Als je denkt aan zeldzame paddenstoelen, denk je waarschijnlijk niet meteen aan de lente én aan snelwegbermen bij de A8. Maar juist die bermen staan op dit moment vol met Geaderde kluifzwammen, Nonnenkappen en Vingerhoedjes. Om te voorkomen dat iedereen massaal uitrukt en zelf langs de snelweg gaat struinen, heeft NH de bijzondere zwammen hier op een rijtje gezet.
In alle vroegte stond verslaggever Samanta de Groot van NH Radio vanochtend langs de A8, samen met paddenstoelendeskundige Piet Brouwer. Piet: “De meeste paddenstoelen groeien in de nazomer en in de herfst. Maar paddenstoelen kunnen ook in het voorjaar groeien.” Voorjaarspaddenstoelen als de Geaderde kluifzwammen, Nonnenkappen en Vingerhoedjes zijn op dit moment volop te vinden langs de A8, bij de oprit bij Oostzaan.
Zeldzame vondsten
Piet vertelt: “Kijk, hier hebben we de Geaderde kluifzwam, en dat zeldzame zwammetje groeit maar op twee of drie plaatsen in Nederland. Dat heeft met de specifieke grondsoort te maken.” Piet legt uit dat er in de grond langs de A8 fossiele schelpen zitten die tussen de 11 duizend en 2,5 miljoen jaar oud zijn. Elke keer als het regent geven die schelpjes een beetje kalk af en dat verspreidt zich vervolgens door dat zand. "Maar", vervolgt Piet, “dat is niet alles. Naast dat die zwammen naar dat type grond verlangen, staan hier ook Canadese populieren. En die zwammen corresponderen weer via een ondergronds netwerk van schimmeldraden met die populieren. Oftewel: de zwammen en populieren leven hier met elkaar in symbiose.”
Piet weet ongelooflijk veel van paddenstoelen, maar is eigenlijk begonnen als orchideeënkenner. “Als orchideeënkenner kwam ik op allerlei terreinen, waar ik ook paddenstoelen tegenkwam. De overeenkomst tussen orchideeën en paddenstoelen is dat ze allerlei vormen en kleuren hebben. Je hebt paddenstoelen die lijken op een koraalrif, op een paddenstoel - dus die hebben een hoed en steel - of op een inktvis.”
Soortenjagers
In het verleden werd er nauwelijks naar snelwegbermen omgekeken voor onderzoek, maar nu bekend is dat er zeldzame soorten langs de A8 te vinden zijn, zijn er volgens Piet veel meer ‘soortenjagers’ actief. Die komen dan aanrijden om een soort af te turven op hun lijstje. Hoe onschuldig dat misschien ook lijkt: het is zeker niet de bedoeling dat iedereen langs de A8 gaat lopen. Piet: “Ik help Rijkswaterstaat met mijn tellingen, en daarom mag ik hier lopen met een rood hesje. Al een paar keer hebben mensen in de auto 112 gebeld, omdat ze dachten dat er een lijk in de berm lag. Maar dat was ik, op mijn buik liggend om onderzoek te doen!”
Rijkswaterstaat stelt haar maaibeheer af op Piet's bevindingen en tellingen. “Voor orchideeën en voorjaarspaddenstoelen is schrale grond nodig. Dus wordt er gemaaid in september en wordt het maaisel afgevoerd. Als het maaisel blijft liggen, dan verrijkt het de grond en kunnen die soorten hier niet meer groeien.” Of er op andere locaties in Nederland ook veel Nonnenkappen, Geaderde kluifzwammen en Vingerhoedjes te vinden zijn, net als de A8, zal toekomstig onderzoek moeten aantonen.