Succesvolle tandartsactie hoopt op herhaling: "Na donatie voelde ik me gelukkig"

Het Fonds Bijzondere Noden Amsterdam (FBNA) is de schakel tussen hulpverleners van kwetsbare Amsterdammers en organisaties en bedrijven die een bijdrage kunnen leveren. Soms gaat dat om een donatie, een andere keer om hulp in de praktijk. De hulpverleners staan in direct contact met de kwetsbare groep, daarom kunnen zij ook het beste zien wanneer er nood is binnen een huishouden. Mensen die het nodig hebben kunnen bijvoorbeeld een wasmachine krijgen of nieuwe meubels.

Eind 2021 is het FBNA een donatieactie gestart voor Amsterdammers die jarenlang niet naar de tandarts zijn geweest. Naar aanleiding van die actie gaf de gemeente de stichting vier ton, waarmee zij in één klap veel Amsterdammers konden helpen. De afgelopen twee jaar heeft de stichting vierhonderd mensen geholpen om naar de tandarts te gaan. Helaas is het potje inmiddels op en blijft de vraag vanuit hulpverleners zorgwekkend hoog. 

Marion Stroet (54) is een van de mensen die vorig jaar werd geholpen. De Amsterdamse uit de Bijlmer had een nieuw kunstgebit nodig, maar leeft van een uitkering omdat zij arbeidsongeschikt is vanwege een psychiatrische aandoening.

"Ik ging nooit naar de tandarts vanwege een trauma in mijn jeugd. De enige keer dat ik langskwam was voor het trekken van een kies. Maar omdat ik geen kiezen meer overhield was het voor mij beter om een kunstgebit te krijgen. Dit was voor mij alleen veel te duur. Ik kan namelijk amper mijn boodschappen betalen", vertelt Marion. 

Ze vroeg aan haar psychiatrische instelling of ze een kunstgebit mocht en kreeg hulp van maatschappelijk hulpverlener Nel. Zij hielp haar met de aanvraag van de donatie en stuurde de offerte van het nieuwe gebit op. Uiteindelijk heeft Marion 1.700 euro gekregen van de stichting.

Kosten

Het hoge bedrag van Marion is niet ongewoon. "We zijn erachter gekomen dat de Amsterdammers die deze afspraken nodig hebben vaak al heel lang, soms zelfs nooit, naar de tandarts gaan", vertelt Marita Tolman, directeur van FBNA. "Daarom zijn hun tandartsafspraken geen gewone controle, maar gaat het vaak om hele dure behandelingen." 

Een gemiddelde gift per persoon is al snel rond de duizend euro. "Er moet vaak veel gebeuren. Mensen missen tanden en kiezen. De staat van het gebit is vaak zo slecht dat het lastig wordt om zelf nog te gaan", vertelt Tolman. 

Eenmalige gift

De actie gaat om een eenmalige gift, maar de stichting is van plan om een duurzame tandartsplan te maken. Tolman wil tandartspraktijken vragen of ze hen in natura zouden willen steunen en de zorg gedeeltelijk niet in rekening willen brengen.

Veel van de mensen die bij FBNA aankloppen zitten al in de collectieve verzekering van de gemeente Amsterdam, met een dekking tot 150 euro voor controle. "Maar duurdere verzekeringen zijn vaak niet te betalen voor hen. Zelfs met een dekking van 150 euro is het probleem niet verholpen", zegt Marita. De gemeente heeft al wel voor een hogere dekking gezorgd, maar dat lijkt voor Marita maar de helft van de oplossing. "We moeten ook kijken naar een duurzame manier."

Volgens Marita is een groot deel van de mensen die hulp nodig heeft niet opgegroeid met een tandartscontrole van twee keer per jaar. "Bij mij thuis was dat heel normaal, maar dat is niet vanzelfsprekend", vertelt ze. "Voor kinderen tot achttien jaar is de tandarts gratis, maar zelfs die gaan niet altijd als hun ouders ook niet gaan." Tolman vindt dan ook dat het genormaliseerd moet worden dat iedereen naar de tandarts kan gaan. 

Marion is in ieder geval heel erg blij met de donatie die ze vorig jaar ontving. "Ik was al aan het kijken hoe ik het met mijn uitkering zou bekostigen. Bij de tandarts wilde ik vragen of ik het in termijnen zou kunnen betalen, maar toen ik hoorde van de donatie voelde ik me echt heel gelukkig."