Er spoelt van alles aan op het strand, maar wat een Duitse toerist in 2016 op Texel aantreft is ongeëvenaard. Maar liefst vijf potvissen liggen in de branding. Wat onze verslaggever Matthijs Gemmink vooral bijstaat van die dagen is de geur. "Heb mijn kleren wel drie keer gewassen."
"Die was héél stevig, zeg maar. Ik weet nog dat ik thuis mijn kleren drie keer heb moeten wassen", blikt hij terug op de gebeurtenis bijna tien jaar geleden.
Het is 13 januari. Koud en winderig. En een Duitser slaat aan het einde van de middag alarm. Vijf joekels van potvissen liggen in de branding van het Texelse strand, bij paal 12.
Het is dan nog onduidelijk of de dieren het zullen overleven.
Er wordt een noodverordening afgekondigd door de gemeente. Experts reizen af naar het eiland en ook onze collega Matthijs Gemmink krijgt een belletje.
"Ik wist toen: ik moet erheen. Maar ik wist ook dat ik de laatste boot terug niet zou halen. Dus ik heb een paar onderbroeken en een tandenborstel in mijn tas gestopt en gaan rijden."
Het beeld van de walvissen in Noord-Holland behoort tot de meest bijzondere in de 25-jarige geschiedenis van NH. Speciaal voor dit jubileum zijn vijf uitzendingen gemaakt, allemaal hier te zien.
Het is al pikkedonker als hij samen met een cameraman Jaap Eelman, woonachtig op Texel, aankomt op het strand.
"Ik zag ze wel liggen en vond dat zo indrukwekkend", beschrijft Gemmink nu. "Het zijn dieren van 8, 9, 10 meter lang en daar stond ik dan naast met mijn één meter zeventig."
Die avond spreekt de verslaggever al de eerste mensen die zijn komen kijken naar de megadieren.
Verdwaald in Noordzee
De Noordzee is te ondiep voor potvissen. Maar soms komen ze er toch terecht. Ze verdwalen en door de vele zandbanken spoelen de dieren aan.
Eerder die week waren er op een Duits Waddeneiland al twee dode potvissen aangespoeld.
"Dit is in geen 100 jaar gebeurd", vertelt Gemmink de volgende ochtend voor de camera van NH.
Die ochtend om 08.00 is er slecht nieuws naar buiten gebracht na bezoek van SOS Dolfijn en een dierenarts. "We kregen door dat ze allemaal dood waren."
'Daar krijg je toch tranen van in je ogen', zegt een vrouw in de microfoon tegen Gemmink.
Bekijk al deze beelden hieronder. Tekst loopt door
Beelden van 25 jaar televisie - NH Nieuws
Onderzoekers van Universiteit Utrecht verrichten onderzoek op het strand. En in de loop van de dag worden de dieren 'ontleed'.
"Ze werden in stukken afgevoerd." Ondertussen begint het flink te ruiken. "Dat was wel een nadeel. Een man vertelde dat hij had even snel bij de lokale bouwmarkt een mondmasker gehaald. De slimste van de dag."
Als alle dieren die januari 2016 zijn opgeruimd gaat Gemmink weer naar zijn huis op het vaste land. Daar maakt hij nog vele verhalen over de gevolgen van deze ongekende stranding.
30 aangespoelde walvissen
Zo bleken de dieren onderdeel uit te maken van een nog grotere groep. Er strandden in totaal zo'n 30 dieren op de Noordzeekust, waarvan zestien bij Duitsland en nog zes bij Engeland.
Het ging om mannetjes die, op zoek naar vrouwtjes in het zuiden, per ongeluk de verkeerde afslag hadden genomen.
"We zijn nu veel meer op elkaar ingespeeld", aldus de directeur van SOS Dolfijn destijds tegen Gemmink. "En we kunnen via Rijkswaterstaat en de KNRM ook veel sneller beschikken over materialen, bijvoorbeeld. Het is een klein, goed geolied team."