In Den Helder krijgt maar liefst 1 op de 8 jongeren een vorm van jeugdzorg, verreweg het meeste van heel Noord-Holland. Arie Verhaar, manager van de iHub familiezorg in de stad, herkent de problemen. "In Den Helder zien we meer heftige problematiek dan elders."
Verhaar snapt wel hoe het kan dat het aantal jongeren in de jeugdzorg in Den Helder hoger ligt dan in andere delen van de provincie. Volgens de gemeente komt dat onder andere door zaken als opleidingsniveau, armoede en het hoge aantal (v)echtscheidingen.
Dat ziet Verhaar ook terug, maar volgens hem speelt bovendien mee dat Den Helder een relatief groot aantal asielzoekers opvangt en een vrouwenopvang heeft. "Veel vrouwen in de opvang zijn getraumatiseerd en nemen kinderen mee die ook getraumatiseerd zijn en behandeling nodig hebben."
Tekst gaat verder onder de foto.
Hij ziet ook dat de problematiek in Den Helder verschilt van die in Alkmaar, waar het welvaartsniveau gemiddeld hoger ligt. "In Alkmaar zijn meer voorzieningen en is de populatie minder kwetsbaar. Daardoor is de vraag naar jeugdzorg daar lager."
In Den Helder komen bepaalde problemen vaker voor, legt Verhaar uit. "We zien hier meer jongeren met heftige problematiek, zoals hechtingsproblemen tussen kinderen en ouders, trauma’s en huiselijk geweld. Ook geweld onder jongeren zelf en verslaving spelen vaker een rol."
In de kaart hieronder zie je het percentage jongeren in jouw gemeente dat een vorm van jeugdzorg krijgt. Tekst loopt door.
De gemeente denkt daarnaast zelf dat het hoge percentage ook te maken heeft met hoe makkelijk het is om die zorg aan te vragen. Dat zorgt voor een hogere vraag. Verhaar herkent dit, maar ziet dat dat in de rest van het land niet anders is. "Al wil ik benadrukken dat de gemeente hier echt haar best doet, zeker gezien de beperkte middelen."
Bij iHub zetten ze de laatste jaren ook steeds meer in op behandeling van het hele gezin. "Dat is vaak effectiever dan alleen het kind behandelen", legt Verhaar uit. Een vraag om jeugdzorg begint namelijk vaak bij problemen bij de ouders. "Dat kan van alles zijn: van psychische problemen tot schulden. Daarom moeten we hierin ook meer gaan samenwerken met andere organisaties."
"Een kind kan bijvoorbeeld reageren op trauma’s van een ouder. Als we enkel het kind helpen, verandert de situatie thuis vaak niet genoeg. Door ook ouders een behandeling te bieden, kunnen we problemen die al generaties spelen in de familie doorbreken. Jongeren worden niet voor niks gewelddadig. Als ouders kwetsbaar zijn, worden de kinderen ook kwetsbaarder."
Wie wil er in de Noordkop werken?
Net als in de rest van Nederland kampt ook Den Helder met een tekort aan goed opgeleid personeel, wat leidt tot lange wachttijden in de GGZ. De gemeente geeft aan dat jongeren hierdoor soms pas hulp krijgen wanneer een klein probleem al een groter probleem is geworden of zelfs al verder is geëscaleerd.
Volgens Verhaar is het lastig om personeel te vinden dat bereid is in de Noordkop te werken. "Den Helder lijkt ver weg, en er is genoeg werk in de Randstad. Daardoor is het moeilijk om goed opgeleide collega’s hierheen te halen. Ook het imago van Den Helder helpt niet mee. In Amsterdam is het veel eenvoudiger om personeel te vinden, en Alkmaar en Hoorn hebben het iets makkelijker dan wij. Maar ook daar zijn wachtlijsten."
Toch wil Verhaar benadrukken dat het niet alleen maar kommer en kwel is in de havenstad. "De gemeente is volop bezig met projecten om de stad vooruit te helpen. Voor jongeren wordt het toekomstperspectief hier echt beter. Den Helder is tegenwoordig veel meer dan alleen de plek die je passeert op weg naar Texel: het is ook een stad waar je goed kunt blijven wonen en werken."
In Den Helder kreeg 12,2 procent van de jongeren (tot 23 jaar) een vorm van jeugdzorg in het eerste deel van 2024, grofweg 1 op de 8. Dat is verreweg het meeste van heel Noord-Holland. Het landelijk gemiddelde ligt op ruim 9 procent, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de statistiek.
Onder jeugdzorg vallen jeugdbescherming, jeugdhulp en jeugdreclassering. Dat zijn vormen van zorg die jongeren kunnen krijgen als ze kampen met gedragsproblemen of psychische problemen. De jeugdbescherming is voor kinderen bij wie het niet veilig is om thuis op te groeien. In Den Helder is de meeste vraag naar jeugd-GGZ, voor jongeren met psychische problemen, laat de gemeente weten.