Maatje Karin tackelt geldproblemen: angst en slapeloze nachten door schulden

Het is geen geheim. Steeds meer mensen hebben moeite om financieel de eindjes aan elkaar te knopen. De dagelijkse boodschappen worden duurder, om nog maar niet te spreken over de energierekening die de pan uitrijst.

De cijfers liegen er niet om. Bijna zeventig procent van de huishoudens in Haarlem heeft geldproblemen of loopt een groot risico om in financiële problemen te komen. Dit ten opzichte van het landelijke cijfer dat op zestig procent ligt. Sinds december vorig jaar zien Karin en de andere vrijwilligers van Stichting SchuldHulpMaatje Zuid Kennemerland dan ook een toename van het aantal aanvragen.

En dat zegt heel wat, want veel mensen schamen zich voor hun problemen, waardoor het lang duurt voordat ze hulp zoeken, vertelt Karin. Ze is vrijwilliger en ambassadeur voor de stichting. "Het zou zoveel beter zijn als ze eerder aankloppen, want echt: het kan iedereen overkomen."

Voordat mensen bij ons durven aankloppen, hebben ze gemiddeld vijf jaar ellende achter de rug.” Ellende die zich vertaalt in stress, schaamte, depressies, relatieproblemen, slapeloze nachten en angst om de voordeur te openen. “Stel je voor dat er weer een deurwaarder op de stoep staat." En dan hebben we het nog niet over de stapel ongeopende post. "Enveloppen worden dicht weggelegd uit angst voor meer rekeningen.”    

Geen kinderbijslag

Zo ook bij een alleenstaande moeder die Karin begeleidt. Haar relatie liep op de klippen, de 1450 euro huur moest ze opeens alleen betalen en ze verloor door corona haar goedbetaalde baan. Toen haar zoon ook nog achttien werd en ze dus geen kinderbijslag en kindgebondenbudget meer kreeg, wist ze dat ze er zelf niet meer uitkwam.

“In de krant zag ze toevallig een artikel over SchuldHulpMaatje Zuid-Kennemerland en nam ze contact op. Binnen een week zat ik bij haar aan tafel. Wij zijn geen overheidsinstantie en kunnen snel reageren."

Karin en de andere vrijwilligers van de stichting die een gedegen opleiding krijgen, komen bij de mensen thuis. Dat vindt Karin ook de meerwaarde van haar werk. “Het is belangrijk om mensen in hun eigen veilige omgeving te bezoeken. Door bij hen aan te schuiven aan de keukentafel, wordt al snel duidelijk waar het probleem ligt.”

De aanvrager houdt zelf de regie. Als eerste werken ze samen om overzicht te krijgen over de financiën. Ze maken ongeopende enveloppen open en brengen de administratie op orde. "Alleen het hebben van overzicht geeft al zoveel rust. Soms vraag ik de aanvrager om twee tot drie maanden een kasboek bij te houden, zodat ze inzicht krijgen waar het geld allemaal naar toegaat." 

Schulddienstverlening

Als iemand zoveel schuld heeft opgebouwd dat het niet in drie jaar tijd kan worden afgelost of de aanvrager heeft bijvoorbeeld een brief ontvangen met een dreiging dat ze het huis worden uitgezet, dan is er sprake van problematische schulden.

Karin helpt dan bij het aanmelden bij de Schulddienstverlening van de gemeente Haarlem en zij blijft de aanvrager ook ondersteunen tijdens dit driejarige traject, dat binnenkort wordt verkort naar anderhalf jaar.

"Zijn de schulden niet problematisch dan gaan we samen kijken of er mogelijkheden zijn om de inkomsten te verhogen en of er bezuinigd kan worden zodat er geld overblijft om de schulden af te lossen."

Radiostilte

Wat ook heel belangrijk is dat er contact wordt gemaakt met de schuldeisers. “Dat doen we samen. Over het algemeen zijn schuldeisers heel blij dat de radiostilte wordt verbroken. Zij willen ook graag weten wat er aan de hand is, waarom ze hun geld niet krijgen. En de meerderheid is dan bereid een regeling voor afbetaling te treffen.”

Niet alle trajecten waar de stichting probeert te helpen, zijn succesvol. Het komt weleens voor dat de aanvrager niet wil bezuinigen. Zo zat Karin eens aan tafel bij een jong stel, waarvan de man behoorlijke schulden had. “Nu zijn eerste kind onderweg was, had hij zich voorgenomen om zijn problemen aan te pakken. Helaas was hij niet bereid om luxe afhaalmaaltijden en zijn personal coach in te leveren. Iemand moet zelf zijn uitgeefgedrag willen veranderen. Anders lukt het niet.”   

Rust

In zo’n geval neemt Karin afscheid van de aanvrager tot die inziet dat het toch anders moet. Maar in de meeste gevallen fietst ze na een bezoek fluitend en zingend terug naar huis. “Alle aanvragers hebben na het eerste gesprek eindelijk het gevoel dat ze er niet meer alleen voor staan. Ze krijgen rust, kunnen weer slapen, gaan met het huishouden aan de slag. Kortom, ze pakken het leven weer op."

Karin besluit: "Schulden beïnvloeden de kwaliteit van leven enorm. Als ik en de andere maatjes met wat tijd en een luisterend oor mensen echt kunnen helpen, dan word ik daar zelf ook blij van."