Door vroegtijdig uitstrijkje kwam Claartje achter voorstadium baarmoederhalskanker

De zelftest van het bevolkingsonderzoek deed ze zonder verwachtingen, maar na de uitslag moesten meerdere onderzoeken worden gedaan. Claartje bleek cin 3 te hebben, een voorstadium van baarmoederhalskanker waarin zeer wordt aangeraden om de negatieve cellen bij de baarmoeder te verwijderen. 

Nadat Claartje te horen kreeg dat er iets negatiefs in haar baarmoeder zat, schrok ze. "Het was niet leuk. Het raakt toch je vrouwelijkheid. Het moet er meteen uit, dacht ik." Binnen twee weken kreeg de Amsterdamse, die toen al een tweejarig kind had, een ingreep. De behandeling bestond uit een 'hapje' onrustige cellen die met een brandend lusje van haar baarmoederwand werd verwijderd.

'Beter voorkomen dan genezen'

In Nederland staat 79 procent van de vrouwen tussen de 30 en 35 jaar welwillend tegenover een onderzoek naar baarmoederhalskanker, maar slechts 41 procent laat daadwerkelijk een uitstrijkje maken. Waarom is dat percentage zo laag? 

Patricia Hugen is programmamanager Bevolkingsonderzoeken naar kanker bij het RIVM en vertelt dat uit onderzoek naar voren komt dat spanning en angst zorgt voor de meeste twijfel over deelname. "Deze angst is er voor het uitstrijkje zelf én voor de uitslag", laat Hugen weten. "Maar de helft van de vrouwen blijkt over het ontstaan van baarmoederhalskanker te weten, omdat ze weinig kennis hebben en het moeilijk vinden om over het onderwerp te praten."

Volgens Claartje is de opkomst onder deze groep vrouwen lager omdat angst een rol speelt. Daarbij denkt ze dat vrouwen geen prioriteit geven aan het onderzoek. "Het is zo belangrijk voor je gezondheid en je kan het ook vrij makkelijk voorkomen." Mensen zijn daarnaast volgens haar al snel bang voor het woord kanker. 

Impact op volksgezondheid

Een vroegtijdig onderzoek werkt, zegt ook gynaecoloog Nienke Trommel. "Als die screening er niet zou zijn, dan zouden er jaarlijks 500 vrouwen overlijden aan baarmoederhalskanker, nu is dat 200." Volgens Trommel maak je de kans voor jezelf 40 tot 90 procent kleiner dat je uiteindelijk kanker krijgt. 

"De eerste grote studies naar aanleiding van de hpv-vaccinatie zijn nu geweest en het blijkt dat de kans nu 90 procent kleiner is dat mensen kanker krijgen na de vaccinatie." Toch ziet de gynaecoloog nog geen daling in het aantal baarmoederhalskankerpatiënten. "Dat had ik dit jaar eigenlijk wel verwacht", zegt ze. "De eerste lichting die de HPV-vaccinatie kregen was in 2004, zij worden dit jaar 30." Door Trommel is de daling beperkt omdat meer dan de helft van de vrouwen in Nederland niet is gevaccineerd tegen het virus. "Er zijn veel redenen voor, maar het is wel jammer, omdat deze vaccinatie kanker kan voorkomen."

BBQ tussen je benen

"Het was een kleine ingreep", vertelt Claartje. "Maar het is wel gek natuurlijk. Dan lig je daar zo bij de gynaecoloog en komt er rook tussen je benen uit, omdat ze het stukje wegbranden." Claartje lachend: "Ik zei tegen mijn vriendinnen dat het net voelde alsof ze mijn baarmoeder aan het BBQ'en waren." 

Veel vrouwen zijn bang dat ze niet meer zwanger kunnen worden na een ingreep bij de baarmoeder, vertelt Claartje. Er is wel een kans op vroeggeboorte als je een hapje uit de baarmoederwand wegneemt, maar volgens Claartje geen reden voor paniek. Inmiddels is ze zwanger van haar tweede kindje. "Ik was drie maanden na mijn ingreep zwanger", vertelt ze trots. 

Taboe

Omdat het onderwerp volgens het KWF nogal een taboe is, hebben Bevolkingsonderzoek Nederland, het RIVM en KWF samen een landelijke campagne opgezet: 'Laten we het over baarmoederhalskanker hebben. Heb jij het uitstrijkje of de zelftest al #gedaan?'

De programmamanager van Bevolkingsonderzoeken vertelt dat het RIVM zich in de campagne richt op 29-jarigen die een vooraankondiging ontvangen, nog voordat ze rond hun 30e verjaardag een uitnodiging krijgen. Volgens Hugen zijn jongere vrouwen minder happig op de informatie, omdat zij nog geen onderzoek hoeven doen en niet tot de risicogroep behoren.