Herstelhuis voor toeslagenouders geopend: "Met 90 procent gaat het nog superslecht"

Met een knip van de schaar opende wethouder armoedebestrijding Marjolein Moorman (PvdA) het nieuwe herstelhuis aan de Johan Cruijff Boulevard, een soort buurtkamer waar toeslagenouders uit Amsterdam samen kunnen komen. Drijvende kracht achter het herstelhuis is de 44-jarige Marisa Lisse, zelf voor 80.000 euro gedupeerd in het toeslagenschandaal. "Het is eigenlijk een plek waar ouders kunnen komen voor heling, groei en ontwikkeling. Een plek waar ze samen kunnen komen."

6000 gedupeerden

In Amsterdam zijn naar schatting ruim 6000 ouders gedupeerd door het toeslagenschandaal. Al weet Moorman dat niet helemaal zeker. "Heel precies weten we dat niet omdat die gegevens niet bij de gemeente liggen maar bij de belastingdienst. Die worden ook niet aan ons verstrekt. Wij hebben toen het toeslagenschandaal net bekend was heel kort gegevens gekregen van de belastingdienst. Dat gaf ons de toen de mogelijkheid om de mensen te benaderen. Dat hebben we ook gedaan. Maar vervolgens moesten die gegevens weer vernietigd worden vanwege privacyregels. Nu weten we dus niet wie de gedupeerden zijn van het toeslagenschandaal. Dat geldt ook voor de kinderen van de gedupeerden."

Volgens Lisse zijn er alleen al in Zuidoost ruim 1700 mensen gedupeerd. "Je hoort heel vaak dat het slecht gaat met de jeugd in Zuidoost. Dat zijn de kinderen van die gedupeerde ouders. Ouders die hebben moeten overleven. Die niet de kans hadden om zich te richten op de talentontwikkeling van hun kinderen. Die aan het overleven waren waardoor hun kinderen op straat terechtkwamen. En met 90 procent gaat het nog superslecht."

En daarom is zo'n herstelhuis zo belangrijk zegt Lisse. De plek kwam tot stand in samenwerking met de gemeente. Voor een volle zaal bedankt Lisse wethouder Moorman voor haar betrokkenheid. "U heeft mij gehoord, u heeft naar mij geluisterd."

Moorman: "Ik vind het belangrijk dat we deze ouders zo goed mogelijk de kansen geven die ze heel lang zijn ontnomen. Als je mensen letterlijk de ruimte geeft om zichzelf daarin te ontwikkelen kan dat een enorme bijdrage leveren aan het herstel. Het herstel zal voor sommige mensen echt lang zijn omdat het vertrouwen is geschonden, omdat zij een heel groot deel van hun leven eigenlijk kwijt zijn, omdat de relatie met hun kinderen door de overheid verstoord is geraakt. Het is echt heel erg wat daar is gebeurd. Maar dit draagt wel bij om zelf weer te kunnen werken aan het herstel. En dat is wat mensen heel graag willen. Dat ze zelf ook weer de regie voelen."

Emotionele heling

Toeslagenouders kunnen in Zuidoost terecht voor gewoon een babbeltje maar ook voor bijvoorbeeld financieel advies. Bij één van de vijf initiatieven in het herstelhuis wordt gewerkt aan emotionele heling. Stichting Phoenix organiseert programma's van een maand voor gedupeerde vrouwen en kinderen, inclusief een driedaags verblijf in een luxe villa.  De 25-jarige Danisha heeft zo'n programma gevolgd. "Het was 21 dagen opdrachten maken om dichter bij jezelf te komen. Om meer van jezelf te houden, maar ook om de nare ervaring die wij hebben gehad als gedupeerden achter ons te laten."

Maar de nare ervaringen achterlaten is nog niet zo makkelijk. Weet ook Moorman, die snapt dat veel gedupeerden geen enkel vertrouwen meer hebben in de politiek. "Vorige week kwam natuurlijk ook dat rapport uit (van de enquêtecommissie, red.) over fraude en de manier waarop de overheid daarop heeft gejaagd.  Dat mensen letterlijk vermorzeld zijn door de overheid. Zo staat dat ook echt in het rapport. Ja, dan is het vertrouwen zo erg geschaad dat de vraag is of je dat vertrouwen ooit weer kan herstellen."

Het herstelhuis in Zuidoost is in ieder geval een eerste stap zegt Lisse. "Maar er is nog heel veel werk te verrichten. Nog héél veel werk. We zijn er nog lang niet."