'Wurgspel' kan ernstige hersenschade veroorzaken: waarom doen jongeren het toch?

Twee middelbare scholen in Edam-Volendam trokken dit weekend aan de bel nadat hun leerlingen opdoken in het bewuste filmpje. Ook ouders hebben inmiddels hun bezorgdheid gedeeld. 

De beelden zijn heftig. Het 'slachtoffer' zit op zijn knieën, achter hem staat een leeftijdsgenoot die zijn arm om de jongen zijn nek heeft geslagen. Hij houdt de greep net zo lang aan tot de tiener bewusteloos raakt en op de grond ligt. De jongen komt snel weer bij en lijkt het ergens ook wel grappig te vinden. 

Justine Pardoen kan zich in de zorgen van de ouders en scholen vinden. Ze legt uit wat er in het lichaam gebeurt als de hals- of buikslagader wordt afgesloten. "Het onderbreekt de bloedtoevoer naar de hersens kort, als je op tijd weer loslaat, stroomt er weer zuurstof naar de hersens en dat geeft een high of euforisch gevoel."

Er zijn ook andere, minder heftige manieren om een zuurstoftekort in de hersenen te bereiken. "In beide gevallen kan je hersenbeschadiging oplopen", waarschuwt Pardoen. "Al heb je maar drie seconden geen zuurstof bij je hersens krijgt, kun je daar al schade van oplopen. Vaak zie je dat ook feitelijk gebeuren: kinderen krijgen stuiptrekkingen als ze nog niet helemaal bijgekomen zijn." 

Waarom jongeren het toch doen

Pardoen weet dat pubers dit er grappig vinden uitzien. "Maar tegelijkertijd lach je dan omdat iemand hersenschade krijgt", zegt ze. 

Typisch pubergedrag, aldus Pardoen: "Ze dóen, voordat ze erover nadenken. Omdat de hersenen nog niet helemaal ontwikkeld zijn."

Lang niet alle pubers laten zich verleiden tot dit soort ‘spelletjes’. Maar er zijn volgens Pardoen jongeren die de spanning echt opzoeken: "Online worden het vaak challenges genoemd, maar dat suggereert dat het spelletjes zijn", vindt Pardoen. "Dat is dit echt niet, het is echt een levensgevaarlijke activiteit." 

Alleen thuis

Het wordt nog gevaarlijker als een kind alleen thuis de euforie wil herbeleven. "Dan doet 'ie dat misschien in zijn eentje. Zo worden er ook weleens kinderen dood gevonden’, aldus Pardoen.

Zover is het in Edam en Volendam dit weekend niet gekomen, maar de scholen doen er alles aan om dat te voorkomen door er aandacht aan te besteden. In de komende mentorlessen wordt het voorval besproken. Ook heeft de school ouders gemaild en contact opgenomen met jongerenwerk en de politie.

De rector van het Don Bosco College, Hans Werkman, wil de leerlingen die geschrokken zijn graag helpen. Ook heeft hij een duidelijke boodschap: "Doe dit niet en als je eromheen staat, ben je ook verantwoordelijk. Het is gevaarlijk, het is niet leuk", zei hij gisteren tegen NH