Toen de coronapandemie op zijn hevigst was, stonden Marjolein Bakker en Rinske Deben in de frontlinie bij het Noordwest Ziekenhuis in Alkmaar. Hoewel het een zware tijd was, kijken ze achteraf vooral positief terug. "Het gaf een bepaalde saamhorigheid in het ziekenhuis. Iedereen hielp elkaar. En we zijn ook zichtbaarder geworden naar buiten toe."
Lachend poseren verpleegkundigen Marjolein Bakker (29, afdeling longgeneeskunde) en Rinske Deben (45, intensive care) voor de foto. Geen mondkapje, maar 'gewoon' herkenbaar. Hoe anders was dat op het hoogtepunt van de coronapandemie. Toen liepen ze compleet ingepakt door het ziekenhuis. En moesten ze soms hartverscheurende gesprekken voeren met patiënten en hun familie. "Zij kenden ons niet en zagen alleen onze ogen. Wat zeg je dan?"
Maar dat gold net zo voor de familie. Rinske: "Vaak was het van: 'ik hou van je', 'je bent sterk' en 'ga maar lekker slapen', als mensen afscheid moesten nemen van hun geliefde omdat die in slaap gebracht ging worden. De familie mocht er niet bij zijn, alleen wij zaten naast de patiënt."
Het was ongewis hoe het zou eindigen, al wist iedereen dat de situatie ernstig was. "Het moeilijkst vond ik de mensen die moesten afscheid nemen van hun kinderen", zegt Marjolein. "Het ging bij die patiënten vaak om de leeftijdscategorie van mijn eigen ouders. Dat was confronterend." Soms was het ook niet mogelijk om een band op te bouwen met de patiënten, omdat het allemaal zo snel ging en ze soms meteen geïntubeerd moesten worden. "Je ziet ze in hun meest kwetsbare periode en de mensen waren vaak heel bang voor wat ging gebeuren."
Verloop
De eerste coronapatiënt van het Noordwest Ziekenhuis werd op 16 maart 2020 opgenomen. In het Noordwest Ziekenhuis hebben er op zijn meest, begin april 2020, zeventig coronapatiënten gelegen. De speciale covidafdeling werd in juni 2021 opgeheven en later die maand lag er voor het eerst geen enkele coronapatiënt in het ziekenhuis. Maar na de zomer ging het aantal zieken weer stijgen, tot een nieuw 'hoogtepunt' van 52 coronapatiënten in december 2021. Waar het in de eerste golf vooral in de eerste maand heel hard ging, was het bij de tweede golf een langere periode druk. In vier maanden bleef het aantal coronapatiënten consequent hoog.
"Buiten het ziekenhuis hadden ze geen idee waar we doorheen gingen. Het was echt intens"
"We stonden er aanvankelijk klaar voor", vertelt Rinske. "Met de mouwen opgestroopt, zo van, kom maar op. Uiteindelijk is dit wel waarom je voor dit vak hebt gekozen. Je wilt helpen." "We wisten ook dat het eraan kwam", vult Marjolein aan. "Je zat te wachten op de eerste patiënt."
Maar dat de pandemie achteraf gezien jaren zou duren, dat hadden ze nooit kunnen denken. "En maar goed ook, dat je dat niet van tevoren weet." Ze hebben veel heftige dingen meegemaakt en konden hun ervaringen alleen delen met hun collega's. "Thuis, en iedereen buiten het ziekenhuis, hadden ze geen idee waar we doorheen gingen. Het was echt intens."
Glimlach
"Wij moesten bijvoorbeeld op de intensivecareafdeling blijven", vervolgt Rinske. "Alleen voor eten en drinken en voor een wisseling van je dienst ging je uit isolatie. Maar ik kijk er toch vooral met een glimlach op terug. Er was veel personeel die je ondersteunde, en als een stabiele patiënt aan de beademing lag, kwam er toch ook een spelletje op tafel. Je voelde je ook veiliger op de afdeling, dan wanneer je daar af was." Dat beaamt Marjolein. "Door in de buurt te blijven bij de patiënt, kon je diegene beter in de gaten houden. Het ging zo snel."
Veel mensen kwamen te overlijden en dat was soms amper bij te houden. Marjolein: "Dan had je aan het begin van de dag zes patiënten onder je en aan het eind nog maar twee. In de tussentijd waren mensen of naar een andere afdeling overgebracht, of overleden. En tegelijkertijd konden er weer een paar mensen zijn bijgekomen. Het ging de hele dag door."
Salsales
Er was op een bepaald moment ook een afdeling waar mensen heen gingen als ze het niet zouden redden. "Daar ging je speciaal heen om te sterven. En zonder familie. Verschrikkelijk", zegt Rinske. Gelukkig waren er ook patiënten die wél beter werden, en was er af en toe ruimte voor een lolletje. Zoals onderstaande patiënt die het ziekenhuispersoneel salsales gaf. Hij is een van de vele mensen die Rinske is bijgebleven.
Tekst gaat verder onder de video.
Unaniem zeggen de twee dat er ook veel goeds is voortgekomen uit de pandemie. Sowieso is het ziekenhuis beter voorbereid wanneer zoiets weer eens gebeurt. "Toen veranderden de protocollen met de dag", zegt Rinske. "Nu ligt alles klaar." Ook is er door corona meer beademingsapparatuur gekomen en is het nu mogelijk om op afstand te monitoren.
Marjolein: "We hebben ook goed leren luisteren naar ons onderbuikgevoel. Op een bepaald moment herken je signalen. En daardoor ging iemand eerder naar de intensive care als wij zeiden dat die persoon achteruit ging. Soms waren ze binnen twee uur zuurstofbehoeftig."
En bovendien is het team veel hechter geworden. "Het was iets wat je alleen met elkaar kon delen, en iedereen hielp elkaar. Zelfs gepensioneerden kwamen terug om te helpen."
Trots
Waar Rinske al 25 jaar ervaring heeft in het ziekenhuis, is Marjolein met haar zes jaar minder ervaren. "Ik heb onwijs veel geleerd deze periode." Ze denkt even na. "Het is achteraf een hele nare tijd. Dit blijft je altijd bij. Maar ik ben trots dat ik een steentje bij heb mogen dragen."