Noord-Holland wil met een vernieuwd plan beter grip krijgen op de groeiende ganzenpopulatie. De dieren veroorzaken jaarlijks miljoenen euro’s aan schade en vormen daarnaast een risico voor de luchtvaart. De provincie werkte de afgelopen jaren hard aan het terugdringen van de populatie, maar er is meer nodig, vindt boer Niels Zuurbier.
De ganzenpopulatie in Noord-Holland is de afgelopen twintig jaar sterk toegenomen. Veel mensen ervaren de aanwezigheid van ganzen als overlast. Momenteel leven er naar schatting zo’n 150.000 ganzen in de provincie, waarvan een groot deel het hele jaar door in dezelfde omgeving blijft – de zogenoemde standganzen. Sinds 2002 is hun aantal aanzienlijk gegroeid, wat gevolgen heeft voor de landbouw en een risico kan vormen voor de luchtvaart.
In het nieuwe plan zet de provincie in eerste instantie in op preventieve maatregelen, zoals afrasteringsnetten en het verjagen met knalapparaten. Mocht dit onvoldoende effect hebben, dan kan er als uiterste middel worden overgegaan op het doden van de ganzen. Dit gebeurde de afgelopen jaren al vaker, onder andere door vergassing en afschot.
Een uiterste maatregel
Directeur van Faunabeheereindheid Noord-Holland (FBE) Patty Laan zegt dat er altijd eerst goed gekeken wordt naar de effectiviteit van de preventieve maatregelen. 'Het doden van dieren is een uiterste maatregel'. Alleen als de preventie niet effectief blijkt kan er worden overgegaan op het doden van de dieren. "Voor het leveren van een bijdrage aan de maatschappelijke doelen van de overheid is het nodig dat het aantal grauwe ganzen wordt teruggebracht."
"Er zijn drastische maatregelen nodig. De schade loopt uit de klauwen"
Agrarisch ondernemer Niels Zuurbier uit Heerhugowaard vreest dat alleen preventieve maatregelen niet genoeg zijn. "Er zijn drastische maatregelen nodig. De schade loopt uit de klauwen", zegt hij. In 2021 sprak NH de agrariër in groente en fruit al over de flinke schade die hij aan zijn gewassen onderving. Hij ziet het ganzenprobleem sindsdien niet afnemen. Integendeel, 'het wordt alleen maar erger'.
Niels is niet de enige. Fractievoorzitter Ingrid de Sain van de BBB Noord-Holland laat weten dat hun partij regelmatig mensen spreken waarvan de schade over tonnen gaat. "Ondernemers zouden graag willen zien dat er sneller en adequater wordt ingegrepen." Met het nieuwe faunaplan hoopt de BBB dan ook dat het ganzenprobleem wordt opgelost.
Voor gedupeerde boeren en telers is er vanuit de provincie ook een speciale regeling, waarin zij 95 procent directe schade vergoed krijgen als ganzen hun gewassen aantasten. Dat is een hele hulp, maar volgens boer Niels is er meer dan alleen directe schade. "Personeel is niet efficiënt bezig en het voorkomen van de schade kost veel energie."
Populatie terugdringen
De afgelopen jaren had de provincie al een plan om de ganzenpopulatie terug te dringen. De sterke groei bleef daardoor beperkt, maar volgens gedeputeerde Jelle Beemsterboer is dat niet voldoende. De populatie van de ganzen daalt namelijk nog steeds niet. En dat terwijl de provincie al 55.000 ganzen per jaar doodmaakt. Het nieuwe plan moet ervoor zorgen dat er uiteindelijk structureel minder ganzen zijn, en deze dus niet massaal hoeven worden afgeschoten.
Of de nieuwe plannen echt leiden tot een structurele vermindering aan ganzen zal nog moeten blijken. Toch is Niels hoopvol: "Ieder plan om het probleem aan te pakken moet je omarmen."