De zeespiegelstijging vraagt om een hogere kustverdediging. Dat is ook de aanleiding om maatregelen te nemen om de zuidwestpunt van Texel in de toekomst te verdedigen. Maar op welke manier ga je dat doen? Met een mega-zandsuppletie, een grote strekdam in zee, duinen aftoppen, aanleggen van kerven of laten we de natuur zijn gang gaan?
Deze vragen moeten straks beantwoord worden en ook de Texelse politiek moet zich daar nog over buigen. Texel staat in de toekomst voor een dilemma. "Er zijn een aantal knelpunten en uitdagingen wat betreft de kustverdediging in het zuidwestpunt van Texel", zegt Peter de Waal Malefijt, projectleider van de provincie. "Vandaar dat we in 2021 de koppen bij elkaar hebben gestoken. Want hoe kunnen we ervoor zorgen dat Texel in de toekomst veilig blijft?" Dan wordt vooral gekeken naar de effecten van de plannen die nu worden gemaakt in 2050 en zelfs in 2100.
Zo is er een visie gemaakt met daaraan gekoppeld een uitwerkingsprogramma. Ingenieursbureau Witteveen-Bos heeft in opdracht van de provincie Noord-Holland een aantal scenario's onderzocht. De uitkomsten daarvan werden gisteravond in dorpshuis De Waldhoorn in Den Hoorn gepresenteerd aan een grote groep Texelaars.
Tekst gaat verder onder de foto.
Belangrijk is een veilige kust om van te genieten die op een natuurlijke wijze wordt beheerd. Daarbij staat de bescherming tegen overstromingen voorop. Maar ook behoud of zelfs verbetering van de natuur, regionale economie en recreatie zijn belangrijke pijlers.
De zuidwestkust is het meest bedreigde stukje van Texel. Al bijna 35 jaar wordt het door Rijkswaterstaat verdedigd met zandsuppleties. Maar dit is in verhouding duur en soms is een suppletie na een heftige storm al grotendeels verdwenen.
Tekst gaat hieronder verder.
"Eigenlijk gebeurt er al heel lang niets. Het zou fijn zijn als er een keer duidelijkheid komt en er een plan ligt"
Eén van de recreatieondernemers op het zuidpuntje is René Jager. Hij heeft op de duinen een strandpaviljoen en beheert ook een aantal strandhuisjes en een kiosk. Het paviljoen is in het verleden al meerdere keren in de duinen verplaatst, omdat het door stormen door de zee dreigde te worden verzwolgen. "Dat heeft ook enorm veel geld gekost." En de strandhuisjes kon hij regelmatig niet verhuren, omdat het strand voor paal 9 te smal was. Ook deze strandhuisjes zouden dan in zee verdwijnen. "Ik heb ook enkele van deze huisjes uit de zee moeten vissen."
Plan
Hij is blij met de unieke samenwerking tussen hoogheemraadschap, Rijkswaterstaat, gemeente, Staatsbosbeheer, provincie en Defensie. "Dit plan hangt al heel lang boven de markt", zegt Jager. "Eigenlijk gebeurt er al heel lang niets. Het zou fijn zijn als er een keer duidelijkheid komt en er een plan ligt. Nu wacht iedereen het een beetje af."
De ondernemer verwacht dat er niet veel gaat veranderen. Hij noemt als voorbeeld de vele strekdammen die voor de kust liggen waar niets mee gebeurt. "Want we doen aan dynamisch kustbeheer. Dat is het heilige woord. Maar die strekdammen helpen echt wel. Daar was iedereen destijds enthousiast over. Ook geen rietmatten of paden hooien. Onderhoud wat altijd werd gedaan, gebeurt niet meer. Dat heeft te maken met het beheer."
Zekerheid
De ondernemer hoopt ook op meer zekerheid. "Alle paviljoenhouders krijgen een vergunning voor vijf jaar. Ik krijg een watervergunning, een ontheffing voor bouwen op de zeereep, voor één jaar. Een bruiloft van 2025 kan ik niet aannemen, omdat ik niet weet of ik dan nog wel een paviljoen heb. Dat komt omdat het zo dynamisch is en men niet weet of er nog genoeg strand of duinen zijn. Dat betekent dat mijn bedrijf ook onverkoopbaar is."
In het onderzoek is gekeken naar verschillende mogelijkheden voor het toepassen van dynamisch kustbeheer. Dat houdt in dat de invloed van wind en zee in het duingebied wordt vergroot. De wind krijgt de ruimte om zand landinwaarts te verplaatsen naar het achterliggende duingebied. Hierdoor worden de duinen hoger en steviger en groeien mee met de zeespiegelstijging. Tegelijkertijd ontstaat een natuurlijker kustlandschap met een grotere diversiteit aan planten en dieren.
"Een voorstel is om één of twee strekdammen op te hogen en dan te bekijken wat het doet"
Voor de toekomstbestendige kust zijn een aantal varianten uitgewerkt. Eén daarvan is het aanleggen van een grote strekdam in zee. Dat is een aantal jaren geleden ook gebeurd bij de vuurtoren in De Cocksdorp, waarna er een grote zandvlakte is ontstaan. "Deze variant hebben we uitgewerkt op verzoek van de Texelaars", zegt De Waal Malefijt.
Ook is er gekeken naar het verhogen van de huidige strekdammen die er nu liggen. Het effect daarvan is nu niet goed te bepalen. Naast een flinke investering zijn de effecten volgens de onderzoekers van een nieuwe grote strekdam niet zo groot. Bovendien ontstaat er naast zo'n grote strekdam een stroming waar ook niet gezwommen mag worden. En ook de kust bij De Hors zou daar weer op achteruitgaan. "Een voorstel is om één of twee van de bestaande strekdammen op te hogen en dan te bekijken wat het doet."
Tekst gaat verder onder de foto.
Een ander voorstel is een mega-zandsuppletie, zoals de zandmotor bij Kijkduin in Zuid-Holland. Daarbij wordt in één keer een grote hoeveelheid zand gestort, totaal 4 miljoen kuub. "Dat is niet zo groot als de zandmotor bij Kijkduin, want die is vijf keer zo groot." Deze zandmotor zou dan vanaf paal 12 in zuidelijke richting moeten plaatsvinden.
Aftoppen duinen
En dan is er nog het aftoppen van de duinen. Door de vele zandsuppleties zijn de duinen veel hoger geworden in vergelijking met een aantal jaren geleden. Dat betekent dat achter de duinen de diversiteit van de natuur afneemt. Het maken van kerven (inkepingen) zou daar een oplossing voor kunnen bieden.
De organisaties die betrokken zijn bij het onderzoek zullen alle varianten bespreken. Daarna zal er een voorstel liggen dat waarschijnlijk zal bestaan uit een combinatie van maatregelen. "We proberen dat er voor de zomer hierover een definitief besluit wordt genomen", zegt woordvoerder namens de provincie Caroline Coolen.
💬 Wil je niets missen uit de Noordkop?
- Tip ons met foto's, filmpjes en verhalen via [email protected] of whatsapp 06 30 09 30 03
- Abonneer je op ons Whatsappkanaal voor het laatste nieuws uit de regio
- Blijf op de hoogte via onze Facebookgroep Nieuws uit de Noordkop en Texel. Reageer, discussieer en deel jouw nieuws
- Volg de laatste berichtgeving altijd via NHNieuws.nl/Noordkop
Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]