengebied niet in mag, omdat zijn fysieke aanwezigheid aanleiding kan geven tot heftige tegendemonstraties. Ook loopt hij zelf mogelijk gevaar, staat in de brief.
Stok om de hond te slaan
Deskundigen hebben kritiek op die beslissing. Volgens de Groningse hoogleraar algemene rechtswetenschap Jan Brouwer is de weigering maatschappelijk onverstandig. "Het is een verkeerde reactie", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Bijna alle demonstraties verstoren de openbare orde. Dan moet je maar genoeg politie beschikbaar stellen", zegt Brouwer.
Pas als er sprake is van bestuurlijke overmacht, als er niet genoeg politieagenten kunnen worden ingezet, kan een demonstratie verboden worden. Maar volgens de Groningse hoogleraar mag dat dus niet zomaar. "Ze hebben een stok gevonden om de hond te slaan. Maar die stok is geen stok", zegt Brouwer.
Wim Voermans, hoogleraar staatsrecht aan de Universiteit Leiden, zegt eveneens dat ons grondwettelijke recht op demonstratie een groot goed is en dat je demonstraties dus niet zomaar mag verbieden. "Maar dat recht komt alleen toe aan mensen die al in Nederland zijn", verfijnt hij.
"Als je denkt dat de aanwezigheid van iemand uit het buitenland tot problemen voor de openbare orde kan leiden, kun je wel aan de voorkant wat aan de toelating doen. Als iemand eenmaal door de poortjes op Schiphol is, kun je hem niet meer tegenhouden."
Politiek staat achter besluit
Minister Yesilgöz van Justitie noemt het juist een goede zaak dat de Britse complotdenker niet mag komen, omdat op voorhand al duidelijk is waar hij voor staat en welke boodschap hij wil uitdragen.
"De grens van vrijheid van meningsuiting is niet zwart-wit. Er is niet een soort van checklist van wat wel of niet kan. Het enige kader is de Grondwet. En op het moment dat iemand complottheorieën aanhangt en antisemitische uitingen doet, is het belangrijk om te kijken: is dit waar die vrijheid voor is? Of moet ik andere vrijheden en rechten beschermen? En dat is de afweging hier."
De minister vindt niet dat er sprake is van een glijdende schaal door mensen op voorhand te weigeren om in Nederland te spreken. "Het normaliseren van iets als antisemitisme of complottheorieën of mensen reptielen noemen en dergelijke, dat is wat mij betreft een glijdende schaal."
Ook staatssecretaris Van der Burg staat er volledig achter. Hij gaat over de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), die gisteren Icke liet weten dat hij niet welkom is. "Het risico op verstoring van de openbare orde is zodanig dat we zeggen: dit is een uitzonderlijk geval. Antisemitisme hoort niet in Nederland thuis en zeker niet in Mokum."
9/11 en coronapandemie
David Icke, een oud-profvoetballer en oud-sportcommentator van de BBC, noemde zichzelf begin jaren negentig de zoon van God en voorspelde dat de wereld in 1997 zou eindigen. Later ontspoorden zijn denkbeelden verder.
Hij gelooft dat de Amerikaanse regering achter de aanslagen van 11 september 2001 zit en een Joodse groepering achter de coronapandemie. Maar hij strijdt vooral tegen 'reptilians': een groep buitenaardse reptielen die zich voordoen als mensen en die volgens hem de echte machthebbers in de wereld zijn.