De Verenigde Staten sluiten een nieuw samenwerkingsverband met Australië en het Verenigd Koninkrijk over van het delen van geavanceerde technologieën. Dat hebben president Biden en de premiers Johnson en Morrison bekendgemaakt op een gezamenlijke persconferentie.
Onder de naam AUKUS gaan de drie landen informatie en kennis delen op het gebied van kunstmatige intelligentie en defensie. De eerste taak van het partnerschap is om Australië te helpen aan een vloot van onderzeeboten met nucleaire aandrijving.
De drie presidenten gaven samen, maar elk vanuit hun eigen land, een online persconferentie:
'De toekomst van elk van onze naties en van de wereld, hangt hier vanaf' - NOS
Australië zegt hiervoor een onderzeebootorder van 90 miljard dollar met Frankrijk op, meldt nieuwssite Politico. In plaats daarvan wordt een vloot van in de Verenigde Staten vervaardigde nucleaire onderzeeërs gekocht.
Supermacht
Het pact wordt gezien als een zet van de bondgenoten om een front te vormen tegen China, de opkomst van China op het gebied van defensietechnologie terug te dringen en gezamenlijk een technologische supermacht te vormen.
Het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten delen al langer informatie over de ontwikkeling van nieuwe onderzeeërs. Het betrekken van Australië bij dit programma zou een belangrijke stap kunnen betekenen in het vergroten van hun slagkracht op de Stille Oceaan.
Premier Johnson spreekt van "een nieuw hoofdstuk" in de vriendschappelijke betrekkingen tussen de landen. President Biden benadrukt dat alle betrokkenen inzien dat iedereen op lange termijn baat heeft bij stabiliteit in de Indo-Pacifische regio, en dat dit pact daaraan bijdraagt.
Reactie correspondenten:
Amerika-correspondent Luca Waagmeester: "Strategische militaire samenwerkingsverbanden tussen landen zijn niet uniek. Maar dit is wel weer een nieuwe stap in die trend die we al een aantal jaar zien in Azië. In de persconferentie werd China niet genoemd, maar President Biden zei al eerder dat Amerika de allianties in Azië wil verstevigen om een dam op te werpen tegen de invloed van China, zowel in militair opzicht als in de handel op zee.
Deze samenwerking brengt het Verenigd Koninkrijk ook terug in de Stille Oceaan. Er was niet echt meer een grote Britse aanwezigheid daar. En Australië wordt ook veel nadrukkelijker in dit machtsspel geplaatst. Het land wordt op het speelbord gezet met die vloot van onderzeeboten", zegt Waagmeester. Australië is economisch zeer afhankelijk van China, maar kiest nu militair-strategisch partij tegen China."
Correspondent China Sjoerd den Daas: "China heeft in een reactie gezegd dat dit blok van drie landen de Koude Oorlog-mentaliteit en de ideologische vooroordelen van zich af moet schudden. Dat is een beetje de Pavlov-reactie die je kunt verwachten, maar ik denk niet dat het daar bij zal blijven. Ze weten ook dat dit geen pact is voor een paar maanden maar voor de komende generaties."
Men ziet dit echt wel als een gamechanger. De balans in de regio wordt hevig verstoord. China zal er alles aan doen om de Zuid-Chinese zee veilig te stellen. De relatie met Australië verslechtert zeker. Los van de importheffingen die er al zijn zal er nog een stevige reactie van China komen. Een gewapend conflict in de regio komt er nog niet, maar hiermee neemt wel het risico toe op miscalculaties en dan kan het natuurlijk altijd misgaan."