Oude glorie herleeft: nieuwe traditionele molen herrijst in Zaandam

Het gebied de Hemmes is nu nog grotendeels leeg en drassig. Maar als het aan Peter Ulle en Manon Wind van stichting Hemmes Groep ligt, staat hier straks een nieuwe Zaanse molen en een nieuwe houtwerkplaats. Geen gek idee, want op dit terrein stonden voor de oorlog wel acht Zaanse molens.

Een van die molens was De Zaadzaaijer. Ulle en Wind willen precies die molen terug op zijn oude plek. De bedoeling is dat restaurator Bart Nieuwenhuizen samen met mbo-studenten van het Regio College aan de slag gaat om eerst een houtwerkplaats te bouwen. Die oude werkplaats ligt - bijzonder verhaal - nog in een opslag in Krommenie, de onderdelen keurig genummerd zodat-ie zo opgebouwd kan worden. Van daaruit kunnen ze aan de slag met de molen.

Bewonersbijeenkomst

Op een bewonersbijeenkomst afgelopen week in buurtcentrum De Bovenkruier klonk er naast enthousiasme over de plannen ook bezorgdheid. Vooral over de drukte en over de haalbaarheid van het plan. "Ik hoor al heel lang plannen", aldus een belangstellende wat sceptisch.

"Heel veel Zaankanters vinden het een prachtig plan", zegt Peter. "Maar die hebben zoiets van: 'Komt het nou een keer?'. Wij kunnen vaak niet uitleggen wat voor processen er allemaal aan vooraf moeten gaan. Je moet je voorstellen dat je tegenwoordig alles onderzocht moet hebben. Flora en fauna bijvoorbeeld, er komen daar bijzondere soorten voor. Archeologisch onderzoek. Hoe zit het met parkeren? Alles, alles, alles moet onderzocht worden."

Tekst loopt door onder de foto.

Peter vervolgt: "Die molen kost zeker anderhalf miljoen. Nou ja, dat heb je niet zomaar. We hebben er ook een paar jaar over gedaan om dat geld bij elkaar te halen. Met fondsen, subsidies, stichtingen, de gemeente. Ze hebben allemaal bijgedragen. Nu gaan we richting de uitvoering, daar zijn we blij mee."

Het ontwerpbestemmingsplan ligt tot 31 januari ter inzage, daarna kunnen er eventueel nog bezwaren worden gemaakt en in april of mei buigt de gemeenteraad zich over de plannen. Als alles meezit, kan de bouw in het tweede kwartaal van volgend jaar beginnen.

Tekst loopt door onder de foto.

Op de vraag waarom hij zo graag wil dat dit er komt, hoeft Peter niet lang na te denken. “Er hebben ongeveer 1100 molens gestaan in de Zaanstreek. Er zijn er maar vijftien van over. We willen graag een molen toevoegen op een plek waar hij ook gestaan heeft.  
 
Tegen de trend in eigenlijk, hè?

"Tegen de trend in, maar ook niet. Steden beginnen op elkaar te lijken, al vijftig jaar lang. We vinden het erg belangrijk dat je 'streekeigen' gaat bouwen, dat je de identiteit van een gebied bewaakt. En die molen is echt Zaans. Het zal geen molen zijn zoals op de Zaanse Schans, dat er toeristen in kunnen. Willen we ook niet, dit moet een molen worden waar gewerkt wordt, waar dingen gemaakt worden."

Hij kijkt nog eens om zich heen. "Deze plek heette vroeger ook wel moleneiland. Hier hebben er een stuk of acht gestaan. En wij gaan in ieder geval één keer terugbouwen, maar waarschijnlijk drie. En die gaan weer meedoen in het landschap langs de Zaan. Het wordt echt een pareltje."