Ga naar Content

Alkmaar viert Keti Koti dag eerder: "Al die verschillen maken ons land juist zo mooi"

De afschaffing van de slavernij wordt op zondag 30 juni voor de tweede keer gevierd in het Alkmaarse Park de Oude Kwekerij. Het gestegen aantal discriminatiemeldingen in Noord-Holland onderstrepen volgens Henk Heilbron van Keti Koti Alkmaar het belang om stil te staan bij deze duistere bladzijde uit de geschiedenis. "Natuurlijk komt het verleden aan bod, maar we moeten naar voren kijken."

De eerste viering van Keti Koti in Alkmaar (2023) - Foto: Priscilla Overbeek/NH Media

Op 1 juli 1863 werden de slavernij in Nederland en de koloniën afgeschaft. Nederland was daarin een van de laatste landen in Europa.

In Suriname kregen tot slaaf gemaakte mensen bij de proclamatie te horen dat ze nog tien jaar verplicht op de plantages en in de werkhuizen moesten blijven werken. Officieel werd de slavernij dus pas in 1873 afgeschaft.

In zo'n 230 jaar heeft Nederland honderdduizenden mensen tot slaaf gemaakt en verscheept van Afrika naar de Antillen en Suriname. Keti Koti betekent 'ketenen verbroken'. Verwijzend naar de boeien, waarmee slachtoffers werden vastgezet. 

In Alkmaar wordt Keti Koti officieel voor de tweede keer gevierd. Tot groot genoegen van Henk Heilbron, die zich daar jarenlang samen met de werkgroep Keti Koti Alkmaar voor inzette. Want hoewel slavernij inmiddels 150 jaar verboden is, zijn de gevolgen ervan nog steeds voelbaar, verklaart Henk.

"Denk aan discriminatie op school of de arbeidsmarkt, politiegeweld en etnisch profileren van de politie en de belastingdienst. We zijn er nog steeds niet van verlost."

Dat de strijd tegen ongelijkheid nog niet is gestreden, blijkt ook wel uit de toename in het aantal discriminatiemeldingen in Noord-Holland. De meeste meldingen en klachten kwamen binnen op grond van herkomst, huidskleur en etniciteit. Bij antidiscriminatiebureaus kwamen hierover 238 meldingen binnen. In 2022 waren dat er 179. De politie registreerde 336 incidenten tegenover 293 in het jaar daarvoor.

Kritieke periode

Volgens Henk heeft die toename deels te maken met het huidige politieke klimaat. "Laten we eerlijk zijn, er is wel een sprankje negativiteit in de politiek", stelt hij. "We leven in een kritieke periode, waar je te maken hebt met veel opruiing. Dat zorgt voor een bepaalde tendens. Ik doe een oproep aan politiek leiders om hun toon een beetje te matigen en een goed voorbeeld voor de burger zijn."

Tekst gaat door onder de foto.

Foto: NH Media / Maaike Polder

Zo klinkt vanuit de Surinaamse en Caribische gemeenschap ook flinke kritiek op de komst van Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) bij Keti Koti in Amsterdam op 1 juli. Als Kamerlid opperde hij de excuses van de Nederlandse Staat terug te draaien. Ook noemde hij het Slavernijmuseum, dat rond 2030 in Amsterdam moet komen, een 'leugenpaleis'. In 2011 diende hij een motie in om het Tropenmuseum om te dopen tot het Koloniaal Museum.

"Er zijn door verschillende nieuwe regeringsleden bepaalde uitspraken gedaan. Maar je moet mensen de kans geven", zegt Henk daarover. "We kunnen eigenlijk nog niet oordelen. Iedereen verdient de kans om bij te draaien en zich te bewijzen."

Telefoontje uit Den Haag

Hij is blij dat niet alleen de gemeente Keti Koti Alkmaar heeft omarmd, maar dat er inmiddels ook belangstelling vanuit de landelijke politiek is. "Ineens kreeg ik een telefoontje vanuit Den Haag. Of staatssecretaris Eric van der Burg ook even langs mag komen. Hij gaat geen woordje doen, maar komt de sfeer proeven in Alkmaar. We gaan proosten op verbinding."

Tekst gaat door onder de foto.

Foto: NH Media / Maaike Polder

De ceremonie begint, net als vorig jaar, met een plengoffer. Een ritueel waarbij water of wijn op de aarde wordt geschonken om de overledenen te vereren. Vervolgens komt de burgemeester aan het woord en worden er verhalen gedeeld van tot slaaf gemaakten. 

Gezellig feestje

Daarna barst het feest los, vertelt Henk. "Er speelt een djembé band en er zijn optredens van verschillende artiesten. Natuurlijk zijn er ook weer veel verschillende eetkraampjes. We gaan dit jaar ook langer door. Zo hopen we er samen vooral weer een gezellig feestje van te maken."

Foto: Keti Koti Alkmaar

Lees ook

💬 Wil je niets missen uit Alkmaar en omgeving?

Tikfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]