Hyperhidrosis vaak niet herkend of erkend: "Mensen lopen er tien jaar mee"

Thijs is vijftien als hij voor het eerst merkt dat hij overmatig zweet. Het is het jaar 1989. Op dat moment is er nog geen middeltje op de markt dat helpt. "Ik had enorme plekken en drupte continu. Ook als ik niks deed", vertelt de nu 49-jarige man uit Assendelft.

De plekken waren 'zo groot als pannenkoeken'. De situatie zorgt ervoor dat hij alleen maar zwarte kleding durft te dragen. Thijs: "Het is vreselijk, want je schaamt je er enorm voor." De dan vijftienjarige durft er niet over te praten en komt in een sociaal isolement terecht. "Ik durfde bijvoorbeeld niet uit te gaan." Hij wordt depressief.

Vuilniszakken onder kleding

Thijs stapt naar de huisarts, maar die zegt 'dat het wel weer overgaat'. Maar het gaat niet over. "Op een gegeven moment maakte ik vuilniszakken stuk en stopte dit onder mijn kleding", legt Thijs uit. Alles om de zweetplekken te verbloemen.

Net als Thijs, heeft Esther uit Volendam ook last van overmatig zweten. Esther: "Toen ik jong was, moest mijn moeder altijd vijf keer mijn shirts wassen om de geur eruit te krijgen." In de puberteit draagt ze daarom alleen shirtjes zonder mouwen. "Ik had nooit mooie kleren", herinnert de nu 30-jarige Volendamse zich.

In tegenstelling tot Thijs heeft Esther zich niet sociaal geïsoleerd gevoeld. "Je maakt aanpassingen en weet niet beter." Beiden gaan wel op zoek naar oplossingen. "Deo's, kuren van de apotheek", benadrukt Esther. Ze vervolgt: "Daar kreeg ik dan ontstekingen van. Dan had ik bobbels, dat deed megapijn."

Oplossingen voor hyperhidrosis

Het duurt tien jaar voordat er voor Thijs een oplossing komt. Hij krijgt botox in z'n oksels. En dat was direct merkbaar. Op de terugweg van een privékliniek merkt hij dat hij droog is: "Ik was enorm blij. Ik zat te juichen in m'n eentje." Er is alleen een groot nadeel aan botox: het moet bij Thijs elke drie maanden herhaald worden.

Ook Esther gaat jaren later aan de botox. Het krijgt steeds meer bekendheid en daardoor kiezen steeds meer mensen voor deze optie. Ook mensen die niet zoveel last hebben als de Zaankanter en Volendamse halen 'gratis botox'.

Zorgverzekeraars houden sindsdien meer de hand op de knip en de behandeling wordt daarom op dit moment in verschillende ziekenhuizen niet langer vergoed. Een paar honderd euro voor zes tot zeven weken droge oksels, is voor Esther een te kostbare uitgave. Ze is weer terug bij af.

Schaamte

Dermatoloog Wim Venema ziet veel mensen die lijden aan de aandoening hyperhidrosis. Hij ziet dat er een 'gigantisch' taboe op het onderwerp heerst. "Mensen die overmatig zweten schamen zich zo erg, maar durven dit niet te vertellen." Hij benadrukt dat ze er niks aan kunnen doen. "Het is een akelig gevoel, dan wordt het erger. Je autonome zenuwstelsel staat te scherp afgesteld." Het is geen mentale aandoening, maar de hersenen versterken dit effect volgens Venema wel.

"Je wil ze uit de vicieuze cirkel halen", legt hij uit. De oplossing is volgens hem simpel: "Jong behandelen, zodat de psyche niet geactiveerd wordt." Het is volgens de dermatoloog dan ook belangrijk dat huisartsen de aandoening herkennen. Daarnaast hoopt hij dat de samenleving zweten niet langer als gevolg van angst gaat zien. "Wij denken allemaal: 'wat is er aan de hand?'."

Na tien jaar pas gediagnosticeerd

"Mensen lopen er gemiddeld tien jaar mee rond", zegt Venema. Thijs is ondertussen van het probleem af door een chirurgische ingreep. Esther is geholpen door een vrij nieuwe behandelmethode, MiraDry, die de verzekeringen nog niet vergoedt. "Er is te weinig onderzoek naar gedaan", legt de dermatoloog daarover uit.

Voor Esther is de behandeling meer dan alleen droge oksels: "Je krijgt er je vrijheid mee terug." De Volendamse heeft dan ook gelijk nieuwe kleding aangeschaft. Voor Thijs is, ondanks dat hij droge oksels heeft, het hoofdstuk nog niet afgesloten. "Het zit nog steeds diep."

Taboe doorbreken

Hij zet zich daarom met zijn eigen website in om lotgenoten te helpen. "Het is zeker nodig", zegt hij met één miljoen hits per maand. Hoewel er meer mensen op de term 'overmatig zweten' zoeken in de zomer, is het voor mensen met hyperhidrosis het hele jaar door een probleem. "Ik hoop dat het taboe wordt doorbroken en dat er meer erkenning komt voor deze aandoening."