De zorg dat het Volendamse dialect langzaam aan verdwijnt, is voelbaar tijdens de bijeenkomst in het evenementencentrum in Volendam gisteravond. Met de vraag of je nog Volendams leert aan je kinderen willen Volendammers aandacht voor hun taal en er wordt gewerkt aan een Volendams alfabet.
'Bedakke', 'duchtum' en 'vrom'. Het zijn zomaar wat woorden die je waarschijnlijk alleen in Volendam zult horen. Maar steeds minder. "Als er vriendinnen over de vloer komen dan lijkt het wel alsof we in het buitenland zijn", zegt een bezoeker van de avond in de microfoon. Hij heeft het over de kinderen die Nederlands met elkaar spreken. Volgens veel bezoekers was dat vroeger wel anders. "Dan zorgde je maar dat je snel Volendams sprak."
Sijmen Tol is bezig met het opzetten van een Volendams alfabet. "Eigenlijk is het gewoon hetzelfde als het Nederlandse", legt hij uit. "Het verschil zit hem in het aantal klinkers. In het Nederlands zijn er dertien klinkers en je hebt maar vijf letters om die allemaal te schrijven", vertelt de Volendamse dichter in keurig Nederlands. "Het Volendams heeft 22 klinkers en dat is het grootste verschil. Zo is er een lange en kort a. Maar ook een lange en korte aa."
"Ik ben trots op mijn Volendamse afkomst en een liefhebber van de taal en de cultuur"
Zanger Jan Dulles is een van de gastsprekers: "Ik ben trots op mijn Volendamse afkomst en een liefhebber van de taal en de cultuur." Hij zou het heel erg vinden als het Volendams verdwijnt maar denkt niet dat het snel zal gebeuren. "Er zijn heel veel Volendamse liedjes en ieder jaar zijn er tijdens de kermis 25 liedjes in het Volendams en alle kinderen zingen dat mee, dus wat dat betreft, is er hoop voor het dialect." Zo neemt Dulles met zijn dorpsgenoten elk jaar een kermisliedje op in het Volendams.
Tekst gaat verder onder de video.
Dulles praat zelf Volendams tegen zijn kinderen, maar hoort ook dat veel van zijn generatie genoten dat niet doen. Hij denkt dat ze dat vanuit de gedachte doen dat ze er later last mee krijgen als ze naar de Hogeschool gaan of naar kantoor buiten Volendam. "En nu twintig jaar later merk je dat het Volendams langzaam aan het verdwijnen of aan het veranderen is op een manier die niet klopt."
Aai-lauw-bien
Ook het bekende aap-noot-mies wordt omgezet naar het Volendams. "We zijn nog in een pril stadium", zegt Sijmen Tol. Tot nu toe is er aai, lauw, bien (ei, leeuw, been), het mooiste woord vindt Tol 'duchtum'. "Hij is duchtum ziek geweest." Wat zoiets betekent als: "Hij zegt dat hij ziek was, maar of het waar is?" Volgens Tol komt het historisch gezien van dunken.
💬 Wil je niets missen uit Zaanstreek-Waterland?
- Blijf op de hoogte via nhnieuws.nl/zaanstreek-waterland
- Mail ons jouw tips, verhalen, foto’s en filmpjes naar [email protected]
Taalfout gezien? Laat het ons weten via [email protected]