Adriaan (35) kon rijk worden maar staat veel liever voor de klas

De Tweede Kamer debatteerde gisteren over het landelijke lerarentekort. De Amsterdamse wethouder Marjolein Moorman noemt het vak het allerbelangrijkste vak voor de toekomst. Volgens haar moet de lat niet omlaag, maar juist omhoog.  

Voor de klas 

Hoe? Een deel van dat antwoord op die vraag ligt volgens Wolf Weymiens bij de zij-instromers, mensen die vanuit een andere sector komen en later in hun carrière overstappen naar het onderwijs. Als programmacoördinator van stichting 'onderwijs in' ziet hij de afgelopen tijd een toename in mensen die de overstap naar het onderwijs maken.  

Volgens Weymiens is het lerarentekort een meerkoppig beest: “Er is niet één oplossing die alles gaat oplossen. Maar het zij-instroomtraject biedt op de lange termijn veel perspectief. Het maakt het onderwijs rijker en meer interessant.” 

Adriaan van der Tang kan daar over meepraten. Als trainee volgde hij een 2-jarig opleidingstraject tot leraar. De basis van zo'n traject is dat je meteen zelfstandig voor de klas staat, gecombineerd met een opleiding tot docent aan de universiteit. Daaraan zijn twee voorwaarden verbonden: je moet een geschiktheidsonderzoek doen en een relevante HBO- of WO-diploma hebben.

Nul kosten

Adriaan, die bedrijfskunde studeerde, is zodoende (bedrijfs)economie docent geworden. De kosten? Nul. De universitaire opleiding van 25.000 euro wordt betaald door subsidie aangevraagd door de school in kwestie. De trainee gaat daarna in dienst bij de school en wordt daarom een 'gewone en volwaardige werknemer'. 

Maar als er alleen maar voordelen zijn, waarom maken dan niet veel meer mensen gebruik van zo'n zij-instroomtraject? Volgens Weymiens is de route niet altijd even bekend. Speciaal vanwege die reden is een aantal jaar terug het onderwijsloket in het leven geroepen. Een centraal en landelijk punt waar mensen terechtkunnen voor informatie en ondersteuning met betrekking tot onderwijsvraagstukken. 

Maar ook binnen het onderwijs zelf zijn de kansen van zij-instromers niet altijd even bekend. Weymiens: "Soms staat er iemand voor de klas zonder ervaring, dat kan best wat spanningen binnen scholen opleveren." 

Amsterdam is koploper 

Uit recent onderzoek van Voion blijkt dat in de regio Noord-Holland het aantal leraren in het voortgezet onderwijs afgelopen jaar met 2,5 procent toenam. Afgezet tegen het landelijke percentage met 0,7 procent is dat een opvallend verschil. Te verklaren door de concentratie in Amsterdam. 

In de provincie neemt de werkgelegenheid naar verwachting licht af, met bijna 1 procent. Vooral in Noord-Holland Noord wordt een sterke daling verwacht, van meer dan 5 procent. In andere regio’s zal de werkgelegenheid daarentegen toenemen. Zo wordt er in Zuid-Kennemerland en IJmond een toename van 1,5 procent verwacht.

Zonder beleidsingrepen staat het Noord-Hollandse voortgezet onderwijs in 2027 een tekort van 458 fulltime banen te wachten. Het grootste tekort daarvan wordt verwacht in Amsterdam, namelijk meer dan 130 banen. 

Goede hoop 

Toch heeft Weymiens goede hoop dat het aantal zij-instromers toe gaat nemen, en daarmee het lerarentekort afneemt. Of daar nog genoeg ruimte voor is? Absoluut, aldus de coördinator: "Wat mij betreft komen er veel meer mensen via deze weg het in onderwijs in."

Adriaan heeft in ieder geval geen spijt: "Ik ben heel blij dat ik dit gedaan heb, ik wil nooit meer op kantoor werken. Na mijn master zat ik te twijfelen of ik voor de klas wilde. Ik wist alleen niet zo goed hoe. Tot ik deze traineeship aangeboden kreeg."