Het Openbaar Ministerie vraagt aandacht voor sextortion, dat is een chantagevorm met naaktbeelden. Vaak wordt gedreigd met het openbaar maken van naaktfoto’s via platformen als Snapchat, Instagram en Telegram. "Vooral jonge meiden worden ermee gechanteerd en ervaren angst en schaamte."
In Bureau NH worden veelal camerabeelden van pinpasfraudeurs, explosievenleggers en winkeldieven getoond: criminaliteit waarbij verdachten duidelijk op beeld staan. Dat is anders bij online exposes, waarbij veelal jongeren via platformen als Snapchat en Instagram worden afgeperst met hun naaktbeelden.
Anonimiteit
Mensen die dit soort naaktbeelden van een ander dreigen door te sturen, blijven veelal anoniem. Ze gebruiken online groepen, waarbij hun identiteit moeilijk te achterhalen is. Daarnaast schamen slachtoffers van dit soort exposes zich vaak. Hun verhaal komt daardoor niet bij instanties, zoals de politie, terecht.
In bovenstaande special vertellen we je wat sextortion is en hoe de wet hierop probeert te reageren. Ook vertelt Hella van der Most, persofficier van het Openbaar Ministerie Noord-Holland, wat je als slachtoffer het beste kunt doen.
Sextortion
"Het is is niets meer dan seksuele afpersing. Iemand heeft de beschikking over jouw video- of fotomateriaal, met daarop naaktposes. Hij of zij dreigt met openbaarmaking ervan en wil in ruil daarvoor geld of nog meer foto's."
"Dit soort beelden kunnen zo snel hun eigen leven gaan leiden"
Naar schatting hebben afgelopen half jaar zo'n 55.000 jongeren onder dwang een naaktfoto van zichzelf gemaakt en verstuurd. Dat zijn landelijke cijfers, specifieke statistieken uit onze provincies zijn niet bekend.
Sexting
Zo’n afperser kan op illegale wijze aan naaktbeelden zijn gekomen, bijvoorbeeld door in te breken in iemands computer. Maar het kan ook dat die beelden op een makkelijkere manier zijn verkregen, bijvoorbeeld via sexting.
“Sexting is het uitwisselen van spannende tekstberichten, foto's, naaktfoto's, seksueel getint videomateriaal", vertelt Van der Most. "Dat hoeft niet per se strafbaar te zijn, als het gebeurt tussen leeftijdsgenoten en er sprake van toestemming is."
De grens rondom seksueel grensoverschrijdend gedrag ligt volgens het OM bij iedereen anders: "Het is een hele persoonlijke kwestie. Maar je moet wel erg goed uitkijken, want op een gegeven moment kan dit een heel eigen leven gaan leiden."
Dader en slachtoffer
"Wat je jezelf voortdurend moet afvragen wanneer je sexy beeldmateriaal uitwisselt of stuurt naar iemand: wil diegene dat wel? Is er consent (wederzijds toestemming)?"
Daarnaast: denk zelf ook goed na, voordat je dit soort foto's stuurt, is haar advies. "Een voorbeeld: Emma stuurt een naaktfoto van zichzelf op naar haar vriendje Sam en hij laat die aan zijn hele voetbalteam zien. Die foto gaat dan een eigen leven leiden en kan zeer ernstige gevolgen hebben voor het slachtoffer. Het internet is soms onvergeeflijk en foto's blijven veelal lang of altijd bewaard.
"Het internet is soms onvergeeflijk en foto's blijven veelal lang of altijd bewaard"
Wet gaat met z'n tijd mee
Per 1 juli dit jaar is de wet seksuele misdrijven in werking getreden. "Wat er nu anders aan is: meer gedragingen zijn strafbaar gesteld, zoals bij seksuele intimidatie. En bij seksueel misbruik van kinderen zijn de straffen omhoog gegaan."
Die wet is er gekomen, omdat heel veel dingen in onze samenleving zijn gewijzigd. "De opvattingen over seksueel overschrijdend gedrag zijn veranderd. Iedereen moet zich naast offline, nu ook online veilig voelen. Daarnaast zijn we nu eenmaal veel meer op het internet, zoals op social media. En daar is de wet ook op ingesprongen.
Toch slachtoffer?
Het belangrijkste als je slachtoffer bent geworden, is dat je erover praat. "Dat gebeurt lang niet altijd. Bij sextortion, afpersing met seksueel beeldmateriaal van jezelf, zien we dat slachtoffers zich schamen en schuldig voelen. Daar maken we ons zorgen over. Praat erover en doe altijd aangifte bij de politie."
Zelf slachtoffer geworden en wil je jouw verhaal delen?
Neem contact op met de redactie van Bureau NH en stuur ons een mail via [email protected].