Goochelaar, buikspreker en slangenmens Maurice Delmonte (92) overleden: "Was m'n mentor"

De geboren Haarlemmer was misschien niet zo bekend als hen, maar Maurice trad op met grote namen als Rudi Carell, Hans Kazan en Herman Kortekaas en was in de jaren zeventig een vaste gast in de populaire televisieshow Ren je Rot. 

"Hij had toen een buikspreekact", vertelt Bart Juwett in gesprek met NH. Bart verhuisde in 1979 als tienjarig jongetje vanuit Andijk terug naar Zwanenburg. "Ik zei tegen m'n moeder: 'Dat wil ik ook!'" Barts moeder vertelde hem dat Maurice om de hoek woonde. Ze zei: "Ga maar naar hem toe, bel aan en zeg je naam."

Binnen een mum van tijd stond Bart bij Maurice op de stoep, maar toen hij vertelde dat hij wilde leren buikspreken, kreeg hij een koude douche. "Maurice zei: 'Dat kun je niet leren, daar moet je mee geboren worden', alsof het een ziekte was."

Goochel-eed

Gelukkig had de kleine Bart meer ijzers in het vuur. "Ik had ook een goocheldoos. Maurice zei: 'Laat maar zien dan.'" Maurice nodigt Bart uit in z'n woonkamer, waar Bart vervolgens 'iedere week een tv-truc krijgt uitgelegd' van Maurice. "Zijn vrouw moest dan naar de keuken, want zij mocht niet weten hoe de truc in elkaar zat. Dat was de goochel-eed." 

"Later gaf hij me een visitekaartje van een goochelstudio in Amsterdam. Als ik verder wilde met het goochelen moest ik daarnaartoe", blikt Bart terug. Niet veel later start Bart - hij is dan nog maar zo'n 12 jaar oud - zijn eigen show, die hij aanvankelijk uitsluitend voor kleine gezelschappen opvoert. 

Ook Maurice ziet Barts kwaliteit en neemt hem een keer mee naar Ren je Rot. "Hij zei: 'Neem je goochelspullen mee.' We hadden afgesproken dat ik in het publiek zou zitten en zou roepen: 'Je doet het verkeerd!". Vervolgens nodigde Maurice Bart uit op de bühne om te laten zien hoe het dan wél moest. 

"Dat was m'n eerste show voor een groot publiek. Mijn show in zijn show. Na afloop kreeg ik een handje kleingeld van hem. Ik weet het nog precies: het was dertien gulden en zeventig cent. Van daaruit ben ik vaker gaan optreden en Maurice is mij blijven volgen."  

Wereldrecord

Naast het goochelen en buikspreken deed Maurice nog veel meer. "Hij had een rolletje in TiTa Tovenaar en vestigde een wereldrecord in een glazen kistje", vertelt Bart. Om dat wereldrecord op z'n naam te krijgen zat hij 24 uur lang opgevouwen in een glazen kubus van 51 centimeter hoog, 51 centimeter lang en 51 centimeter breed. "En dan nog lekker een schilderijtje erbij maken", blikte Maurice later zelf terug op zijn act als slangenmens (zie hieronder).

Lees verder onder de video

Toen Bart in zijn tienerjaren en als jonge twintiger zijn eigen show opvoerde, was Maurice geregeld van de partij. "Als ik in het dorp stond, in de Olm (het voormalige dorpshuis, red.) of in de feesttent, dan kwam hij altijd kijken. Hij bleef nooit, was altijd weg voor het einde." Toch stond buiten kijf dat Maurice Bart in z'n hart had gesloten. "Op een dag zei hij: 'Als ik doodga, mag jij mijn buikspreekpop hebben.'" 

Die belofte brak hij, want anderhalf jaar geleden droeg Maurice pop Charlie al over aan zijn pupil. "Hij was in die periode erg verward, belde me en toen ben ik langsgegaan. Hij zei: 'Ik heb iets voor je', doelend op zijn pop. Ik zei tegen hem: 'Maar je bent nog niet dood, Maurice'. Daarop zei hij: 'Ik doe er toch niets meer mee.'" 

Lees verder onder de foto

Voor Bart is Maurice altijd 'die kalende man met dat grijze haar' geweest. "Hij is voor mij nooit veranderd." 

Wat wel steeds veranderde waren Maurice' schilderijen, die hij bij wijze van training voor zijn act als slangenmens vaak met zijn benen in zijn nek schilderde. Dan maakte hij weer stads- en ijsgezichten en stillevens van poesjes en honden, waar zijn vrouw Lydia het meest van hield, dan weer schilderijen van nieuwsgebeurtenissen.

Op latere leeftijd maakte hij -  als ware hij een kunstzinnige geschiedschrijver - voornamelijk schilderijen van nieuwsgebeurtenissen. "Om te laten zien wat er in de wereld gebeurt, want het is niet allemaal lekkernij", zei hij daarover in 2008 in het NH-programma Van Zuks Dus (zie video hieronder) over zijn latere voorliefde voor schilderijen die slecht nieuws uitbeelden. 

De Bijlmerramp, de verdwenen Britse Maddie McCann, de doodgeschoten politicus Pim Fortuyn, de omgekomen cameraman Stan Storimans en de Turkish Airlines-vliegramp: het is slechts een kleine greep uit zijn oeuvre. Als een slachtoffer of nabestaande een van zijn schilderijen wilde hebben, stond hij die met liefde af. "Maar eerst worden ze allemaal geëxposeerd in De Olm."

Lees verder onder de video

Naar aanleiding van die expositie ging het populaire televisieprogramma Man Bijt Hond bij hem langs. "Dat deden ze vroeger ook", vertelde hij in het NCRV-programma over zijn drang om kunstzinnig journalist te zijn, "als er op zee een oorlog was, gingen er kunstschilders mee om het op het doek te zetten." Uiteindelijk vonden kopieën van zijn schilderijen over 9/11 zelfs hun weg naar New York, waar ze tijdens een herdenking bij het altaar stonden. 

Ook in zijn laatste jaren in het Hoofddorpse verzorgingshuis Eijkenhove bleef hij tekenen, al waren het toen weer voornamelijk poesjes, portretten en stillevens. Eind vorig jaar verstuurde hij nog een kerstgroet in de vorm van een zelfgetekende kerstman.

Tekst loopt door.

En Maurices buikspreekpop? Die heeft zijn pupil Bart Juwett tot op heden nooit gebruikt. "Eigenlijk vond ik dat not done", vertelt hij. Eerlijk is hij ook: "Er zijn veel mooiere poppen, maar ik ben er heel trots op. Maurice was mijn mentor."

Wie afscheid wil nemen van Maurice wordt aangeraden zijn Facebook-pagina in de gaten te houden voor details over de uitvaart.