Het nieuwe kabinet ziet recreatiewoningen als een mogelijke oplossing voor de woningcrisis. Huisjes op volkstuinen mogen momenteel maar een beperkt aantal maanden per jaar bewoond worden. Hierdoor houdt volkstuinbewoner Nijl, tegen haar wil, twee huizen bezet.
In de steden is een eigen tuin een zeldzaamheid. Maar als je groene vingers hebt, is er een oplossing: volkstuinen. Nijl Terweij is al twintig jaar te vinden op haar verblijfstuin op Tuinpark Buikslotermeer. Ze heeft een huisje aan het water, omgeven door groen. Van april tot oktober woont Terweij permanent in haar woning op de verblijfstuin. Niet langer. Want dat mag niet.
Zijn de huisjes in de winter dan niet bewoonbaar? "Als ze goed geïsoleerd zijn, zijn ze prima geschikt om het hele jaar door in te wonen", legt Esmee Hermans uit. Ze is werkzaam bij een bedrijf dat huisjes verkoopt op verblijfstuinen. "Dan zijn ze vergelijkbaar met een tiny house." Er zijn ook varianten waar je niet in kan wonen.
Volkstuinen in Noord-Holland
Op een volkstuin kunnen zogenoemde tuinders hun handen uit de mouwen steken op een gehuurd stukje grond. Deze volkstuinen zijn bedoeld voor mensen die wonen op bijvoorbeeld drie hoog of zonder tuin. Er zijn ook volkstuinen waar je op mag bouwen.
De tuinen met een huisje heten verblijfstuinen. Ruim 100 jaar geleden was het al mogelijk om een gebouwtje neer te zetten bij je tuin. In de loop van de tijd kregen steeds meer tuinen wateraansluiting en stroom, bijvoorbeeld via zonnepanelen. Hierdoor werd het mogelijk om een lange periode op de tuin te verblijven.
Verblijfstuinen zijn vooral te vinden rondom steden. De omgeving Amsterdam telt ongeveer 5000 verblijfstuinen. Ook rond Haarlem en Alkmaar zijn verblijfstuinen te vinden.
Tuinders met deze huisjes mogen – afhankelijk van de regels op het park – zes tot negen maanden per jaar doorbrengen in het huisje. In die periode staan de normale huizen van de tuinders meestal leeg.
"In Wenen kosten volkstuinen nu één tot twee ton en zijn het eigenlijk gewoon huizen geworden."
Els de Wit, woordvoerder van de Bond van Volkstuinen, herkent de wens van Terweij om het hele jaar door op de verblijfstuin te willen wonen. Toch geeft ze aan: "Tuinen zijn bedoeld om te tuinieren. Niet om te wonen." Daarom moet bij het aanvragen van een volkstuin een vast woonadres worden verstrekt.
Geen goed idee
Ruud Grondel van het Verbond van Volkstuindersverenigingen vindt het geen goed idee als volkstuinen permanent bewoonbaar worden. "Gemeenten en ontwikkelaars kijken met een verlekkerende blik naar volkstuinen als bouwlocatie." Exacte cijfers over afname zijn er niet, maar Grondel heeft er al een aantal zien verdwijnen. "Volkstuinen voelen zich enorm bedreigd, wij zien wel dat ze zijn afgenomen. Het CBS doet om de paar jaar onderzoek naar het aantal hectare volkstuinen. Die vertoont een dalende trend over de jaren heen. Wij kennen een aantal die verwijderd of bedreigd zijn. Terwijl elk park een lange wachtlijst heeft."
Grondel schetst het gevaar als volkstuinen permanent bewoonbaar worden met een voorbeeld: "Na de oorlog werd in Wenen het wonen in volkstuinen toegestaan. Dit deden ze om het woningtekort tegen te gaan. In de jaren zestig liep dit uit de hand, maar door opstanden kon het niet teruggedraaid worden. In Wenen kosten volkstuinen nu één tot twee ton en zijn het eigenlijk gewoon huizen geworden."
Tekst gaat verder onder de foto.
"Mijn huis heb ik niet echt nodig, behalve voor de wasmachine"
Het liefste blijven Nijl Terweij en haar man permanent wonen op hun huisje in de verblijfstuin. "Mijn huis heb ik eigenlijk niet echt nodig, behalve voor de wasmachine. Dan kan ik mijn sociale huurwoning in Amsterdam-Noord opzeggen. We hebben met zijn tweeën niet zo'n groot huis meer nodig. Ik zou tussen het schuurtje en de woning dan een extra kamertje bouwen." Het huisje moet wel winterbestendig worden gemaakt. "Dat zou ik kunnen aanpassen als ik het hele jaar hier mocht wonen."
Niet iedereen moet eraan denken om het huis in te ruilen. Op een verblijfstuin langs de akker in Amstelveen is Paul bezig in zijn tuin. "Zon, en dan weer regen. Het is bijna niet bij te houden zo snel het hier groeit." Paul beschrijft zichzelf als een luxepoes en gaat daarom regelmatig naar huis. "Ik ga vaak even douchen en mijn kleren wassen." Hij wijst er op dat er tuinders zijn die maandenlang een leeg huis achter laten: "Het is wel doodzonde als er maanden een huis leeg staat. Die kun je toch ook onderverhuren?"
Kan Nijl Terweij haar woning binnenkort wegdoen?
Voordat Terweij definitief kan intrekken op verblijfstuin, moet er nog veel veranderen. De gemeente Amstelveen legt uit hoe de regelgeving op dit moment werkt.
De gemeente bepaalt met een omgevingsplan – een juridisch document met regels voor de fysieke leefomgeving - waar volkstuinen zijn toegestaan en wat je ermee mag doen. Amstelveen kent 2 volkstuinen waar recreatief overnacht kan worden. Bijvoorbeeld: in een omgevingsplan van de gemeente Amstelveen staat dat je kortdurend mag overnachten op een volkstuin. Je mag er niet permanent wonen dat wil zeggen dat dit nooit langer dan zes maanden kan zijn. Je moet ingeschreven staan op een vast woonadres.
De volkstuinverenigingen maken daarnaast zelf ook regels over welke periode je mag doorbrengen op een volkstuin. Zij bepalen dus uiteindelijk wanneer en hoe lang je in zo'n huisje mag verblijven. Volgens de gemeente is het momenteel nog te vroeg om te bepalen of het nieuwe kabinet invloed kan uitoefenen om deze regels te veranderen.
Tip ons!
💬 Stuur een Whatsapp-bericht met een tip, foto of video naar 06-30093003 (handig om op te slaan in je telefoon)!
📧 Contacteer de redactie of journalisten bij jou in de buurt via ons tipformulier.
Wil je ons nieuws via WhatsApp ontvangen? Abonneer je hier.
Op de hoogte blijven?
🔔 Blijf op de hoogte van nieuws uit jouw regio, download de gratis NH Nieuws-app via de App Store of de Google Play Store.