De Raad van State heeft Texelse bezwaarmakers volledig in het gelijk gesteld over de geluidsoverlast rond het militaire oefenterrein De Vliehors op Vlieland. De Texelaars vreesden voor meer overlast, als de straaljagers volgens de nieuwe omgevingsvergunning vanaf de Noordzee zouden aanvliegen. Nu doen ze dat nog via de Waddenzee. De minister van Defensie moet het huiswerk dus opnieuw gaan doen.
De stemming bij de bezwaarmakers na de uitspraak is euforisch. "Dit hadden we niet verwacht", zegt Piet Standaart die de Texelse organisaties vertegenwoordigt in de bezwaarprocedure die inmiddels al twee jaar loopt. "Op alle fronten zijn we in het gelijk gesteld. Meestal heb je in de bestuursrechtspraak een tussenoplossing, waarin beide partijen enigszins in het gelijk worden gesteld. Maar nu hebben we honderd procent gelijk gekregen."
Defensie wil de oefendoelen op het zuidelijk puntje van de Vliehors verplaatsen vanwege de veiligheid. De voorgenomen verplaatsing komt voort uit een incident in 2013, waarbij per abuis de verkeerstoren op de Vliehors werd beschoten in plaats van de oefendoelen. Defensie moet nu de gehele vergunningprocedure vanaf het begin opnieuw doen.
"Wat ze willen heeft gevolgen voor de leefbaarheid op Texel"
De door de luchtmacht voorgestelde verplaatsing van de doelen (targets) naar de
Waddenzeekant, zorgt voor een grotere veiligheid voor het personeel in de verkeerstoren. De doelen komen niet op 400, maar op 1300 meter van de toren te liggen.
"Ze hadden de gemeente Texel bij deze procedure niet betrokken", zegt Standaart. "Alleen de gemeente Vlieland en de provincie Friesland. Toen hebben wij bezwaar gemaakt. Want wat ze willen, heeft gevolgen voor de leefbaarheid op Texel."
Het was de bedoeling om de geschutsdoelen aan de kant van de Waddenzee te plaatsen. Dan moeten de straaljagers via de Noordzee komen aanvliegen, schieten dan op de oefendoelen en keren via de Waddenzee weer richting de vaste wal. De straaljagers moeten richting Texel weer op hoogte komen. "Ze produceren dan vijf keer zoveel geluid", zegt Standaart.
"Mensen kunnen nu nog niet inschatten wat anders de gevolgen waren geweest"
"Maar de nieuwe F35 straaljagers produceren ook nog vijf keer zoveel geluid als de huidige F16's", weet Standaart. De geluidsproductie neemt volgens hem daardoor toe met een factor 25. En dat heeft enorme gevolgen voor de Texelaars. Zeker voor de bewoners die in de noordkop van het eiland wonen. "Mensen kunnen straks elkaar niet meer verstaan. De bewoners kunnen nu nog niet inschatten wat anders de gevolgen waren geweest. Het geluid was tot in De Koog hoorbaar geweest."
"Op Texel zijn we niet tegen het oefenen door de luchtmacht op de Vliehors. We begrijpen
het belang van een oefengebied binnen Nederland. Maar zijn we van mening dat er een
alternatief is, waarbij de overlast op Texel door de jachtvliegtuigen wordt beperkt. Een
alternatief wat voor beide partijen alleen maar voordelen oplevert."
In het kort gezegd komen de straaljagers vanaf de Noordzee, maar vertrekken ook weer in dezelfde richting. De doelen worden dan ook aan de Noordzeekant neergezet. "Dan heb je relatief weinig tot geen last", zegt Standaart. "In ieder geval veel minder dan dat er nu gepland is." Standaart vindt het onbegrijpelijk dat de minister hiervoor niet open staat.
"Daar moeten ze echt over gaan nadenken, daar zijn ze nog wel een paar jaar mee bezig"
De druiven zijn zuur voor Defensie. Want de minister moet een nieuw besluit nemen op de aanvraag van Defensie. "Defensie moet zelfs de berekeningen van geluid op een andere wijze uitvoeren", zegt Standaart. "Daar moeten ze echt over gaan nadenken, daar zijn ze nog wel een paar jaar mee bezig." Daarbij moet dan de geluidbelasting als gevolg van de omkering van de aanvliegroute alsnog beoordeeld worden. Op dit punt dient de minister daarmee met een betere motivatie te komen.
De situatie blijft daardoor voorlopig hetzelfde zoals die nu is. "De route kan nu niet worden omgedraaid", zegt Standaart. De bal ligt daarmee nu bij de minister.