Het houdt de gemoederen in de Haarlemse Begijnhof flink bezig. De kerk midden in het hof wil namelijk een rouwkamer gaan verhuren. Een plek waar je afscheid kunt nemen van een overledene. Bewoners zijn bang voor af- en aanrijdende rouwwagens, huilende mensen en minder woongenot. Maar ze voelen zich vooral buitenspel gezet.
Nadat het godshuis eind vorig jaar bekend maakte de rouwkamer in samenwerking met uitvaartbedrijf Brokking en Bokslag te openen, werd snel duidelijk dat de buurtbewoners bezwaren hadden, voornamelijk over de toenemende (parkeer)drukte.
"Er werd ons ineens medegedeeld dat de Waalse Kerk een mortuarium ging starten", zegt Simone Lensink, die namens de buurt spreekt. "We hebben toen onze bezwaren kenbaar gemaakt en volgden er enkele gesprekken met de kerk."
"We worden gewoon gepasseerd, er wordt niet naar ons geluisterd"
Aanvankelijk leken die gesprekken vruchtbaar. De partijen kwamen wat nader tot elkaar en er werd geluisterd. Tot begin deze maand leek er dan ook niet zo veel aan de hand.
"Maar toen kregen we onlangs ineens een brief onder ogen met de uitnodiging voor de 'feestelijke opening' van het mortuarium", vervolgt Simone. "Dat is raar en de reden dat we nu echt boos zijn. We worden gewoon gepasseerd, er wordt niet naar ons geluisterd."
'Wil niet tegen huilende mensen aankijken'
Voorzitter Henk Spoelstra van de kerkraad van de Waalse Kerk was zeer verrast door de 'lelijke toon' die vanaf dat moment volgde vanuit de buurt. Hij zegt te zijn geschrokken. "Een opmerking als: 'Als ik net een glas wijn heb ingeschonken, wil ik niet tegen huilende mensen aankijken'. Dat vinden we moeilijk te begrijpen."
De strijd wordt feller en de buurt heeft nu samen met een jurist de gemeente gevraagd of de kerk wel de juiste vergunningen heeft om een rouwkamer te mogen beginnen.
"We hebben dat zelf ook uitgezocht en dat is het geval. We hebben namelijk helemaal geen vergunningen nodig. Opbaren in kerken mag namelijk, dat gebeurt al eeuwenlang. We mogen dit dus doen en dachten hier ook juist goed aan te doen", legt Spoelstra uit. Hij geeft aan dat het voor de kerk ook van belang is om de ruimte te verhuren om daarmee de begroting passend te krijgen.
In de uitnodigingsbrief voor de opening van de nieuwe afscheidslocatie, in handen van NH Nieuws, staat te lezen dat de 'consistoriekamer een unieke kamer is (..) het is dé plek om, 24/7 en helemaal privé, in alle rust samen te zijn met overleden dierbaren. Het is bovendien mogelijk om de opbaring te combineren met een uitvaartdienst in de kerk, in wat voor vorm dan ook.'
Volgens Diederiec Smalbrugge, uitvaartbegeleidster bij Brokking en Bokslag, is zo'n uitnodigingsbrief niet gek. "We hebben de brief ter informatie rondgestuurd naar collega's, andere uitvaartbedrijven en buurtbewoners."
"Hoe mooi is het om dit in de binnenstad te doen"
Smalbrugge vindt het wel jammer dat het nu allemaal zo verloopt. Ze kent de kerk behoorlijk goed. Het is ook een plek die haar dierbaar is, omdat haar man daar predikant was.
"Hoe mooi is het om dit in de binnenstad te kunnen doen? We helpen de kerk ook een beetje om wat meer 'loop' te krijgen. Zo snijdt het mes aan twee kanten", legt ze uit.
Eens per twee weken
Volgens Smalbrugge zal het met de overlast straks wel meevallen. "Het is ten eerste geen mortuarium, waar meerdere overleden mensen komen te liggen. Kijkend naar vergelijkbare locaties verwacht ik dat er eens per twee weken iemand komt te liggen. Er rijden dus zeker geen rouwauto's af en aan. Bezoekers kunnen de auto in de garage parkeren of ze komen met de fiets."
Koffie
Voor nu heeft de uitvaartorganisatie besloten even pas op de plaats te maken en de situatie aan te kijken. Maar ze hoopt uiteindelijk wel 'een manier te vinden dat het voor iedereen oké is' en staat open voor een verhelderend gesprek met de omwonenden. Ook de kerkraad streeft naar een 'open verhouding met de buurt', laat voorzitter Spoelstra weten.
En de buurtbewoners? Die hopen dat er een vergunning nodig blijkt te zijn en dat hun buurt geen last van extra drukte krijgt. En er is nog wel ruimte voor een gesprek. "Het liefst gaan we nog om de tafel zitten om te bespreken hoe het wel haalbaar wordt en het verkeer geen overlast gaat geven."