Honderden automobilisten en vrachtwagenchauffeurs hebben gisteravond uren stilgestaan op de N9. Door ijsplaten raakte de autoweg volledig geblokkeerd. Sommigen stonden meer dan zeven uur vast. Wat is er allemaal gebeurd? Vijf vragen en antwoorden.
Hoe ontstond de urenlange file?
Aan het einde van de donderdagmiddag trok een zware hagelbui over het gebied net ten noorden van Alkmaar, over de N9 tussen Koedijk en Schoorl. "Dat was precies in de avondspits", aldus Marco Polle van Rijkswaterstaat. Door die hagelbui kwam het verkeer direct stil te staan en ontstond er een ijslaag op de weg. "Vrachtwagens begonnen te glijden en daardoor raakte de weg geblokkeerd."
Tekst loopt door onder de foto.
De weggebruikers konden op dat moment geen kant meer op. Een aantal vrachtwagens kwam vast te zitten in de berm. Pas rond half twee 's nachts waren alle gestrande voertuigen van de weg gehaald en om 4.45 uur 's ochtends was de weg weer vrij toegankelijk voor verkeer.
Waarom duurde het zo lang?
De weg raakte al aan het einde van de middag geblokkeerd, toch duurde het tot na middernacht voordat de eerste weggebruikers weer verder konden rijden. De vrachtwagens konden pas na 01.30 uur hun weg vervolgen. Sommige weggebruikers stonden meer dan zeven uur stil.
Dat de weg pas zo laat weer vrijkwam, had te maken met de complexiteit van de situatie, aldus Rijkswaterstaat-woordvoerder Pieter Zoon. Door de gladheid was het voor Rijkswaterstaat ook lastig om de gestrande voertuigen te bergen. De auto's en vrachtwagens die de weg blokkeerden zorgden er ook voor dat er niet gestrooid kon worden om de ijslaag weg te krijgen.
Tekst loopt door onder de foto.
Wat ook niet meehielp, is dat de N9 een smalle weg is. "Je hebt daar weinig ruimte om de weg vrij te maken. Vrachtwagens bergen is niet makkelijk daar." De auto's zijn uiteindelijk om de vrachtwagens heen geleid. Pas daarna konden ook de vrachtwagens losgetrokken worden.
Hoe kon er zo snel een ijsplaat op de weg ontstaan?
De weg was na de hevige hagelbui binnen een mum van tijd veranderd in een ijsbaan, zag een NH-verslaggever ter plaatse. "De weg veranderde in vijf minuten volledig in ijs, alsof er niks gestrooid was. Je zag echt auto's wegslippen. In twee minuten reed iedereen stapvoets, en een minuut daarna stond er een enorme file."
"Als je over die hagel en sneeuw heen rijdt, dan druk je het aan en wordt het spiegelglad", legt NH-weerman Jan Visser uit. "Dan wordt het een ijslaag." Het vroor gistermiddag niet, maar dat maakt in zo'n situatie niet zo veel uit, aldus de weerman. "Door die combinatie van sneeuw en hagel heb je zo een ijsbaan."
Hoe is de weg ijsvrij gemaakt?
Het ijsvrij maken van de weg had behoorlijk wat voeten in de aarde. Daarvoor werd een zogeheten Firestorm-voertuig van Rijkswaterstaat opgeroepen. Van een afstandje ziet die eruit als een normale strooiwagen, maar hij zit toch iets anders in elkaar.
Tekst loopt door onder de video.
De sproeiers achterop de Firestorm geven het wegdek een douche van warm water met strooizout erin. Dat warme strooiwater moet onder de ijsplaten komen, waardoor die breken. Daardoor is de weg snel weer begaanbaar. Het warme strooiwater kan wel 60 graden Celsius worden, aldus Rijkswaterstaat.
Is zo'n horroravond in de toekomst te voorkomen?
Dat is moeilijk te zeggen, aldus woordvoerder Zoon. "Waar die hagelbui valt en wat het met de weg doet is moeilijk te voorspellen. Die situatie is ontstaan, ondanks dat we eerder al preventief gestrooid hadden."
In de file stonden veel automobilisten die Texel als eindbestemming hadden. Veel van hen misten uiteindelijk de laatste boot. Een deel van hen heeft de nacht noodgedwongen in een hotel doorgebracht. Een woordvoerder van veerdienst TESO laat desgevraagd weten iets langer te hebben gewacht op passagiers die later kwamen door de verkeersdrukte. Toch kwam dat voor bijvoorbeeld Tessa te laat: zij moest de nacht in haar auto doorbrengen.
Zoon: "We hebben met man en macht geprobeerd om de boel zo snel mogelijk op te lossen, maar door de complexiteit heeft het toch lang geduurd. Dat vinden we ook heel erg vervelend voor de getroffen weggebruikers, daar zijn we ons bewust van."