De agrariërs die Ayoub in deze aflevering van Expeditie Noord-Holland bezoekt zijn nét niet biologisch, maar wel duurzaam. Hoe kan dat? Ayoub zoekt het uit en gaat langs bij drie compleet verschillende bedrijven in de provincie, die elk op hun eigen manier werken aan een betere wereld.
De bedrijven die Ayoub bezoekt bevinden zich in de gemeente Hollands Kroon. Als eerste gaat hij langs bij tulpenkwekerij Munsterflowers in Slootdorp. Siem en Sandra Munster produceren jaarlijks zo’n 8 miljoen tulpen. Het bedrijf heeft een duurzaamheidscertificaat A+ voor de teelt van bloemen en bollen. En dat hebben ze niet voor niets.
Duurzaam maar net niet biologisch
De lijst aan duurzame oplossingen is lang. Een kleine greep: de tulpen worden geheel biologisch in de kassen gekweekt. Van hun organisch afval wordt biogas gemaakt. Ze vangen regenwater op en gebruiken dat in de kassen. Ze hebben kruidenrijke akkerranden om vogel- en biodiversiteit te bevorderen. Bovenop de kassen liggen 2.800 zonnepanelen, waarmee ze de kassen verwarmen. De tulpen in deze kassen worden geheel biologisch op aarde en zand gekweekt. Alleen buiten op het land, waar de bollen gekweekt worden, werken ze nog niet geheel biologisch.
Als Ayoub doorvraagt over waarom de bedrijven niet voor 100 procent biologisch gaan, merkt hij al snel dat het een gevoelig punt is. Siem legt uit dat ze inmiddels 90 procent minder chemische bestrijdingsmiddelen gebruiken, maar dat het ze niet lukt om die laatste 10 procent zonder dit soort bestrijdingsmiddelen te doen.
“Als iedereen een tientje wil betalen voor een zakje van vijf tulpenbollen, dan ben ik morgen biologisch”
“Helaas zijn er onvoldoende biologische middelen om de bollen volledig te beschermen tegen schimmel en ziekte. En daar vraagt onze klant wel om", legt Siem uit. Ook Sandra vertelt dat 100 procent biologisch geen optie is. “Als iedereen een tientje wil betalen voor een zakje van vijf tulpenbollen, dan ben ik morgen biologisch.”
Vogels en insecten als plaagbestrijders
Daarna gaat Ayoub iets langs bij het bedrijf van boer Nanco Lont, dat even verderop in Hippolytushoef ligt. De goedlachse Hippolytushoever werd in 2021 door de Agrarische Natuurvereniging Hollands Noorden uitgeroepen tot de 'vogelvriendelijkste agrariër'. Daarnaast probeert hij met zo weinig mogelijk chemische bestrijdingsmiddelen zijn suikerbieten, uien en pootaardappelen te telen.
Het verhaal van de vogels begint met de kerkuilen, die in zijn schuur wonen. Ze zorgen ervoor dat er minder muizen zijn die de gewassen opeten. Ook heeft hij een wintervoedselakker aangelegd waar vogels als scholeksters, kieviten en fazanten graag hun eieren leggen. En is er een patrijzenhaag.
Maar niet alleen voor vogels, ook voor de insecten zorgt hij goed. Daarvoor heeft hij bloemrijke akkerranden aangelegd voor insecten zoals lieveheersbeestjes, zweefvliegjes en sluipwespen. Deze natuurlijke plaagbestrijders doen zich tegoed aan de luizen en trips, die zijn gewas aantasten. Met name de artemisia plant is belangrijk, deze zorgt ervoor dat de insecten de winter kunnen overleven.
Nanco vertelt dat hij dankzij de hulp van insecten minder chemische bestrijdingsmiddelen hoeft in te zetten, maar ook dat hij nu nog niet helemaal zonder kan. Of dat in de toekomst wel gaat lukken, hangt van zijn opvolger Maartje af. “Als je langzaam richting biologisch gaat en de planten wennen eraan dan zie ik dat wel lukken”, vertelt de 15-jarige dochter Maartje zelfverzekerd tegen Ayoub.
Waterbel en druppelirrigatie
Daarna gaat Ayoub langs bij de 20-jarige Rick Schenk in Anna Paulowna. Samen met zijn vader telen ze uien en aardappelen. Ze hebben een systeem waarbij ze duurzaam met water omgaan en dat is gezien de klimaatverandering een belangrijke innovatie.
Rick en zijn vader hebben het geluk dat er diep onder hun grond een grote zoetwaterbel ligt. “We vangen het regenwater van het land op in de winter en slaan dat op onder de grond op in een grote zoetwaterbel. Die bel ligt hier onder het bedrijf ligt op 20 meter diepte. Vanuit daar kunnen we het water omhoog pompen maar een bassin. Daar zit nu zo’n miljoen liter water in. En op deze manier kunnen we onze gewassen met ons eigen water beregenen.” legt Rick uit aan Ayoub.
Het beregenen gebeurt niet met sproeiers, maar door middel van druppelslangen die onder de grond tussen de wortels van de planten liggen. Rick laat een slang zien en wijst op de kleine gaatjes die het water door laten. “Omdat ze tussen de wortels liggen heb je veel minder water nodig, want het gaat direct naar de plant”, vertelt Rick trots.
Ook nutriënten (voedsel voor de plant, red.) en de eventuele gewasbeschermingsmiddelen worden via de slangen naar de planten gebracht. “Hierdoor komen er minder gewasbeschermingsmiddelen in het grondwater terecht. Het is beter voor het milieu”, vertelt Rick.
Indrukwekkend
Ayoub is onder de indruk van wat hij vandaag gezien heeft. De duurzame boeren doen er, volgens hem, alles aan om het milieu te sparen en zijn trots op de producten die ze maken. Maar het watersysteem van Rick maakt het meeste indruk. “Watertekort en droogte is een groot probleem. Maar als we in zulke methodes verder gaan studeren, dan denk ik niet dat we in zo’n nood hoeven te komen”, vertelt Ayoub.
Expeditie Noord-Holland met boer Ayoub
Ayoub is een jonge boer met een enorme passie voor zijn werk. In de serie Expeditie Noord-Holland onderzoekt hij hoe het boerenleven er in de toekomst uitziet in onze provincie. Gaan we ons eten op een andere manier produceren? Ayoub is nieuwsgierig en trekt onze provincie door op zoek naar antwoorden!