Het is al dagen hoogwater: 5 vragen (en antwoorden) over de waterstand in onze provincie

De grote hoeveelheid water heeft op het IJsselmeer voor een zogeheten stormvloed gezorgd. Dat betekent dat het waterpeil uitzonderlijk hoog is. 

Allereerst, wat doet het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) eigenlijk?
"Elke dag werken wij aan de bescherming van het land tegen het water, tegen wateroverlast en watertekort, voor schoon en gezond oppervlaktewater en voor veilige vaarwegen. Dit doen wij in Noord-Holland boven het Noordzeekanaal: Hollands Noorderkwartier."

Is het hoogste punt in het IJsselmeer al bereikt?
"Het lijkt er op dat we het hoogste punt bereikt hebben. Dit is circa NAP +0,62m geweest. Overigens verschilt deze waarde per locatie, door de scheefstand van het water."

Hoe hoog is het hoogste dat het IJsselmeer ooit heeft gestaan? 
"Deze vraag is wat lastig te beantwoorden, omdat dit afhankelijk is van de locatie in het IJsselmeer. Dan zou je naar een gemiddeld peil moeten kijken. Vanaf 1976 is dit NAP +0,51m geweest. De gemiddelde waardes hebben we nu (nog) niet, maar dat het nu erg uitzonderlijk is, dat is wel duidelijk." 

Waar gaat al dat overtollige water van het IJsselmeer straks naartoe?
"Het IJsselmeerwater wordt gespuid (geloosd, red.) op de Waddenzee, alleen ben je met spuien afhankelijk van de waterstand op de Waddenzee. Als de wind noordwest is, dan zijn er nauwelijks spui mogelijkheden. Daarnaast ben je ook sterk afhankelijk van het getij om te kunnen spuien."

"De waterstand is op het IJsselmeer door het afvoeren 25 tot 30 cm gedaald, maar het loopt nu weer op door de hoge rivierwaterafvoeren en beperkte spui mogelijkheden de komende dagen."

Het wordt de komende dagen namelijk moeilijker om water af te voeren richting de Waddenzee. Dat komt door de harde wind, maar ook omdat er weer springtij aan zit te komen op zee. Daar komt bij dat de piek die nu in de rivieren in het oosten van het land is, straks allemaal in het IJsselmeer terechtkomt. 

Waarom zorgt het hoge water voor meer problemen in het oosten van het land (Overijssel etc.) dan in de 'waterprovincies' Noord-Holland en Zeeland? 
"Daar hebben ze te maken met hoge waterstanden in de rivieren (hoogwatergolf). Die hebben wij hier niet. Het IJsselmeer is wel de uitstroom voor een deel van de rivieren en regenwater. Dat geeft bij ons nu de hoge waterstanden in het IJsselmeer."

Is dit uitzonderlijk of is de kans groot dat dit jaarlijks terugkeert? 
"Deze omstandigheden komen ongeveer elke 30 jaar voor. Het is dus uitzonderlijk, maar gezien de ontwikkelingen in het klimaat, waaronder meer neerslag, is de verwachting dat dit vaker voorkomt. Overigens vormt dit voor onze dijken geen enkel probleem. Die zijn berekend op veel zwaardere condities."