Ingehaald door de tijd: Daan (79) neemt met pijn in zijn hart afscheid van de torenklokken

Noem een kerk in de buurt en de kans is groot dat de vrijwilligers van de Stichting tot Behoud van het Torenuurwerk er ooit naar boven zijn geklommen om te sleutelen aan de tandwielen. Liefde voor de klok dreef ze naar de nok van talloze kerken, landgoederen en hofjes, maar na ruim veertig jaar blijven ze voortaan beneden. "We zijn allemaal tégen of ín de tachtig", zegt Daan Kerkvliet (bijna 79). Dan loop je niet meer zo makkelijk een trap op. Bovendien dekt de verzekering het niet meer."

tekst gaat verder onder een kort beeldverslag van de waarschijnlijk laatste check van secretaris Daan Kerkvliet en collega-vrijwilliger Atze Bosch van het torenuurwerk van de Oude Kerk in Heemstede

Ze zijn Ingehaald door de tijd. Kerkvliet lacht voor de vorm om de constatering, maar van binnen doet het pijn. Zelf lukt het hem nog wel om de steile trappen in de Oude Kerk van Heemstede op te gaan om helemaal bovenin de ingenieuze spaghetti van tandwielen te laten zien. Maar zo fit als hij zijn zijn collega-vrijwilligers lang niet allemaal.

Kerkvliet: "We zijn zo'n veertig jaar geleden uit liefde voor de uurwerken met deze hobby begonnen. Het was in een tijd dat oude uurwerken werden vervangen door elektrische exemplaren. Veel handiger natuurlijk want die lopen altijd op tijd en je hoeft ze niet op te winden. Maar wij vonden het zonde. Als je weet hoeveel werk een smid heeft gehad om al dat ijzer te vormen en de tandwielen te zagen en dat zo'n klok soms vierhonderd jaar later nog stééds loopt, dan kan je het niet over je hart verkrijgen zo'n mooi staaltje vakmanschap weg te doen." 

tekst gaat door onder beelden van enkele torenuurwerken op bekende gebouwen en kerken in Haarlem en omgeving.

Kerkvilet noemt met het Hofje van Staats in Haarlem en het Huis te Vogelenzang twee recente  voorbeelden van plekken waar ze met succes de strijd tegen de tand des tijds zijn aangegaan. "Die uurwerken kunnen weer een tijd mee", zegt hij met trots. Maar ook sleutelden ze aan de klokken van Huis Barnaart, het Hofje van Noblet en de toegangspoorten van landgoederen Elswout en Duin- en Kruidberg.

Laatste keer

Het is misschien wel voor de allerlaatste keer dat Kerkvliet vandaag in de nok van de Oude Kerk van Heemstede het radarwerk bewondert. Met Atze Bosch, vrijwilliger van de kerk, staart hij stilletjes naar de tandwielen. Ze schrikken een beetje van de vraag of ze er melancholisch van worden. Beiden haasten ze zich te zeggen dat ze géén romantici zijn. "Het is de techniek die ons aanspreekt", zegt Bosch. Kom bij hem dan ook niet aan met de constatering dat achter het opheffen de Stichting tot Behoud van het Torenuurwerk de symboliek van vergankelijkheid schuilgaat. "Ach, zo gaan de dingen", zegt hij.

Kerkvliet kan niet anders dan knikken. Ook hij heeft zich erbij neergelegd dat je de tijd niet kunt stoppen.