Vorig jaar is in Iran het hoogste aantal executies in acht jaar tijd voltrokken, meldt Amnesty International. Volgens de mensenrechtenorganisatie werden zeker 853 mensen geëxecuteerd. "De Iraanse gevangenissen veranderden in 2023 in massa-executieplekken", schrijft de organisatie in een rapport.
Het aantal executies in Iran was 48 procent hoger dan in 2022, en 172 procent hoger dan in 2021. Dit jaar vonden er tot 20 maart al ten minste 95 executies plaats. Minstens de helft van de geëxecuteerden van vorig jaar werd gedood op grond van drugsgerelateerde aanklachten.
De executies voor drugsmisdrijven vonden vaak in het geheim plaats, zonder dat familie of advocaten van de geëxecuteerden vooraf ingelicht waren, schrijft Amnesty. In Iran zou ondertussen worden gewerkt aan nieuwe anti-drugswetgeving, waarmee op nog meer misdrijven de doodstraf zal staan.
Volgens Amnesty zijn onder de terechtgestelde mensen demonstranten, dissidenten en leden van onderdrukte etnische minderheden. De organisatie roept op tot wereldwijde actie hiertegen. "Als dat niet gebeurt, dan blijven de autoriteiten van Iran zich sterk genoeg voelen om nog duizenden mensen te executeren de komende jaren, met complete straffeloosheid."
Mahsa Amini
Het aantal executies is hard gestegen na de protesten die in 2022 in Iran uitbraken als reactie op de dood van Mahsa Amini. Zij werd door de Iraanse moraalpolitie opgepakt omdat ze de islamitische kledingvoorschriften niet had opgevolgd en overleed later in een politiecel. De protesten die daarna uitbraken werden hardhandig de kop ingedrukt en duizenden betogers werden gearresteerd.
Mensenrechtenorganisaties zeggen dat Iran het aantal executies sindsdien opvoert om demonstranten te intimideren en ervan te weerhouden weer de straat op te gaan.
Hoe komt Amnesty International aan de cijfers?
Omdat de Iraanse autoriteiten geen cijfers over executies publiceren, raadpleegt Amnesty International meerdere bronnen.
Amnesty werkte samen met de Iraanse mensenrechtenorganisatie Abdorrahman Boroumand Centre. Gezamenlijk bekeken ze onder meer rapporten van de staatsmedia in Iran, onafhankelijke media en andere mensenrechtenorganisaties. Ook werd gekeken naar gegevens van Iran Human Rights en Kurdistan Human Rights Network.
De cijfers zijn volgens Amnesty International een ondergrens; de organisatie denkt dat het werkelijke aantal executies hoger ligt.