Streep door schorsing non-binaire keeper Jays van vrouwenteam WV-HEDW

Jays is geboren als meisje, ging in transitie van vrouw naar man, maar identificeert zich als non-binair. Jays speelde na de transitie nog voor een mannenteam, maar dit voelde niet als een veilige en prettige omgeving. Sindsdien speelt Jays mee met de vrouwen van WV-HEDW. 

Daarvoor was het nodig om dispensatie (ontheffing red.) bij de KNVB aan te vragen, maar die kreeg de club niet. Toch werd besloten om Jays onder de lat te zetten en dat ging twee seizoenen lang zonder problemen, omdat het netjes van tevoren werd gemeld bij de tegenstander. Ook een tegenstander uit Alkmaar leek het prima te vinden, maar diende achteraf tóch een klacht in bij de KNVB. De voetbalbond besloot Jays voor drie wedstrijden te schorsen, omdat er een M in diens paspoort staat.

Streep door schorsing

Alleen trekt de tuchtcommissie, die moet oordelen over schorsingen, nu een streep door die straf. Volgens de commissie had Jays moeten weten dat de dispensatie niet was verleend, dus heeft de keeper zich wel schuldig gemaakt aan wat die door de KNVB wordt verweten. De commissie stelt alleen dat er van uit moet worden gegaan dat Jays de afgelopen twee seizoenen 'gewoon' op het wedstrijdformulier heeft gestaan en dat de KNVB dit heeft goedgekeurd. 

"Van de KNVB mag worden verwacht dat zij in het kader van de handhaving van een negatieve dispensatiebeslissing toch enkele keren de naleving van de dispensatiebeslissing zou controleren en zo nodig handhaven", schrijft de commissie in haar besluit. In het eerste seizoen dat Jays onder de lat stond ging het landelijk namelijk maar om zes afwijzingen, dit jaar om elf. Volgens de commissie is het 'gerechtvaardigd' dat zowel Jays als WV-HEDW heeft gedacht de KNVB het meespelen 'stilzwijgend gedoogde'. 

'Er zijn ook goede vrouwelijke keepers'

In de aangifte die werd gedaan door de club uit Alkmaar, ging het voornamelijk over dat het meespelen van Jays in een vrouwenteam niet mag. Dat de regels zo zijn, erkent de tuchtcommissie ook. Wel stellen zij dat in de afgelopen twee seizoenen nooit eerder bezwaar is gemaakt. Er kan dan ook niet worden vastgesteld dat Jays speelt als een man waardoor vrouwelijke speelsters van een tegenstander onverantwoorde risico's zouden kunnen lopen. 

De Alkmaarders schreven in hun aangifte dat het optreden van Jays in de belangrijke wedstrijd mede zorgde voor de uitslag van het verloren duel, maar de tuchtcommissie wil daar niets van weten. "Het geeft hooguit een reden waarom er aangifte is gedaan en het is wellicht een compliment dat de betrokkene die wedstrijd goed heeft gekeept. Dit heeft evenwel geen betekenis. Er zijn echter ook vele uitstekende vrouwelijke keepers."

Gebrek aan regels

Ondanks dat de tuchtcommissie geen oordeel geeft over de keuze van de KNVB om het dispensatieverzoek af te wijzen, is de commissie het wel met Jays eens dat de KNVB geen regels heeft voor non-binaire personen die willen spelen in een vrouwencompetitie. Daardoor vallen zij eigenlijk buiten de boot, terwijl het wel mogelijk is om regelgeving te hebben die past binnen de internationale sportregels. Zo is in Duitsland sinds vorig seizoen het beleid dat non-binaire en transgender leden zelf mogen kiezen in welke competitie ze uitkomen.

Het voetbalteam van Jays is blij dat de schorsing van de baan is. Toch is het team niet tevreden met de uitspraak. "Met de uitspraak is het daadwerkelijke probleem nog niet opgelost. Ons doel is dat de KNVB regels gaat opstellen waardoor gender diverse personen mee kunnen spelen in de vrouwencompetitie.", aldus teamgenoot Isa Verhulst. "Zolang er geen regels zijn, wordt er per situatie gekeken naar consequenties of oplossingen, terwijl we juist willen bereiken dat er teruggevallen kan worden op regels waar ook gender diverse spelers in betrokken worden."