AMSTERDAM Bij een explosie in een woning in Amsterdam-Noord kwam afgelopen zondag asbest vrij. Door de klap waaide de stof regelrecht richting de flat aan de overkant.
Omdat het inademen van asbestvezels gevaarlijk kan zijn voor de gezondheid, was dit reden genoeg voor de gemeente Amsterdam om de dag erna 32 naburige flatwoningen te ontruimen. Maar wat is nu precies het gevaar van asbest. En wat is asbest eigenlijk?
Wat is asbest?
Asbest is een mineraal, dat gewonnen wordt in onder meer Rusland, China en Zuid-Amerika. Er bestaan verschillende soorten asbestmineralen, die bestaan uit microscopisch kleine vezels, niet te zien met het blote oog. Asbest is daarom moeilijk te herkennen in huis. Er zal altijd microscopisch onderzoek in een laboratorium nodig zijn om zeker te weten of een materiaal asbest bevat. De mineralen bleken begin vorige eeuw erg nuttig voor de bouw van bijvoorbeeld woningen, schuren, fabrieken en andere grote gebouwen. Asbest is namelijk sterk, slijtvast, brandwerend en het isoleert goed. Daarnaast is asbest bestand tegen hoge temperaturen, gemakkelijk te verwerken in andere (bouw)materialen en het is goedkoop.
Waar in huis is mogelijk asbest te vinden?
Flats kunnen bijvoorbeeld platen van asbesthoudend cement bevatten aan de gevel, in galerijen of rond het dakbeschot. Ook is asbest vaak te vinden in golfplaten daken van schuren of garages. Vooral vanaf het einde van de Tweede Wereldoorlog tot in de jaren tachtig werd er in de bouwwereld veel gebruik gemaakt van asbest, bijvoorbeeld door het te vermengen met cement, kalk, gips en kunststoffen of door er plaat- en isolatiemateriaal van te maken. Asbest werd minder populair toen duidelijk werd dat de vezels forse gezondheidsschade kunnen toebrengen.
Hoe kun je dan ziek worden van asbest?
Asbestvezels zijn zo klein dat ze niet met het blote oog kunnen worden gezien. Wel kunnen mensen ze inademen, wat schadelijk kan zijn voor de gezondheid, met name voor de longen. Zo kan asbest onder meer longkanker, buikvlieskanker en stoflongen veroorzaken. Ziekteverschijnselen manifesteren zich soms pas vele jaren na blootstelling aan asbest. Naar schatting sterven er in Nederland jaarlijks nog altijd een kleine duizend mensen per jaar aan de gevolgen van langduriger blootstelling aan asbest. Zelf asbest in bijvoorbeeld een oud huis opruimen, is daarom uit den boze. Hiervoor moeten gespecialiseerde opruimbedrijven worden ingehuurd.
Als asbest zo gevaarlijk is, waarom is het dan nog op zo’n grote schaal gebruikt?
Het gevaar van de stof was lange tijd niet of nauwelijks bekend. De gezondheidsrisico’s werden pas later duidelijk, totdat de Nederlandse overheid in 1993 het gebruik van asbest verbood. In 2005 werd asbest in alle landen van de Europese Unie verboden. Dat neemt niet weg dat het materiaal nog volop te vinden is in tal van bouwwerken uit de vorige eeuw, zoals in de flats in Amsterdam-Noord, waar nu zoveel om te doen is.
Moet je met asbest in je flat nu meteen in paniek raken?
Nee, zolang asbest in de gevel of in daken ‘stil ligt’ en niet vrijkomt door bijvoorbeeld brand, is er niets om bang voor te zijn. Wel kunnen asbestresten bij brand of een explosie zoals die van zondag in Amsterdam, loslaten van het materiaal en zich via de wind verspreiden. Op dat moment vormt blootstelling aan asbest wel een risico. Meer vragen over de risico's en het opruimen van asbest Woningen Noord definitief ontruimd