Jongeren staan te springen om in nieuwbouw 1828 Haarlem te wonen, maar komt het er wel?

De vijf coalitiepartijen in Haarlem - plus de Partij voor de Dieren - leggen de gemeenteraad een voorstel voor om meer woningen te bouwen waarin de bewoners allerlei voorzieningen delen. Plekken waar mensen 'samen beter wonen', zoals het initiatiefvoorstel heet. Als lichtend voorbeeld wordt het project 1828 Haarlem genoemd, maar daar blijken nogal wat haken en ogen aan te zitten.

Wasmachines

GroenLinks, PvdA, D66, CDA, Actiepartij en Partij voor de Dieren vinden dat er in Haarlem meer ruimte moet komen voor de sociale kant van wonen. De stad moet 10.000 nieuwe woningen realiseren. Een uitgelezen kans om ruim baan te geven aan woonvormen waarin de bewoners veel met elkaar optrekken en voorzieningen als wasmachines of gemeenschappelijke ruimten met elkaar delen, vinden de politieke partijen.

Zo kunnen het gebrek aan betaalbare woningen en het groeiende aantal mensen dat alleen woont, worden gekoppeld aan sociale ontwikkelingen als vergrijzing en eenzaamheid.

Ruimtegebrek, dus kleiner wonen

Momenteel zijn er ongeveer evenveel appartementen als eengezinswoningen in de stad. Doordat Haarlem weinig ruimte over heeft om te bouwen, moet er efficiënt gebruik worden gemaakt van die ruimte. Kleinere appartementen in hoge gebouwen hebben de toekomst. Dat houdt wonen betaalbaar en er blijft ruimte over voor groen.

Een manier om dat voor elkaar te krijgen, is het delen van voorzieningen in woonprojecten. "Is het echt nodig om 200 wasmachines te hebben in een appartementencomplex? Of kunnen de bewoners samen tien wasmachines delen?", staat te lezen in het voorstel. 

Dat soort collectieve woonvormen kent Haarlem eigenlijk al eeuwen. Denk aan de hofjes voor ouderen. De stad telt nog altijd 23 van die hofjes. De bewoners van de kleine woningen delen onder meer de binnentuin. De onderlinge contacten houden eenzaamheid buiten de deur.

1828 Haarlem

Niet alleen ouderen, maar ook jongeren kunnen veel voordeel halen uit het delen van voorzieningen. In het raadsvoorstel wordt onder meer het project 1828 Haarlem aangehaald als voorbeeld. Aan de voet van de Schoterbrug in Haarlem-Noord moeten 140 kleine appartementen komen in een gebouw waar de voorzieningen zoveel mogelijk gedeeld worden. Denk aan een gemeenschappelijke woonruimte en studie- of werkplekken, gedeelde wasmachines en deelauto's. Maar wat is 1828 Haarlem en komt het project wel van de grond?

Aan belangstelling van huurders in elk geval geen gebrek, vertelt directeur Ernest van der Meijde van de 1828 Groep. "We hebben hier in de regio twee projecten op stapel staan: in Haarlem en in Velsen. Het gaat dan om een kleine 400 woningen in totaal. Inmiddels hebben al ruim 10.000 belangstellenden zich ingeschreven voor een woning."

"Veel jongeren hebben moeite om een betaalbare woning te vinden. Wij bouwen - de naam zegt het al - voor jongeren van 18 tot 28 jaar oud", zegt Van der Meijde. De projectontwikkelaar begon 1828 samen met collega Jan Jaap van Kampen. "We kwamen zoveel jongeren tegen die wanhopig op zoek zijn naar een woning. Dan kun je niet met je armen over elkaar blijven zitten."

Klein maar fijn

De appartementen die 1828 wil bouwen, zijn klein: zo'n 25 vierkante meter. De huurders hebben gemeenschappelijke plekken waar ze samen kunnen eten, studeren en sporten. De bewoners bepalen met elkaar hoe die ruimten worden ingevuld. Een huurcontract wordt voor de periode van vijf jaar afgesloten. 

Velsen versus Haarlem

Het realiseren van de 1828 projecten blijkt in de praktijk nog behoorlijk lastig. Van der Meijde: "Het heeft helaas allemaal nogal veel voeten in de aarde. We zijn in Haarlem al 5,5 jaar bezig en nog lang niet aan bouwen toe. De eerste jongeren die zich inschreven voor een woning, zijn inmiddels al te oud geworden. Eind september behandelt de gemeenteraad het plan. Dan moet het bestemmingsplan worden goedgekeurd. Vervolgens moet er nog een omgevingsvergunning komen. Pas als dat allemaal geregeld is, kunnen we bouwen."

Voor personeel Spaarne Gasthuis

Even verderop in Santpoort-Noord staat ook een 1828 bouwproject gepland. Aan de Vlietweg moeten 194 woningen verrijzen. Twintig appartementen zijn bedoeld voor medewerkers van het Spaarne Gasthuis. Van der Meijde: "De gemeente Velsen heeft zich gelukkig doortastend opgesteld. De gemeenteraad ging in oktober vorig jaar akkoord met het plan. Daar kunnen we snel gaan bouwen."

Dat de procedures in Haarlem minder snel gaan, is riskant, legt Ernest van der Meijde uit. "De bouwkosten zijn enorm gestegen. Het wordt daardoor steeds moeilijker om de investering terug te verdienen met de huurinkomsten. En het blijkt in Haarlem lastig om zaken planologisch voor elkaar te krijgen. Er is ook weerstand uit de buurt en de capaciteit bij de gemeente is onvoldoende. Soms veranderen de regels ook nog, terwijl het proces al loopt."

Parkeernormen versoepelen

De directeur van de 1828 Groep hoopt dat de gemeenteraad zich achter het voorstel van de zes partijen schaart. "Ik ken de inhoud van het stuk niet precies, maar alle hulp is welkom. Zo zou het mooi zijn als bijvoorbeeld de parkeernormen versoepeld worden. Onze toekomstige huurders hebben lang niet allemaal een auto, lijkt me. Dat is juist niet de bedoeling."

De raadscommissie Ontwikkeling bespreekt het initiatiefvoorstel Samen Beter Wonen van GroenLinks, PvdA, D66, CDA, Actiepartij en Partij voor de Dieren donderdagavond.