Het stadsbestuur weigert om - na een verzoek van AT5 - stukken openbaar te maken over de historische ozb-verhoging van 27 procent. Volgens wethouder van financiën Van Buren staan in bijna alle gevraagde documenten meningen van de burgemeester en wethouders en komt de eenheid van het collegebeleid in gevaar als de stukken wel gepubliceerd worden. Deskundigen van de Wet open overheid (Woo) hebben ernstige twijfels bij deze onderbouwing van de gemeente.
In september vorig jaar kondigde wethouder Van Buren aan dat de onroerendezaakbelasting per 2025 met zo'n 27 procent omhoog gaat. Wat volgde was een stevig politiek debat in de raad. Eén van de pijnpunten: woningcorporaties zeiden overvallen te zijn door het besluit, en vrezen ruim duizend minder sociale huurwoningen te kunnen bouwen.
Reden voor AT5 om in dit dossier te duiken: hoe kwam de historische ozb-verhoging tot stand en waren alle consequenties van tevoren bekend? Een basale journalistieke vraag die wij hopen te beantwoorden door documenten te krijgen middels een beroep op de Wet open overheid: de Woo. Eind vorig jaar ontvingen wij het besluit: slechts vijf van 85 stukken worden met ons gedeeld nadat het college ons verzoek had besproken in een vergadering.
Woo-deskundige Brenno de Winter zet veel vraagtekens bij het besluit van de gemeente. "Eigenlijk zeggen ze dus dat de afwegingen en keuzes die ze maken, dat het college die niet openbaar wil maken en liever in de vertrouwelijkheid wil doen." Al voor het Woo-verzoek waren de stukken door het college als 'geheim' bestemt. De Winter zegt daarover: "Het lastige is dat als je vooraf al zegt dat het geheim is, dan ga je het gesprek uit de weg."
College
Van Buren zegt dat in alle 80 stukken die niet openbaar zijn gemaakt meningen en overwegingen van individuele collegeleden staan en dat ze die daarom niet openbaar maken.
Ze legt de keuze van het college uit: "Ik kan het begrijpen dat het vervelend overkomt. Het is een afweging geweest. We kunnen alle stukken wel verstrekken, maar dan is negentig procent gelakt, omdat er zoveel meningen en overwegingen in staan. Dan voel je je toch ook niet serieus genomen als je deze stukken krijgt?"
Op de vraag of alles wat in die tachtig stukken staat opvattingen van collegeleden zijn, zegt Van Buren: "Ja, die staan erin. In al die stukken."
- Het gevoel is ook wel een beetje dat de informatie die in de stukken staat onwelgevallig is voor het college. Snapt u dat?
"Ik kan begrijpen dat dat het gevoel is, maar dat is het niet."
- Wat heeft u dan te verbergen?
"Het is een principe. Het is eigenlijk helemaal niet interessant over de ozb."
- Wij kunnen dat niet controleren.
"Laat het mij uitleggen. Het gaat om individuele meningen en overwegingen van verschillende collegeleden. Het is een principekwestie. Wij hadden al eerder besloten dat we dit soort stukken niet vrij geven om de eenheid van het college te waarborgen."
Bezwaar
Inmiddels heeft AT5, na juridisch advies, bezwaar ingediend bij de gemeente. Juristen hebben ernstige twijfel aan de onderbouwing van de gemeente om de documenten niet te openbaren.
De Winter: "Het lijkt wel of transparantie niet als een plicht wordt gezien. Als je naar de wet kijkt is het doel juist zoveel mogelijk wel openbaar te maken, zodat je het kunt volgen en als journalist dat debat kunt voeren."
En: "Het handelen van het college moet aan een hogere vorm van transparantie voldoen. Dat zijn de echte politieke afwegingen en dat debat moet je ook met de samenleving voeren. Als je dat niet met de samenleving kan voeren, dan heb je als politiek wel een enorme kloof met de burger."
Politiek verslaggever Nicolai Brannan over het weigeren van de stukken:
"Eén van de belangrijkste onderdelen van ons werk - het controleren van het stadsbestuur - wordt op deze manier onmogelijk gemaakt door het college. Burgemeester en Wethouders nemen politieke besluiten en wij moeten dat kunnen controleren. Hoe is dit besluit tot stand genomen? Waarom is niet gekozen voor een verhoging van de afvalstoffenheffing of de toeristenbelasting? Op die basale vragen verdient de stad een antwoord. Ook hebben we na de bekendmaking gezien dat er ruis op de lijn zat tussen de woningcorporaties en het stadsbestuur. Zijn de consequenties voor de sociale huursector van tevoren doorgerekend? Dat zijn volgens ons feiten, en geen meningen en zouden volgens de wet niet uitgesloten mogen worden voor openbaring.
De wethouder zegt open en transparant te zijn, maar ze vergeet daarbij dat er meer is dan een interview voor camera, een raadsbrief of een debat in de raad. Ik kan dit niet rijmen met uitspraken van de burgemeester die zegt dat openbaarheid een recht is en geen gunst. We hebben inmiddels bezwaar ingediend."
💬 Wil je niets missen uit Amsterdam?
- Blijf op de hoogte via nhnieuws.nl/amsterdam
- Mail je tips naar [email protected]
- Praat mee en deel jouw nieuws in onze speciale Amsterdamse Facebookgroep!
Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]