Zandvoort wil de eerste strandlift in Nederland aanleggen. Die moet mensen met een lichamelijke beperking helpen om van de boulevard naar het strand te komen. Alle partijen in de Zandvoortse raad steunen het plan van PvdA-raadslid Maaike Koper. Maar is een lift naar het strand wel zo'n goed idee?
NH sprak met Bart Parmentier van Inter, het Vlaamse Expertisecentrum Toegankelijkheid. Een van de projecten van Inter is Zon, Zee... Zorgeloos - kortweg ZZZ. Dat helpt mensen met een beperking om te genieten van een strandvakantie. ZZZ is op acht plekken in zes Vlaamse kustgemeenten actief, vertelt Parmentier. "We bouwen aan een inclusieve samenleving waaraan iedereen volwaardig en zelfstandig kan meedoen."
Techniek is kwetsbaar
Ook de stranden aan de Belgische Noordzeekust zijn vaak moeilijk bereikbaar met een rolstoel door het niveauverschil tussen de duinen of boulevards en het strand. Maar daar wordt niet gekozen voor een lift. Parmentier: "Ooit pleitte iemand hier ook voor een strandlift, waarmee mensen tot in het water worden gebracht. Je ziet die ook wel aan de Middellandse Zee. Maar dat werkt hier niet. Een lift is techniek en techniek is niet goed bestand tegen het zeewater, het zand en de elementen. De Noordzee is onstuimiger."
De kans dat de lift kapot gaat, is dan ook groot. "Dat is vervelend als je net met de rolstoel beneden staat en je niet meer terug kunt. Een nachtje op het strand kan romantisch zijn, maar het moet natuurlijk wel je eigen keuze zijn", lacht Parmentier.
Blauwe Loper
Misschien zijn er ook andere oplossingen te bedenken. "In Zeebrugge is bijvoorbeeld een steile helling voorzien in zigzag. Dat levert een langere route op, maar het functioneert wel altijd." Alleen het plaatsen van een lift is ook niet voldoende om in een rolstoel aan zee te komen. Ze moeten natuurlijk ook het strand nog oversteken. Daarvoor is het zand vaak te mul en dan blijven de wielen steken.
Zandvoort kwam daarom eerder al met de Blauwe Loper. Een meterslange mat die over het zand kon worden uitgerold. Bij de officiële ingebruikname in 2018 waren veel rolstoelgebruikers aanwezig. Ze waren erg enthousiast over de mat bij strandpaviljoen Thalassa, maar de loper is inmiddels niet meer in gebruik.
De Blauwe Loper is kapot en dat verbaast Bart Parmentier niet. "Met het weer en de invloed van de elementen treedt er onherroepelijk slijtage op. Dergelijke oplossingen worden op het strand vaker op de proef gesteld en zijn sneller aan vervanging toe."
Tekst loopt door onder de foto.
Of een strandlift de beste optie is, laat Parmentier in het midden, daar hebben ze aan de Belgische kust geen ervaringen mee. Maar wat kan Zandvoort dan wel leren van de ervaringen in België rond toegankelijkheid? Parmentier noemt als voorbeeld de strandrolstoelen. Dat zijn speciale rolstoelen met dikke banden, die niet wegzakken in het zand. Die zijn in Zandvoort ook beschikbaar.
Zeerolstoel blijft drijven
"Een ontwikkeling van de laatste jaren is bij ons de elektrische strandrolstoel", zegt Parmentier. "Daarmee geef je mensen veel meer zelfstandigheid. Het is toch een andere beleving als er steeds iemand achter de rolstoel moet lopen om te duwen. Dat is een afhankelijkheidsrelatie. Verder kun je ook denken aan de zeerolstoel. Die kan drijven, dus je kunt er ook echt de zee mee in."
De drijvende zeerolstoel wordt veel gebruikt aan de kust van Frankrijk en Spanje, maar is in de zomermaanden bijvoorbeeld ook te leen op Ameland.
Tekst loopt door onder de foto.
In Vlaanderen zijn de ervaringen met Zon, Zee... Zorgeloos goed. Veel mensen maken er gebruik van, al zijn de voorzieningen nog niet bij iedereen bekend. Parmentier: "Communicatie is belangrijk. Maar de plaatsen waar ZZZ actief is, zijn in ieder geval goed herkenbaar dankzij ons logo met een parasol, golven en een rolstoel."
Op die plaatsen zijn in de zomer ook begeleiders actief om mensen te helpen. Dat kost natuurlijk geld, maar de gemeenten en de provincie West-Vlaanderen nemen hun financiële verantwoordelijkheid. Hoe het verder moet me de bereikbaarheid van het Zandvoortse strand is nog niet duidelijk.
Politiek is enthousiast
Het plan voor de strandlift wordt breed omarmd door de lokale politiek. Maar de gemeente mag niets veranderen aan de kust zonder toestemming van het Hoogheemraadschap van Rijnland. Voor het hoogheemraadschap is de term 'strandlift' een nieuw fenomeen, meldt een woordvoerder. Verantwoordelijk wethouder Martijn Hendriks wil nu eerst laten onderzoeken waar en hoe een lift kan worden geplaatst en wat de kosten van de aanleg zijn.
Overigens is nog niet bekend hoe de strandlift eruit moet gaan zien of welk bedrijf zo'n lift moet gaan leveren.
Zes strandrolstoelen in Zandvoort
Op het strand van Zandvoort zijn zes strandrolstoelen te lenen, zegt een woordvoerder van de gemeente. Ze zijn door de gemeente aangeschaft. De rolstoelen staan bij drie strandtenten: Thalassa, De Haven van Zandvoort en Tijn Akersloot.
Spaarnelanden regelt het vervoer en onderhoud van de strandrolstoelen. Als een stoel kapot is, bellen die strandtenten met Spaarnelanden en die wisselt ze dan om voor een werkend exemplaar. De kapotte stoelen worden bij de werkplaats van Nieuw-Unicum gerepareerd. De rekening van de reparaties gaat naar de gemeente Zandvoort.