Komend weekend kunnen alle Haarlemse kinderen de enige echte pakjesboot van Sinterklaas en zijn pieten bezoeken. De boot waarmee de Sint jaarlijks Nederland binnenvaart ligt dan aan de kade ter hoogte van restaurant 't Teylertje. Niet alleen Sinterklaas vaart met de boot. Ook de koninklijke familie maakte er tochtjes mee.
De boot heet oorspronkelijk de Hydrograaf. Gebouwd in 1910 in Rotterdam en was onderdeel van de marine. Ray Davis zorgt namens een rederij in Weesp ervoor dat de boot 'in leven blijft', zoals hij het noemt. Hij weet alles over de historie van het 114 jaar oude vaartuig.
Tekst loopt door na de foto.
"De hydrograaf kon de diepte van de wateren in en rond Nederland meten", vertelt Ray. "Ze lieten een loodje naar beneden zakken en zo zagen ze hoe diep het daar was." Dat was heel belangrijk om te weten. Want mocht een oorlog uitbreken, dan was Nederland op het water 'slimmer' dan de tegenstander.
Wel lang, maar niet diep
Het was een stoomschip van ongeveer veertig meter lang, met een diepte van één meter en tachtig centimeter. Dat is niet zo heel diep, want er moest ook op rivieren en bij de Waddeneilanden gemeten worden. Daar staat het water namelijk niet zo hoog.
Tekst loopt door na de foto.
De medewerkers op het schip deden belangrijk werk en stonden daarom in hoog aanzien. Het interieur was piekfijn in orde. "Als hydrograaf was je een heer. Je hoorde bij 'the boys'", lacht Ray. "Het interieur van de boot was mooi ingericht. Maar het was geen boot om anderen mee te imponeren."
Een koninklijke boot
Daarom koos koningin Wilhelmina waarschijnlijk voor de Hydrograaf als vervoermiddel. Als bezoeken over het water praktischer waren dan met de trein of koets. "Denk aan plaatsen in Zeeland, zoals Brielle. Heel af en toe overnachtte ze ook op de boot. Maar meestal waren het eendaagse bezoeken", aldus Ray. Vertrekpunt was meestal de marinehaven in Hellevoetsluis.
En dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit. De koninklijke familie wijkt uit naar het buitenland. De Hydrograaf ook. Eerst naar de haven van Holyhead in Wales. Daar dient het als clubhuis voor gevluchte Nederlandse schippers. Later vaart de boot naar Harwich. Om de geallieerden te helpen bij het verdedigen van de haven van Antwerpen.
Tekst loopt door na de foto.
Na de oorlog is de boot nog een paar keer actief voor de marine. Door modernere meettechnieken krijgt de Hydrograaf meer concurrentie en raakt overbodig.
Bijna gesloopt
Scoutinggroep de zeeverkenners maakt daarna gebruik van de boot. De stoomketel gaat helaas kapot, dus de Hydrograaf lijkt ten dode opgeschreven en sloop dreigt. Gelukkig neemt een Amsterdammer het varende monument op het nippertje over. De boot krijgt een grondige restauratiebeurt.
En dan komt een landelijke omroep ineens om de hoek kijken. Sinterklaas heeft een boot nodig en laat de Hydrograaf nou precies aan de eisen voldoen. "De afmetingen waren nog steeds hetzelfde, dus hij was groot genoeg voor alle pieten en Sinterklaas", legt Ray uit. De Hydrograaf heet voortaan Pakjesboot 12. Later verandert dat in Stoomboot.
Tekst loopt door na de foto.
De boot krijgt die jaren en nu ook nog meer publiek dan ooit. "De intocht en het Sinterklaasjournaal behoren tot de best bekeken programma's van Nederland. Misschien is de boot ook wel landelijk het bekendste vaartuig", zegt Ray. Hij weet hoe hij zijn dierbare schip moet 'verkopen'.
Hij vindt het 'fantastisch' dat de boot een paar dagen per jaar Sinterklaas en zijn pieten mag rondvaren. "Sinterklaas is onze enige trouwe vaste klant. Of ik bang ben dat enthousiaste pieten de boot kunnen beschadigen? Nee hoor, ik repareer het daarna met alle liefde."
De Pakjesbootdagen
De komst naar Haarlem is onderdeel van De Pakjesbootdagen. De Stoomboot ligt nu in Lisse. Daarvoor is hij in Leiden, Vianen, Rotterdam en Gouda geweest.
Op de boot krijgen kinderen en volwassenen een verhaal te horen over het leven van Sinterklaas en de pieten op de boot.
De Stoomboot ligt zaterdag (tussen 10.00 en 18.00 uur), zondag (tussen 10.00 en 18.00 uur) en maandag (tussen 14.00 en 18.00 uur) in Haarlem. De kaartjes kosten t/m 12 jaar 16,50 euro per persoon. Boven de 13 jaar een euro goedkoper.
"Het onderhoud aan de boot is een hele dure zaak. Hij moet in leven blijven en daar doen we alles voor. En er werken tijdens de Pakjesdagen geen vrijwilligers op de boot", aldus Ray, die straks ook de facturen van de Sint en zijn pieten moet betalen.
Na Haarlem meert de boot nog een paar dagen in Weesp aan. En dan, na 5 december, moet Sinterklaas natuurlijk terug naar Madrid.
Nicole Wolfs, de partner van Ray, regisseert het verhaal op de boot.
Als Sinterklaas weer veilig in Madrid is, dan wordt de boot steeds goed gebruikt. "Denk aan bruiloften en we gaan er ook mee naar buitenlandse sail-evenementen", legt Ray uit.
Maar eerst Haarlem en Weesp. "Het is echt een feest voor alle kinderen op de boot. Ze komen in aanraking met de magie van het Sinterklaasfeest, daar moeten we als land zuinig op zijn", vertelt Ray enthousiast. Hij weet de Pakjesdagen net zo goed te verkopen als zijn grote trots: de Hydrograaf.
Meer nieuws uit Haarlem e.o.?
💬 Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit Haarlem en omgeving. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws.
📰 Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/Haarlem.
🔔 Download de app en krijg een melding bij belangrijk nieuws uit jouw buurt
📧 Stuur ons jouw tips op [email protected]
✏️ Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]