Vijf gaten gegraven in Castricumse duinen, dit is waarom

De Zuidernollen, twee kilometer ten zuiden van Castricum aan Zee, is het terrein van graafmachines en bulldozers. In het duingebied worden vijf kerven aangelegd in de eerste duinenrij langs het strand. En ook in het terrein daarachter wordt gegraven. In totaal wordt er zo'n 60.000 kuub zand verplaatst.

In opdracht van de provincie voert duinbeheerder PWN de werkzaamheden uit om onder meer de natuur daar te herstellen door de duinen te laten stuiven. "We zijn eigenlijk weer een levend, dynamisch landschap aan het maken achter de zeereep", vertelt Martijn van Schaik van PWN.

Duin is dijk geworden

"De afgelopen eeuwen hebben we van die zeereep een vaste strakke groene dijk gemaakt door alle gaten dicht te maken, stuifschermen te plaatsen en helm aan te planten. Met de kennis van nu weten we dat dat niet handig is, want zo kunnen ze minder goed meegroeien met de zeespiegelstijging."

De grootste taak ligt bij de wind, die krijgt straks vrij spel op zo'n vijf hectare. "De bedoeling is dat kalkrijk zand van het strand hier via die kerven het duin in waait, zodat de duinen weer gaan stuiven en wandelen. Het extra zand maakt de duinen robuuster en sterker."

En die toevoer van zand is ook goed voor de duinflora- en fauna. "Doordat de duinen als een soort dijk vast zijn komen te liggen, verstart het hele landschap daar achter. Er ontstaat minder variatie in de natuur en minder biodiversiteit."

"Het kalkrijke zand zorgt dat de grond minder verzuurt - wat nu gebeurt door stikstof - waardoor soorten die bij het duin horen kunnen blijven bestaan. Straks zijn hier stuifkuilen en natte stukken met gevarieerde vegetatie. Nu groeit het hier dicht met bramen en grassen, en juist laagblijvende soorten als mossen en paddenstoelen verstikken daardoor."

Duindoorbraak?

Van een geplande duindoorbraak, zoals eind vorige eeuw bij de aanleg van de kerf in Schoorl, is in Castricum geen sprake. Volgens Martijn is het graven van gaten in de duinen ook niet gevaarlijk. "Nee hoor, hier komt geen water naar binnen. We graven ze zo'n vier meter af. De zeereep blijft veertien meter boven NAP. De duinen hier dragen wel bij aan de veiligheid, maar zijn niet essentieel: de échte zeewering ligt hier twee kilometer landinwaarts."

Bezoekers gaan weinig zien van wat er in de Zuidernollen en het daarachter gelegen Lazaretduin gaat veranderen. "Dit deel is voor publiek niet toegankelijk. Er liggen ook geen wandel- of fietspaden. En ook ons infiltratiegebied ligt hier ver genoeg vandaan om geen last te hebben van het stuivende zand. Daarom is ook voor deze plek gekozen om dit te doen."

De werkzaamheden duren nog tot in december.