Al bijna een jaar wordt er op de Loosdrechtse plassen gebaggerd. Dat is nodig omdat vaarroutes en havens anders dichtslibben. Door afkalving van de eilandjes en oevers, maar ook door ophoping van waterplanten en hun wortels blijft het nodig om de wateren uit te diepen. NH Gooi baggerde een dag mee om te kijken hoe de kraanmachinisten hun werk doen en wat er opgedregd wordt.
Baggeren Loosdrechtse Plassen - Erik Bootsman
Het is grauw, regenachtig en het waait stevig op de ochtend dat de 'Zevenhont', met Michel Zwaan aan het roer, aanlegt in de Porseleinhaven van Loosdrecht. Het is het scheepje wat straks naar de pontons met machines vaart, want ondanks het stevige herfstweer gaat het baggerwerk gewoon door.
Erosie
Aan boord zijn ook Wilma Straathof van de provincie Noord-Holland, die mede-opdrachtgever is, en Arno Peene, 'Projectmanager baggeren oostelijke vechtplassen'. Peene legt uit dat in het van oorsprong laagveen gebied door mensenhanden turf is uitgestoken. De eilandjes en oevers die ooit hierdoor zijn ontstaan, kalven af door wind en golfslag. Dat veroorzaakt slib wat het water troebel en op den duur ondieper maakt.
En dus moet er gebaggerd worden. Zwaan stuurt de boot naar het 'vak' waar de machines aan het werk zijn. "Soms ben ik ze even kwijt op het water, dus is het maar goed dat ze knalgeel zijn", zegt Zwaan als de gele pontons in zicht komen. Er staan grote kranen op, een enorme mechanische zeef en ‘huisjes’ waar de machinisten verblijven.
Beun
Grote gravers zijn aan het werk om enorme happen water, slib en andere troep op te baggeren. Een extra uitdaging is dat er erg veel waterplanten en rietwortels drijven, waarvan de zeef verstop kan raken. Als het slib uit de beunbak, een grote drijvende opvang, wordt gehaald, gaat het door de zeef en vervolgens via een kilometerslange buis naar een weiland waar het slib mag gaan 'rijpen'. Ofwel uitdrogen en indalen.
Het is 'dunne bagger' in de Loosdrechtse plassen; Zwaan zegt dat het de ene keer chocolademelk is en de andere keer chocolademousse. Maar het gevolg van de dunne derrie is dat er te weinig licht in het water doorschijnt, waardoor er niet genoeg water zuiverende planten kunnen groeien. Ook een duidelijke reden waarom de plassen gebaggerd moeten worden.
Tonnen troep
De grote schoonmaak blijkt ook nog eens nodig, omdat er niet alleen slib en wortels naar boven komen. Buitenboordmotoren en ander 'recreatieafval' liggen op de bodem te wachten om opgeruimd te worden. Een paar brommerbanden en een strijkijzer maken de collectie compleet. Als de hele klus geklaard is, zal er zo'n 135 duizend kuub slib zijn opgebaggerd. Straathof zegt met enige trots dat ze nu halverwege zijn.
"Baggeren is dweilen met de kraan open"
Het baggeren zelf gebeurt met grote precisie. Peene legt uit dat het echt een wetenschap is. Met gps en 3D-technieken ziet de machinist wanneer de bodem bereikt is. Zo loop je niet het risico laagveen zelf af te steken of meer grond weg te halen dan nodig.
"Baggeren is dweilen met de kraan open", probeert Peene boven het geluid van alle machines uit te komen. Door wind, golfslag en erosie zullen de werkzaamheden keer op keer herhaald moeten worden. De kraanmachinisten lijken dit niet erg te vinden. Zij wonen vanaf de zomer al op hun pontons en blijven tot het werk gedaan is. Eind volgend jaar zal de baggerklus afgerond zijn.